Đặc điểm của nhân vật anh hùng trong truyền thuyết

Câu hỏi: Đặc điểm của những nhân vật anh hùng trong truyền thuyết

Lời giải:

        - Đó là những người có công với đất nước mang những kỳ tích chiến công vẻ vang.

        - Họ đều là những người có tài năng xuất chúng, sức khoẻ phi thường, mang vẻ đẹp kì vĩ, siêu nhiên.

        - Được xây dựng bằng những yếu tố thần kỳ.

        - Là những con người hiếu- nghĩa toàn vẹn

        - Họ là hiện thân của sức mạnh đoàn kết và thể hiện ước về về đạo đức, công lý, công bằng của nhân dân.

Ngoài ra, các em cùng Toploigiai tìm hiểu thêm về nhân vật anh hùng trong các truyền thuyết đã học nhé!

1. Phân tích nhân vật Thánh Gióng trong truyền thuyết Thánh Gióng

        Thánh Gióng là một trong những truyền thuyết nằm trong kho tàng truyền thuyết của Việt Nam. Thánh Gióng cũng mang những giá trị vô cùng to lớn đối với dân tộc. Thể hiện tinh thần yêu nước qua hình ảnh người anh hùng Thánh Gióng, truyền thuyết đã cho chúng ta biết được sức mạnh của lòng yêu nước, sức mạnh của chủ nghĩa anh hùng cứu nước.

        Gióng có sự ra đời khác biệt so với mọi người. Hình ảnh người mẹ của Gióng trong một lần đi làm đồng đã thấy một vết cha to và lạ bèn ướm thử. Vậy là bà mang thai Gióng. Một sự ra đời kỳ lạ báo hiệu cho một tương lai hơn người. Gióng là thần được phái xuống để trừ giặc Minh cho dân nên sự ra đời của Gióng có yếu tố kỳ lạ là điều thường tình.

        Không chỉ ra đời khác biệt, Thánh Gióng còn có cả quá trình lớn lên cũng vô cùng khác biệt. Mang thai chín tháng mười ngày, mẹ sinh Gióng. Thế nhưng Gióng sinh ra làm cách nào đi chăng nữa cũng không biết nói dù đã 3 tuổi. thế rồi, vào một hôm nghe sứ giả đi ngang qua đọc lời chiêu mộ người tài giúp dân đánh giặc Gióng đã cất tiếng nói đầu tiên.

        Tiếng nói đầu tiên của Gióng không giống như những đứa trẻ khác, không phải là tiếng ê a, tiếng gọi cha mẹ mà là tiếng nói nhờ mẹ gọi sứ giả vào để nói chuyện. Câu nói đầu tiên với sứ giả ấy là lời yêu cầu cứu nước, là tinh thần và niềm tin vào sự chiến thắng. Đợi ba năm để đến ngày hôm nay Gióng được cất lên tiếng nói cho tổ quốc. Giọng nói đĩnh đạc, đàng hoàng, mạnh mẽ cứng cỏi lạ thường. Gióng nói với sứ giả báo với nhà vua chuẩn bị vũ khí, công cụ để mình ra trận đánh giặc. câu nói ấy cho thấy tinh thần yêu nước chống giặc ngoại xâm luôn luôn hiện diện thường trực trong tâm tưởng mỗi con người từ khi bé thơ. Tinh thần yêu nước chiến đấu vì đất nước sẽ không cứ người già hay trẻ, chỉ cần có lòng yêu nước là sẽ có thể chiến đấu giành lại hòa bình cho dân tộc.

        Sau khi gặp sứ giả, hẹn ngày ra trận đánh giặc, Gióng ăn rất khỏe. Ăn bao nhiêu cũng không đủ. Dân làng góp gạo thổi cơm nuôi Gióng lớn. Và đương nhiên Gióng lớn nhanh như thổi. Đến ngày nhà vua đem ngựa sắt và những thứ mà Gióng yêu cầu tới là lúc Gióng vươn vai chuẩn bị ra trận.

        Cái vươn vai kỳ diệu ấy đã biến Gióng thành một con người khác. Cái vươn vai ấy làm cho Gióng lớn bổng gấp ngàn lần. Qua chi tiết đó ta có thể thấy được sức sống mãnh liệt của người anh hùng, hình ảnh đại diện cho nhân dân. Mỗi khi gặp khó khăn không bao giờ gục ngã mà luôn luôn cố gắng vươn lên để chiến thắng. Cái sức mạnh vô biên ấy được nuôi lớn bởi những thứ bình thường giản dị trong cuộc sống hằng ngày. Đó là cơm gạo của nhân dân, đó là tình yêu thương của nhân dân đối với Gióng, đối với người anh hùng Việt Nam. Ngoài ra, đó còn là sức mạnh của tinh thần đoàn kết dân tộc vô cùng to lớn. Chi tiết Gióng lớn nhanh như thổi và mọi người trong làng góp gạo nuôi Gióng đã thể hiện được tinh thần đoàn kết, sự yêu thương đùm bọc giữa quân và dân ta trong những ngày chiến đấu gian khổ.

