Bài Thực hành tiếng Việt SGK 10 trang 80, 81 - Văn Cánh diều

Hướng dẫn Soạn bài Thực hành tiếng Việt  SGK 10 trang 80, 81 ngắn gọn, hay nhất. Trả lời toàn bộ câu hỏi trong bộ Sách mới Cánh diều Ngữ văn lớp 10 chi tiết. Hi vọng qua bài soạn trên các bạn đã nắm vững được nội dung bài học và chuẩn bị bài trước khi đến lớp tốt nhất.

Câu 1 (trang 79, SGK Ngữ Văn 10 tập 2):

Đề bài: Phân tích giá trị của biện pháp tu từ so sánh trong các câu thơ dưới đây:

a) 

Gió rát mặt, Đảo luôn thay hình dáng

Sỏi cát bay như lũ chim hoang

(Trần Đăng Khoa) 

b) 

Những giai điệu ngang tàn như gió biển

Nhưng lời ca toàn nhớ với thương thôi

Đêm buông xuống nhìn nhau không rõ nữa

Cứ ngỡ như vỏ ốc cất thành lời

(Trần Đăng Khoa) 

c) 

Con gặp lại nhân dân như nai về suối cũ 

Có đón giêng hai, chim én gặp mùa, 

Như đứa trẻ thơ đói lòng gặp sữa 

Chiếc nôi ngừng bỗng gặp cánh tay đưa.

(Chế Lan Viên) 

d)

Tình yêu là vũ khí 

Giữ đất trời quê hương.

(Lò Ngân Sủn)

Lời giải 

a) Tác dụng gợi hình, giúp việc mô tả sự vật, sự việc được sinh động, cụ thể hơn và có tác dụng gợi cảm.

b) Tác dụng nhấn mạnh giúp người đọc có thể thấy được hoàn cảnh làm việc của những người lính nơi đây rất khắc nghiệt và đầy khó khăn. Tuy gian nan là thế nhưng những người lính nơi hải đảo vẫn giữ được tinh thần vui vẻ, lạc quan, yêu đời.

c) Tác dụng gợi hình, giúp việc mô tả nỗi niềm hạnh phúc, cảm xúc của tác giả một cách thân thuộc.

d. Tác dụng nhấn mạnh sự hào quyện giữa tình yêu quê hương với tình yêu đôi lứa của người lính.

Câu 2 (trang 80, SGK Ngữ Văn 10 tập 2):

Đề bài: Tìm và phân tích tác dụng nghệ thuật của các biện pháp tu từ trong những câu thơ dưới đây ở bài Đất nước của Nguyễn Đình Thi:

a)

Ôi những cảnh đồng quê chảy máu 

Dây thép gai đâm nát trời chiếu

b)

Trán cháy rực nghĩ trời đất mới 

Lòng ta bát ngát ảnh bình minh

c)

Súng nổ rung trời giận dữ 

Người lên như nước vỡ bờ 

Nước Việt Nam từ máu lửa 

Rũ bùn đứng dậy sáng loà.

Lời giải 

a) 

- Biện pháp tu từ nhân hóa: “những cánh đồng quê chảy máu”, “dây thép gai đâm nát trời chiều”

=> Khắc họa lên một bức tranh làng quê đầy tang thương, giúp người đọc liên tưởng đến những dấu hiệu của chiến tranh, sự đau thương, mất mát.

b) 

- Biện pháp hoán dụ: cánh đồng quê chảy máu.

- Biện pháp nhân hóa: dây thép gai đâm nát trời chiều      

=> Tác giả thật tài tình và khéo léo khi sử dụng thành công biện pháp hoán dụ và nhân hóa để vẽ lên một tranh đồng quê quen thuộc, dân dã mà vô cùng tang thương. Với những hình ảnh "chảy máu, đâm nát" khiến người liên tưởng đến những dấu hiệu của chiến tranh. Mà chiến tranh là đổ máu. Một khung cảnh thật ảm đạm, buồn đến tái tê.

c) 

- Biện pháp tu từ:

+ Nhân hóa: “Trời giận dữ”

+ So sánh “Người lên như nước vỡ bờ”

+ Hoán dụ lấy vật chứa để gọi vật bị chứa: “Nước Việt Nam từ máu lửa/Rũ bùn đứng dậy sáng lòa”

- Tác dụng: Làm nổi bật hình ảnh hiên ngang, kiên cường của nhân dân Việt Nam đầy mạnh mẽ, quyết tâm chống lại kẻ thù xâm lược.

