Tranh vẽ theo hình thức ước lệ là gì?

“Tính ước lệ” là khái niệm được nhắc đến rất nhiều trong nghệ thuật. Tùy từng loại hình nghệ thuật mà tính ước lệ có khái niệm khác nhau và trong mỹ thuật cũng vậy. Cùng Toploigiai tìm hiểu xem tranh vẽ theo hình thức ước lệ là gì và cách vẽ ra sao nhé!

Khái niệm tính ước lệ

- Ước là những quy ước, định ước mà con người đặt ra để một cộng đồng cùng làm theo. Lệ là những luật lệ được truyền miệng, không viết thành văn, trở thành một tập quán, thói quen được cộng đồng công nhận. Ước lệ được hiểu là những quy ước được mọi người thừa nhận và chấp hành.

- Nói về tính ước lệ trong mỹ thuật, nhà nghiên cứu Trần Ngọc Thêm cho rằng: “Tính ước lệ trong nghệ thuật tạo hình Việt Nam là chú trọng lột tả giá trị nội dung hơn là hình thức của tác phẩm”. Nói dễ hiểu hơn, thì khi vẽ tranh, người vẽ sẽ bỏ qua các yếu tố đúng sai, đẹp xấu về mặt hình thức. Thay vào đó, chúng ta sẽ chú trọng biểu cảm về mặt nội dung, sao cho bức tranh mang được tiếng nói riêng, tình cảm riêng của người vẽ.

Tranh vẽ theo hình thức ước lệ là gì?

Tranh vẽ theo hình thức ước lệ là tranh vẽ có những đặc điểm:

- Các nhân vật trong một bức tranh có tỉ lệ tương đương nhau.

- Không gian trong tranh là không gian hai chiều, được diễn hình bằng nét và vẽ màu theo mảng.

- Các nhân vật ở xa được vẽ ở phía trên, các nhân vật ở gần được vẽ phía dưới. Thông thường, theo quy định thì ở gần vẽ to và đậm, xa vẽ nhỏ và mờ thì trong ước lệ kích thước của các nhân vật và cảnh vật tương đương nhau. Đôi khi tỉ lệ lớn hay nhỏ của nhân vật lại phụ thuộc vào địa vị của nhân vật.

Cách vẽ tranh theo hình thức ước lệ của tranh dân gian

- Bước 1: Vẽ phác hình các nhân vật theo hình thức ước lệ cảnh vật ở vị trí xa, gần có tỉ lệ tương đương nhau.

- Bước 2: Vẽ chi tiết từng nhân vật và cảnh vật.

- Bước 3: Vẽ màu vào hình và nền tranh.

- Bước 4: Vẽ nét chu vi cho hình, hoàn thiện bài vẽ.

Như vậy, tính ước lệ trong mỹ thuật có vai trò quan trọng, giúp người vẽ tưởng tượng và khai thác triệt để những sáng tạo của mình để thoát khỏi những quy định sẵn có để tạo nên một tác phẩm của riêng mình.