Câu hỏi: Bằng lý luận và thực tiễn, anh chị hãy chứng minh rằng, cuộc đấu tranh giữa cái mới và cái cũ là một quá trình khó khăn, lâu dài, phức tạp; cái mới có thể thất bại tạm thời nhưng cuối cùng nó sẽ chiến thắng cái cũ.
Trả lời:
- Quy luật phủ định của phủ định của phép tư duy biện chứng mang đến cho chúng ta sự hiểu biết đầy đủ hơn về cái mới , thông qua một hoặc một số lần phủ định thì cái mới được ra đời. Cái mới ra đời là cái phù hợp với quy luật là cái tất thắng , chứa yếu tố tích cực đối với sự tồn tại của sự vật, sức sống sẽ ngày càng lớn và là cái được khẳng định. Cần phân biệt cái mới và cái quái…. : cái quái cũng mới xuất hiện, nhưng nó không hợp quy luật, không hợp thời, do đó sẽ nhanh chóng bị lùi tàn.
- Cơ sở phân biệt là: tính quy luật, hợp thời, tiến bộ, lạc hậu, tính tích cực và tính tiêu cực.
+ Cái cũ là cái đã tồn tại, nhưng không còn hợp thời, hợp quy luật nữa, chứa yếu tố tiêu cực đối với sự phát triển của sự vật, nó sẽ ngày càng suy tàn và là cái bị phủ định. Cần phân biệt cái cũ và cái truyền thống : cái truyền thống cũng là cái đã tồn tại, nhưng nó vẫn còn hợp thời, hợp quy luật, do đó nó vẫn có sức sống mạnh mẽ và được gìn giữ và lưu truyền qua nhiều thế hệ.
+ Cái mới ngày càng mạnh lên, cái cũ ngày càng yếu đi;
- Cuộc đấu tranh giữa cái mới và cái cũ là một quá trình khó khăn, lâu dài và phức tạp vì:
+ Cuộc đấu tranh này không đơn thuần là giữa hai cái, hai cá thể, mà là sự đấu tranh giữa hai phe, hai thế lực đối lập nhau. Một lực lượng ra sức duy trì cái cũ, một lực lượng bảo vệ, phát triển cái mới.
+ Do không có ranh giới rõ ràng: Cái mới và cái cũ không tách bạch, rạch ròi mà quyện vào nhau. Cuộc đấu tranh giữa những cái mà nó choàng lấy nhau,ôm chồm lấy nhau gây ra sự khó khăn trong phân biệt. Cái mới ra đời từ cái cũ nên bị phủ đầy cái cũ. Cái cũ có thể ngụy trang, ra vẻ giống như cái mới khiến ta nhầm lẫn. Vì vậy, cuộc đấu tranh này rất khó khăn.
+ Cái mới còn non trẻ, yếu ớt, chưa được ủng hộ nhiều, trong khi cái cũ đã tồn tại lâu, mạnh, bám rễ sâu vào hiện thực. Do đó, ban đầu cái mới có thể thất bại tạm thời nhưng vì hợp quy luật, hợp thời nên sẽ dần được ủng hộ và mạnh mẽ lên, càng lớn mạnh hơn, trong khi cái cũ không hợp thời nên sẽ ngày càng suy yếu, ít được ủng hộ. Cái cũ bám rễ ăn sâu vào hiện thực cuộc sống nên nó mạnh. Trong khi cái cũ chưa bám rễ chưa ăn sâu nên còn yếu ớt.
+ Đến một lúc nào đó, sức mạnh cái mới và cái cũ sẽ ngang bằng, và tiếp theo, cái mới ngày càng mạnh hơn, cái cũ ngày càng suy yếu, cái mới cuối cùng sẽ thắng cái cũ. Quá trình đấu tranh này không diễn ra một sớm một chiều, đó là một cuộc đấu tranh lâu dài và phức tạp.
(có thể nói thực tiễn đất nước, nhân loại hay cá nhân)
- Có thể nói, cách mạng tháng 10 Nga là vết son trong lịch sử của nhân loại. Lần đầu tiên trong lịch sử, nhà nước Xã Hội chủ Nghĩa ra đời. Đây là hình thái kinh tế xã hội tiến bộ so với chủ Nghĩa Tư Bản lúc bấy giờ. Cách mạng tháng 10 Nga thắng lợi, nước Nga Xô Viết được thành lập, sau đó là hàng loạt các nước XHCN ở Đông Âu được thành lập, Trung Quốc, Việt NAM, Cu Ba. CNXH trở thành một hệ thống trên thế giới tuy nhiên không có nghĩa là CNXH đã thắng hoàn toàn CNTB. CNXH mới ra đời, còn non yếu, lại bị các nước TB bao vây, cấm vận về kinh tế, chia rẽ về chính trị. Các nước XHCN mới ra đời còn non yếu phải dựa vào chính mình, hỗ trợ lẫn nhau để chống lại bè lũ ĐQ hùng mạnh luôn tìm đủ mọi cách, dùng nhiều hình thức từ cây gậy đến củ cà rốt để tiêu diệt CNXH. Sau hơn 80 năm phát triển, năm 1991, Liên Xô sụp đổ, kéo theo các nước XHCN ở Đông Âu sụp đổ theo. Đây được coi như là bước ngoặt, bước lùi của CNXH trên toàn thế giới. Tuy nhiên, do tính hợp quy luật, nên CNXH cho thấy nhiều điểm ưu việt, nên nó không bị diệt vong mà vẫn phát triển và ngày càng vững chắc và lớn mạnh. Còn CNTB-đại diện cho cái cũ – hiện nay ngụy trang, biến đổi dưới nhiều hình thức ví dụ như hình thức bóc lột tinh vi hơn. Tuy nhiên, CNTB vẫn bộc lộ nhiều điểm yếu. Nó là cái cũ, vì vậy sẽ bị thay thế trong tương lai. Mặc dù vậy, cuộc đấu tranh giữa CNXH và CNTB là một cuộc đấu tranh cam go, phức tạp, không thể giành thắng lợi trong ngày một ngày hai mà đòi hỏi phải có một quá trình lâu dài, có những bước thụt lùi, nhưng cuối cùng, cái mới tiến bộ sẽ chiến thắng.
- CNTB ra đời sớm nhất tại Hà Lan 1648, và ở Anh 1688. Cuộc CMTS Hà lan và CMTS Anh giữa thế kỷ XVII là một cuộc tấn công vào thành trì của xã hội cũ để xây dựng chế độ xã hội mới’ lật đổ quan hệ sản xuất phong kiến lạc hậu, mở đường cho CNTB phát triển. Tuy nhiên CNTB lúc đó còn non yếu, phong kiến còn mạnh. Ví dụ như sau khi CMTS Anh thắng lợi, sau đó vào năm 1660,Charles II, (con của Charles I) phục hồi chế độ phong kiến. Vương triều Stuart được phục hồi. Sau khi nắm chính quyền, Charles II khủng bố những người tham gia cách mạng, cai trị hết sức phản động. Năm 1685 Charles II chết, em là James II lên thay, tiếp tục củng cố thế lực phong kiến. Phải đợi đến cuối thế kỷ 18, CMTS Pháp thành công 1789, CNTB mới được xem thắng lợi hoàn toàn. Cuộc CMTS Pháp mở ra thời thắng lợi và củng cố quyền thống trị của giai cấp tư sản trên phạm vi thế giới.