Trình bày thí nghiệm lai 2 cặp tính trạng của Menđen?

Câu hỏi: Trình bày thí nghiệm lai 2 cặp tính trạng của Menđen?

Trả lời:

   Menđen lai hai thứ đậu Hà Lan thuần chủng khác nhau về hai cặp tính trạng tương phản : hạt màu vàng, vỏ trơn và hạt màu xanh, vỏ nhăn được F1 đều có hạt màu vàng, và trơn.

   Từ tỉ lệ của từng cặp tính trạng nêu trên và theo quy luật phân li của Menđen thì hạt vàng, trơn là các tính trạng trội và đều chiếm ti lệ 3/4 của từng loại tính trạng, còn hạt xanh, nhăn là các tính trạng lặn và đều chiếm ti lệ 1/4.

   Tỉ lệ của các tính trạng nói trên có mối tương quan với tỉ lệ các kiểu hình ờ F2, điều đó được thể hiện ở chỗ tỉ lệ của mỗi loại kiểu hình ở F2 chính bằng tích tỉ lệ của các tính trạng hợp thành nó, cụ thể là:

- Hạt vàng, trơn = 3/4 vàng X 3/4 trơn = 9/16

- Hạt vàng, nhăn = 3/4 vàng X 1/4 nhăn = 3/16

- Hạt xanh, trơn = 1/4 xanh X 3/4 trơn =3/16

- Hạt xanh, nhăn = 1/4 xanh X 1/4 nhăn = 1/16

    Từ mối tương quan trên, Menđen thấy rằng các tính trạng màu sắc và hình dạng hạt di truyền độc lập với nhau (không phụ thuộc vào nhau). Điều này cũng được hiểu nghĩa là nếu khi F2 có tỉ lên phân li kiểu hình bằng tích tỉ lệ phân li của các cặp tính trạng thì các cặp tính trạng di truyền độc lập với nhau.

Cùng Top lời giải tìm hiểu thêm về thí nghiệm này nhé!

1. Chi tiết thí nghiệm của Menđen

   Menđen đã đã tiến hành giao phấn giữa các giống đậu Hà Lan khác nhau về một cặp tính trạng thuần chủng tương phản. 

- Đem lai thứ đậu Hà Lan thuần chủng khác nhau về 2 cặp tính trạng tương phản: hạt màu vàng, vỏ trơn và hạt màu xanh, vỏ nhăn.

- Thí nghiệm: 

   Trước hết, ông cắt bỏ nhị từ khi chưa chín ở hoa của cây chọn làm mẹ để ngăn ngừa sự tự thụ phấn. Khi nhị đã chín, ông lấy phấn của các hoa trên cây được chọn làm bố rắc vào đầu nhụy hoa của các hoa đã được cắt nhị ở trên cây được chọn làm mẹ. F1 được tạo thành tiếp tục tự thụ phấn để cho ra F2.

P: hạt vàng, trơn x hạt xanh, nhăn

                           ↓\downarrow↓

F1:             100% vàng, trơn

                  15 cây F1 tự thụ

                           ↓\downarrow↓

F2: 315 vàng trơn : 108 xanh, trơn : 101 vàng, nhăn : 32 xanh, trơn

 - Từ tỷ lệ của từng cặp tính trạng:

+ ​  

Theo qui luật phân li của Menden thì tính trạng trội là vàng chiếm 3/4, tính trạng lặn là xanh chiếm 1/4.

 + ​ 

 Theo qui luật phân li của Menden thì tính trạng trội là trơn chiếm 3/4, tính trạng lặn là nhăn chiếm 1/4.

- Nhận xét: Tỉ lệ các kiểu hình ở F2 chính bằng tích tỉ lệ của từng tính trạng hợp thành nó.

+ Hạt vàng, trơn = 3/4 vàng x 3/4 trơn = 9/16.

+ Hạt vàng, nhăn = 3/4 vàng x 1/4 nhăn = 3/16.

+ Hạt xanh, trơn = 1/4 xanh x 3/4 trơn = 3/16.

+ Hạt xanh, nhăn = 1/4 xanh x 1/4 nhăn = 1/16.

- Tỷ lệ phân li kiểu hình ở F2 = 9 : 3 : 3 : 1 = (3 : 1) . (3 : 1) (tỷ lệ phân li của từng cặp tính trạng) nên ​các tính trạng màu sắc và hình dạng quả phân li độc lập với nhau.

- Kết luận: khi hai bố mẹ khác nhau về hai cặp tính trạng thuần chủng tương phản di truyền độc lập với nhau, thì F2 có tỉ lệ mỗi kiểu hình bằng tích tỉ lệ của các tính trạng hợp thành nó.

Kết quả một số thí nghiệm của Menđen được trình bày như sau:

   Các tính trạng của cơ thể như hoa đỏ, hoa trắng, thân cao, thân lùn, quả lục, quả vàng được gọi là kiểu hình. Kiểu hình là tổ hợp toàn bộ các tính trạng của cơ thể. Trên thực tế, khi nói tới kiểu hình của một cơ thể, người ta chỉ xét một vài tính trạng đang được quan tâm như màu hoa, màu quà, chiều cao cây...

   Dù thay đổi vị trí của các giông làm cây bố và cây mẹ như giống hoa đỏ làm bố và giống hoa trắng làm mẹ, hay ngược lại, kết quả thu được của 2 phép lai đều như nhau.

   Menđen gọi tính trạng biểu hiện ngay ờ F1 là tính trạng trội (hoa đỏ, thần cao, quả lục), còn tính trạng đến F2 mới được biểu hiện là tính trạng lặn (hoa trắng, thân lùn, quả vàng).

2. Biến dị tổ hợp

- Quan sát thí nghiệm ta nhận thấy:

+ Ở F2, ngoài các các kiểu hình giống bố mẹ ở P là vàng, trơn và xanh nhăn.

+ Xuất hiện thêm các tính trạng khác là xanh, trơn và vàng, nhăn được gọi là biến dị tổ hợp.

- Khái niệm: biến dị tổ hợp chính sự phân li độc lập của các cặp tính trạng của P đã làm xuất hiện các kiểu hình khác P, kiểu hình này được gọi là biến dị tổ hợp.

- Ý nghĩa: làm phong phú ở những loài sinh vật có hình thức sinh sản hữu tính (giao phối).