Câu 3 (trang 80, SGK Ngữ Văn 10 tập 2):

Đề bài: Xác định biện pháp tu từ trong những câu thơ sau và phân tích tác dụng của chúng:

a)

Đã tan tác những bóng thù hắc ám 

Đã sáng lại trời thu tháng Tám.

(Tố Hữu) 

b)

Trời xanh đây là của chúng ta 

Núi rừng đây là của chúng ta 

Những cánh đồng thơm mát 

Những ngả đường bát ngát 

Những dòng sông đỏ nặng phù sa

(Nguyễn Đình Thi) 

c) 

Từ những năm đau thương chiến đấu 

Đã ngời lên nét mặt quê hương 

Từ gốc lửa bờ tre hồn hậu 

Đã bật lên những tiếng căm hờn

(Nguyễn Đình Thi)

d)

Sân khấu lô nhô mấy chàng đầu trọc 

Người xem ngổn ngang cũng rặt linh trọc đầu

(Trần Đăng Khoa)

Lời giải 

a) 

- Biện pháp tu từ ẩn dụ “những bóng thù hắc ám” ý chỉ kẻ thù xâm lược; “trời thu tháng Tám” ý chỉ cuộc cách mạng tháng Tám.

- Tác dụng: Khẳng định chiến thắng, hòa bình của dân tộc.

b) Biện pháp tu từ :

- Điệp ngữ :

+ Của chúng ta

+ Những

Tác dụng : Nhằm khẳng định rằng những sự vật là của chúng ta, tất cả thuộc quyền sở hữu của chúng ta

- Nhân hóa :

+ Những buổi ngày xưa vọng nói về

Tác dụng : Nhằm làm nổi bật những buổi nhớ về ngày xưa của tác giả. Qua đó, nhằm nói lên tình yêu thương của tác giả đối với quê hương

c) Biện pháp tu từ nhân hóa

Tác giả sử dụng nghệ thuật nhân hóa để thể hiện sự quyết tâm sự thù hận của quê hương với lũ giặc xâm lược. Thể hiện không chỉ con người căm thù bọn giặc mà những sự vật vô chi vô giác khi có giặc cũng vùng Lên chiến đấu như con người.

d) Đảo ngữ

Tác dụng: Nhấn mạnh hình ảnh người lính trọc đầu.

Câu 4 (trang 80, SGK Ngữ Văn 10 tập 2):

Đề bài: Hãy viết một đoạn văn (khoảng 5 -7 dòng) bàn về giá trị nghệ thuật của bài thơ Đất nước (Nguyễn Đình Thi), trong đoạn văn có sử dụng biện pháp tu từ so sánh.

Lời giải 

Đất nước là một đề tài quen thuộc từ xưa đến nay của các nhà thơ nhà văn. Nguyễn Đình Thi chính là một gương mặt tiêu biểu cho đề tài này, Đất nước Nguyễn Đình Thi không giống với bài thơ Đất nước của Nguyễn Khoa Điềm. Các câu thơ trong bài thơ Đất nước của Nguyễn Đình Thi là các câu dài, ngắn xen kẽ nhau, nhịp điệu biến đổi linh hoạt. Hình ảnh sinh động, biểu cảm, có những đoạn hình ảnh tương phản, có sức khái quát cao. Nhà thơ chú ý diễn tả sâu sắc, tinh tế tiếng nói nội tâm của nhân vật. Trong đó có sự kết hợp giữa cảm xúc và suy tưởng.

>>> Xem trọn bộ: Soạn Văn 10 Cánh diều

-----------------------------

Trên đây Top lời giải đã cùng các bạn Soạn bài Thực hành tiếng Việt  SGK 10 trang 80, 81 trong bộ SGK Cánh diều theo chương trình sách mới. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này. Top lời giải đã có đầy đủ các bài soạn cho các môn học trong các bộ sách mới Cánh Diều, Chân trời sáng tạo, Kết nối tri thức. Mời các bạn hãy click ngay vào trang chủ Top lời giải để tham khảo và chuẩn bị bài cho năm học mới nhé. Chúc các bạn học tốt!