        Người anh hùng Gióng sau khi đã nhận được tư trang từ nhà vua, sau khi đã nhận được sức mạnh từ nhân dân bằng tình yêu thương mộc mạc chân thành mà lên đường đi đánh giặc. Gióng ra đi trong khí thế hào hùng mạnh mẽ xông pha trận địa đánh ta quân giặc. Gióng cùng nhân dân không chỉ đợi giặc đến mà đánh, chàng còn cùng nhân dân tìm giặc mà đánh, khiến chúng thất bại thảm hại.

        Trên đường đi đánh giặc, không đơn thuần là sử dụng vũ khí của vua ban, Thánh Gióng còn dùng cả những vũ khí sẵn có trên đường như cây tre, ngọn tầm vông. Trên đất nước này, đất nước mà tình thần yêu nước luôn hừng hực trong trái tim của mỗi con người thì tinh yêu nước ấy gắn liền với mọi vật trên mảnh đất quê hương. Không cứ là đao gươm hay vũ khí nào lợi hại, những cây cối ven đường cũng là thứ vũ khí mạnh mẽ của người anh hừng trong chiến tranh. Dù những cây cối ấy là nhỏ bé, tầm thường nhưng vẫn luôn mang một sức mạnh to lớn để đánh bại quân thù.

        Trận đánh hiện lên qua lời kể của tác giả dân gian một cách nhanh gọn nhưng mạnh mẽ và cuốn hút làm nổi bật lên được hình tượng người anh hùng cứu nước của dân tộc ta. Trận đánh kết thúc, quân giặc tan tác trong thất bại, Gióng bay về trời. Một nhân vật ra đời trong phi thường, lớn lên một cách kỳ lạ, chiến đấu mạnh mẽ cho đến lúc ra đi cũng là một sự ra đi phi thường. Gióng tắm rửa cởi bỏ áo giáp sắt và bay về trời trên đỉnh Sóc Sơn. Giặc đã tan, đã đến lúc Gióng phải đi. Một sự ra đi nhẹ nhàng không màng danh lợi. Đánh giặc là điều hiển nhiên đối với Gióng cũng như đối với những người anh hùng Việt Nam. Họ xông pha trận mạc, hi sinh bản thân mình để đem lại bình yên cho tổ quốc và họ không chông mong vào một thứ gọi là danh lợi. Gióng là con của thần, được thân phái xuống đánh giặc giúp dân thì khi đã hoàn thành nhiệm vụ thì Gióng phải về trời.

        Thánh Gióng bay về cõi vô biên bất tử, nhân dân đã lập đến thờ để tưởng nhớ đến công lao của Gióng, để thể hiện lòng biết ơn, sự yêu mến và trân trọng, luôn giữ mãi hình ảnh người anh hùng trong tâm trí họ mà biết ơn. Hình ảnh nhân vật Thánh Gióng ấy không chỉ có trong truyền thuyết, đó là những người anh hùng áo vải thực sự ngoài đời thật trong những cuộc kháng chiến khốc liệt. Họ là những con người sinh ra trong bình dị, lớn lên và nuôi dưỡng tình yêu quê hương đất nước để một ngày cống hiến cho tổ quốc thân yêu không hối tiếc. Có những chàng trai và những cô gái ấy đã hi sinh tuổi xuân và cuộc đời của mình cho đất nước. Những em nhỏ vẫn ngày ngày trưởng thành trong ngây thơ cùng với lòng yêu nước nồng nàn của mình. Cả một dân tộc với biết bao con người, biết bao thế hệ cùng chung một nhịp đập hướng về tổ quốc đã không tiếc đời minh hi sinh cho tổ quốc để ngày hôm nay chúng ta được sống trong hòa bình hạnh phúc. Cũng như Gióng, những người anh hùng ấy sẽ mãi bất tử trong lòng mỗi người dân Việt.

        Nhân vật Thánh Gióng là nhân vật mang đậm màu sắc của những người anh hùng, của nhân dân lạo động bình dị mộc mạc. Một con người sinh ra lớn lên va chiến đấu một cách kỳ lạ nhưng đó lại là ước mơ, là mong muốn của nhân dân ta gửi gắm trong những câu chuyện này.

2. Phân tích nhân vật Sơn Tinh trong truyền thuyết Sơn Tinh Thủy Tinh

        Nếu các truyền thuyết “Con Rồng, cháu Tiên”, “Bánh chưng bánh giầy” giải thích về nguồn gốc của con người và nguồn gốc của phong tục làm bánh chưng, bánh giầy vào mỗi dịp Tết Nguyên Đán thì truyền thuyết “Sơn Tinh, Thủy Tinh” lại giải thích các hiện tượng trong thiên nhiên như bão, lũ lụt. Đây là một trong những tác phẩm tiêu biểu của kho tàng văn học dân gian Việt Nam. Nổi bật trong truyền thuyết này là nhân vật Sơn Tinh – dân gian gọi chàng là thần Núi.

