Trình bày sự khác nhau giữa biệt hoá và phản biệt hoá tế bào?

Câu hỏi: Trình bày sự khác nhau giữa biệt hoá và phản biệt hoá tế bào?

Lời giải: 

Sự khác nhau giữa biệt hoá và phản biệt hoá tế bào:

- Biệt hoá là quá trình một tế bào biến đổi thành một loại tế bào mới, có tính chuyên hoá về cấu trúc và chức năng, từ đó phân hoá thành các mô, cơ quan đặc thù trong cơ thể.

- Phản biệt hoá là quá trình kích hoạt tế bào đã biệt hoá thành tế bào mới giảm hoặc không còn tính chuyên hoá về cấu trúc và chức năng.

* Khái niệm biệt hoá

Trong sinh học phát triển, biệt hóa tế bào là quá trình trong đó một tế bào biến đổi từ một loại tế bào thành một loại khác. Phổ biến nhất thì tế bào sẽ biến đổi thành một loại chuyên biệt hơn. Sự biệt hóa xảy ra nhiều lần trong quá trình phát triển của một sinh vật đa bào khi nó biến đổi từ một hợp tử đơn giản thì một hệ thống phức tạp gồm mô và các loại tế bào. Sự biệt hóa tiếp tục diễn tiến tới khi tế bào gốc trưởng thành phân chia và tạo ra những tế bào con biệt hóa hoàn toàn trong quá trình sửa chữa mô và quá trình thay thế tế bào. Một số sự biệt hóa xảy ra nhằm đáp lại việc tiếp xúc với kháng nguyên. Sự biệt hóa làm thay đổi kích cỡ, hình thái, điện thế màng, tiềm năng của tế bào, hoạt động trao đổi chất, và khả năng phản ứng với tín hiệu tế bào. Những thay đổi này phần lớn là do những sự biến đổi được kiểm soát ở mức độ cao trong biểu hiện gen và là đối tượng nghiên cứu của di truyền học biểu sinh. Với một số ngoại lệ, biệt hóa tế bào gần như không bao giờ liên quan đến một sự thay đổi trong chính chuỗi DNA. Do đó, những tế bào khác nhau có thể có những đặc điểm vật lý vô cùng khác nhau dù có chung một bộ gen (genome).

* Khái niệm phản biệt hoá 

Phản biệt hoá - dedifferentiation là một quá trình của tế bào thường thấy ở những dạng sống sơ bản hơn như giun tròn và lưỡng cư, ở chúng tế bào biệt hóa từng phần hoặc toàn bộ quay ngược về giai đoạn phát triển ban đầu, thường được xem như một dạng của quá trình tái sinh. Sự phản biệt hoá cũng xảy ra ở thực vật. Các tế bào trong môi trường nuôi cấy có thể bị mất các đặc tính mà chúng có ban đầu, như biểu hiện protein hoặc thay đổi hình dạng. Quá trình này cũng được gọi là phản biệt hoá.
Một số người cho rằng phản biệt hoá là một hiện tượng khác thường của chu trình phát triển bình thường và thường gây ra ung thư, trong khi một số khác tin rằng nó là một quá trình tự nhiên của sự đáp ứng miễn dịch đã bị mất đi ở con người như là một kết quả của sự tiến hóa.
Một phân tử nhỏ là reversine – một đồng đẳng của purine được phát hiện có khả năng cảm ứng gây phản phân hóa ở sợi cơ. Các tế bào biệt hóa ngược này sau đó có thể biệt hóa trở lại thành tế bào tạo xương và tạo mỡ.