Cặp chất đồng đẳng là gì?

Đáp án và lời giải chính xác cho câu hỏi “Cặp chất đồng đẳng là gì?” cùng với kiến thức mở rộng về đồng đẳng là những tài liệu học tập vô cùng bổ ích dành cho thầy cô và bạn học sinh.

Trả lời câu hỏi: Cặp chất đồng đẳng là gì?

Cặp chất đồng đẳng là 2 chất có cấu tạo và tính chất hóa học tương tự nhau nhưng thành phần phân tử khác nhau một hay nhiều nhóm CH₂.

Ví dụ: CH₃OH, C₂H₅OH là cặp chất đồng đẳng ancol.

Kiến thức mở rộng về đồng đẳng 

1. Đồng đẳng là gì?

 Đồng đẳng là hiện tượng các chất hữu cơ có cấu tạo và tính chất hóa học tương tự nhau nhưng thành phần phân tử khác nhau một hay nhiều nhóm CH₂.

2. Dãy đồng đẳng là gì?

- Dãy đồng đẳng là một dãy các hợp chất (bao gồm cả hữu cơ và vô cơ) với cùng một công thức tổng quát, với các tính chất hóa học tương tự do sự hiện diện của cùng một nhóm chức, và thể hiện các tính chất vật lý biến đổi dần dần do kết quả của việc tăng kích thước và khối lượng phân tử (xem phân tử lượng tương đối)

- Các ankan (parafin), anken (olefin), metoxyetan (các ête bậc nhất), ankin (acetylen và đồng đẳng) tạo thành các dãy trong đó các thành viên khác nhau theo bội số của 14 đơn vị khối lượng nguyên tử

- Các hợp chất trong cùng một dãy với cùng một nhóm nhỏ các nguyên tử, không thay đổi khi đi từ hợp chất này sang hợp chất kia được gọi là nhóm chức. Phần lớn các tính chất hóa học của các hợp chất hữu cơ là do sự có mặt của nhóm chức.

Dãy đồng đẳng	Công thức tổng quát	Ví dụ	Nhóm chức
Ankan	CnH2n+2 (n ≥ 1)	CH4, n = 1
Anken	CnH2n (n ≥ 2)	C2H4, n = 2	C=C
Ankin	CnH2n−2 (n ≥ 2)	C2H2, n = 2	C≡C
Rượu	CnH2n+1OH (n ≥ 1)	CH3OH, n = 1	-OH
Axít cacboxylic	CnH2n+1COOH(n ≥ 1)	HCOOH, n = 1	-COOH

Trong đó n là số nguyên tử cacbon trong hợp chất.

3. Đồng đẳng của các hidrocacbon

+ Ankan: C_nH_2n+2 (n ≥ 1).

+ Anken C_nH_2n (n ≥ 2) .

+ Ankadien: C_nH_2n-2 (n ≥ 3).

+ Ankin: C_nH_2n-2 (n ≥ 2).

+ Dãy đồng đẳng của benzen: C_nH_2n-6 (n ≥ 6)

Ví dụ: Dãy đồng đẳng của Ankan: mêtan (CH₄), etan (C₂H₆), propan (C₃H₈), butan (C₄H₁₀), và pentan (C₅H₁₂)

4. Đồng phân

a. Khái niệm về đồng phân

- Đồng phân là các chất hữu cơ có cùng công thức phân tử nhưng cấu tạo khác nhau nên tính chất hóa học khác nhau.

- Cần chú ý phân biệt đồng phân cấu tạo và đồng phân lập thể (đồng phân cis – trans).

- Đồng phân có 2 dạng: Đồng phân cấu tạo, đồng phân hình học

b. Đồng phân của các hidrocacbon

* Ankan: C_nH_2n+2 (n ≥ 1).

Chỉ có một loại đồng phân mạch cacbon

* Anken: C_nH_2n (n ≥ 2).

- Đồng phân xicloankan (n ≥ 3)

- Đồng phân anken

+ Đồng phân cấu tạo:

* Đồng phân vị trí liên kết đôi (n ≥ 4);

* Đồng phân mạch C (n ≥ 4);

+ Đồng phân hình học.

* Điều kiện để anken A - C(B) = C(X) - Y có đồng phân hình học: thì A # B và X # Y.

* Đồng phân hình học gồm đồng phân cis và đồng phân trans:

- Đồng phân cis: mạch C chính cùng một phía của mặt phẳng chứa liên kết pi.

- Đồng phân trans: mạch C chính ở khác phía của mặt phẳng chứa liên kết pi.

5. Câu hỏi trắc nghiệm

Câu 1: Dãy nào sau đây chỉ gồm các chất thuộc dãy đồng đẳng của metan?

A. C₂H₂, C₃H₄, C₄H₆, C₅H₈.

B. CH₄, C₂H₂, C₃H₄, C₄H₁₀.

C. CH₄, C₄H₄, C₄H₁₀, C₅H₁₂.

D. C₂H₆, C₃H₈, C₅H₁₂, C₆H₁₄.

Câu 2: Hai chất nào sau đây là đồng đẳng của nhau?

A. CH₃CH₂CH₂OH, C₂H₅OH.

B. CH₃OCH₃, CH₃CHO.

C. C₂H₅OH, CH₃OCH₃.

D. C₄H₁₀­, C­₆H₆.

Câu 3: Cặp chất nào sau đây là đồng phân của nhau?

A. C₂H₅OH, CH₃OCH₃

B. CH₃OCH₃, CH₃CHO

C. CH₃OH, C₂H₅OH

D. CH₃CH₂Cl, CH₃CH₂OH

Câu 4: Cặp chất nào sau đây là đồng đẳng của nhau?

A. CH₃OH, CH₃OCH₃

B. CH₃OCH₃, CH₃CHO.

C. CH₃OH, C₂H₅OH

D. CH₃CH₂OH, C₃H₆(OH)₂.