        Sơn Tinh là nhân vật chính của tác phẩm. Chàng được giới thiệu là một người ở núi Tản Viên, có nhiều tài lạ: “vẫy tay về phía đông, phía đông nổi cồn bãi; vẫy tay về phía tây, phía tây mọc lên từng dãy núi đồi”. Đó là sức mạnh siêu nhiên của các vị thần thánh. Con người bình thường không thể có được sức mạnh ấy. Vị thần Sơn Tinh dường như đã làm chủ được thiên nhiên, tạo vật, chỉ cần ra hiệu, dùng sức mạnh của mình cũng có thể làm cho những cồn cát nổi lên và các dãy núi đồi cũng được mọc lên.

        Sức mạnh, tài năng, trí tuệ của Sơn Tinh được thể hiện qua cuộc kén rể của vua Hùng. Hùng Vương thứ mười tám muốn “kén cho con một người chồng thật xứng đáng” nên đã đưa ra sính lễ cầu hôn gồm: “một trăm ván cơm nếp, một trăm nệp bánh chưng và voi chín ngà, gà chín cựa, ngựa chín hồng mao, mỗi thứ một đôi”. Đến sáng sớm hôm sau, giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh ai mang đến trước thì người đó sẽ được lấy Mị Nương. Là một người sống trên núi nên Sơn Tinh biết rất rõ những sính lễ đó. Chàng đã chuẩn bị đầy đủ và rước được Mị Nương về làm vợ. Chàng đã lấy được con gái vua Hùng nhờ vào sự tài trí và nhanh nhẹn của mình.

        Không chỉ vậy, sức mạnh của Sơn Tinh còn được thể hiện trong cuộc chiến đấu với Thủy Tinh. Thủy Tinh là thần Nước, do không rước được Mị Nương nên hắn nổi giận, “đem quân đuổi theo đòi cướp Mị Nương”. Thủy Tinh “hô mưa, gọi gió làm thành dông bão rung chuyển cả đất trời, dâng nước sông lên cuồn cuộn đánh Sơn Tinh”. Nhưng Sơn Tinh không hề bị “nao núng”, lung lay ý chí quyết tâm mà thần đã “dùng phép lạ bốc từng quả đồi, dời từng dãy núi, dựng thành lũy đất, ngăn chặn dòng nước lũ”. Hai bên chiến đấu ngang tài ngang sức kéo dài “ròng rã mấy tháng trời” và chiến thắng cuối cùng đã thuộc về thần Núi. Thủy Tinh do kiệt sức nên đành phải rút quân. Sơn Tinh không trực tiếp làm hại đến kẻ địch mà chỉ dùng phép dời núi, dựng thành để ngăn chặn lại sự tấn công của Thủy Tinh. Những hành động của Sơn Tinh cũng không ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống con người. Đây quả là một vị thần nhân hậu, biết nghĩ cho cuộc sống của nhân dân lao động. Có thể nói, Sơn Tinh luôn đứng về phía nhân dân để giúp đỡ và bảo vệ họ tránh khỏi thiên tai, lụt lội. Đồng thời, tác giả dân gian cũng gửi gắm bài học về tình đoàn kết, sự yêu thương, gắn bó với nhau của đồng loại qua hình tượng nhân vật này.

        Thần Núi không chỉ mang trong mình sức mạnh siêu nhiên mà đó còn là một sức mạnh bền bỉ. Khi Thủy Tinh đã sức cùng lực kiệt thì Sơn Tinh vẫn “vững vàng” chiến đấu đến cùng. Sức mạnh ấy còn tượng trưng cho sức mạnh của con người, của dân tộc Việt Nam chúng ta. Con người luôn mong ước có được cuộc sống ấm no, chế ngự được thiên tai để tập trung vào lao động sản xuất, nâng cao chất lượng cuộc sống.

        Các tác giả dân gian đã gửi gắm niềm mong ước chiến thắng tự nhiên của mình qua hình tượng Sơn Tinh. Đây là một sự sáng tạo của nhân dân ta, là hình ảnh của người anh hùng lao động mang toàn bộ sức lực bản thân để cải tạo, chế ngự thiên nhiên. Dù thiên nhiên có khắc nghiệt đến đâu thì con người vẫn sẽ chống lại sự tàn phá của nó và tìm cách khắc phục, bảo vệ sự sống. Hằng năm, nhân dân ta vẫn đắp đê ngăn lũ, đây là hành động thể hiện ý thức chế ngự thiên nhiên của con người.

        Nhân vật được khắc họa bằng những chi tiết thần thánh, yếu tố kì ảo nhằm tăng sức hấp dẫn cho câu chuyện. Vị thần này có ý nghĩa quan trọng trong đời sống tinh thần của nhân dân ta. Vì vậy, Sơn Tinh được thờ cúng ở nhiều địa điểm khác nhau trên đất nước. Đây là một trong “tứ bất tử” của nước ta và được nhân dân cung kính gọi với một tên khác là Đức thánh Tản.