Tóm tắt truyện Lưu Bình Dương Lễ

Tóm tắt truyện Lưu Bình Dương Lễ

      Lưu Bình - Dương Lễ là một truyện thơ Nôm Việt Nam, khuyết danh, gồm 788 câu lục bát. Câu chuyện này cũng đã được dựng thành các vở chèo, tuồng và truyện thơ theo thể lục bát qua nhiều thời kỳ.

Dưới đây là bản tóm tắt nội dung truyện, mời bạn đọc tham khảo.

Tóm tắt truyện Lưu Bình Dương Lễ

      Lưu Bình và Dương Lễ là hai người bạn tâm giao từ thuở thiếu thời. Dương Lễ nhà nghèo, còn Lưu Bình giàu có nên đã đưa bạn về nhà ở, ăn cùng mâm, học cùng đèn, tình bạn hữu rất là tương đắc. Dương Lễ biết phận mình là con nhà nghèo nên ra sức học, còn Lưu Bình cậy mình có của nên lười biếng, ham chơi. Ðến khoa thi, Dương Lễ thi đậu được bổ ra làm quan. Còn Lưu Bình thì thi rớt nên sinh ra chán nản, ăn chơi hơn trước, thi mãi không đậu, tiền của tiêu mãi rồi cũng hết. Trong lúc đó, Lưu Bình nhớ đến người bạn thuở thiếu thời là Dương Lễ, hiện đang làm quan lớn nên tìm đến mong nhận được sự trợ giúp của bạn. Cay đắng thay, Dương Lễ lánh mặt không tiếp, chỉ dọn mâm cơm hẩm với đĩa cà thâm để đãi. Lưu Bình tức giận tủi nhục ra về, dọc đường ghé lại quán trọ, làm quen với một cô gái xinh đẹp, đằm thắm tên là Châu Long đang kén chồng. Nghe Lưu Bình bị trượt hai kỳ thi, Châu Long kiếm lời an ủi, khuyên Lưu Bình nên bền chí. Nàng sẽ lo liệu mọi việc để cho Lưu Bình yên lòng ăn học, giao hẹn khi nào thi đỗ mới tính việc nên duyên vợ chồng. Trai tài gái sắc cùng sống chung một nhà, có khi Lưu Bình không nén được lòng, muốn thể hiện tình cảm nhưng Châu Long cương quyết từ chối, nàng nhắc lại lời giao hẹn lúc mới gặp nhau.

      Nhờ sự động viên, giúp đỡ của Châu Long nên Lưu Bình ráng sức học hành tiến bộ, đến khoa thi năm đó thì đỗ Trạng nguyên. Nhưng khi trở về nhà, Lưu Bình không thấy Châu Long đâu nữa. Hỏi thăm khắp nơi, không ai biết nàng ở đâu. Lưu Bình cũng không hiểu vì sao Châu Long lại biến mất vào lúc mình đã hiển đạt, nên đâm ra lo lắng, đau khổ, nhớ thương. Lưu Bình tìm đến thăm Dương Lễ hằng mong rửa nỗi nhục mà Dương Lễ đã gây ra cho mình trước kia. Dương Lễ vui vẻ đón tiếp và bất ngờ giới thiệu nàng Châu Long chính là thiếp thứ ba của mình. Lưu Bình hiểu ngay rằng trước đây Dương Lễ sở dĩ bạc đãi là để khích khí mình, sợ mình không có nơi nương tựa mà bê trễ việc học hành, rồi sai vợ lẽ là Châu Long thay mặt đi giúp đỡ mình ăn học cho thành tài. Từ đó Lưu Bình và Dương Lễ sống với nhau thân tình, khắng khít hơn xưa.

CÂU CHUYỆN LƯU BÌNH – DƯƠNG LỄ

      Ngày xưa, có hai người kết bạn với nhau rất thân, một người tên là Lưu Bình, một người tên là Dương Lễ. Dương Lễ nhà nghèo, Lưu Bình nhà giàu có bèn đưa bạn về nhà ở, ăn cùng mâm, học cùng đèn, tình bạn hết sức tương đắc.

      Dương Lễ biết mình nghèo nên gắng sức chăm chỉ học tập. Lưu Bình ỷ mình có của, lười biếng học hành, mải mê ăn chơi.

      Đến khoa thi, Lưu Bình thi hỏng, Dương Lễ đỗ cao, được bổ nhiệm đi làm quan. Thấy bạn cùng học được lên danh phận, còn mình thì lận đận, Lưu Bình đâm ra chán nản, chơi bời hơn trước. Chẳng bao lâu, của cải hết sạch, rồi đến kỳ tho, Lưu Bình lại vác lều chõng ra đi, nhưng lại cũng hỏng như lần trước.

      Tiền gạo hết, đường về lỡ bước, Lưu Bình sực nhớ đến bạn cũ là Dương Lễ hiện đang làm quan trong vùng, bèn tìm đến hỏi thăm, nhờ bạn giúp đỡ.

      Dương Lễ lẩn mặt, sai lính lầu ra hoạnh họe, dọn đãi Lưu Bình lưng cơm hẩm với đĩa cà thâm. Lưu Bình giận bạn cũ sớm thay lòng đổi dạ, tủi hổ bỏ ra về.

      Dọc đường, chàng ghé lại quán trọ nghỉ chận, làm quen với thiếu phụ chủ quán tên là Châu Long đang kén chồng. Nghe Lưu Bình thì hỏng luôn hai khóa, thiếu phụ an ủi khuyên chàng đừng nản chí đèn sách, và tình nguyện lo liệu mọi nỗi để Lưu Bình có thể yên chí mà học hành.

      Lưu Bình cảm động nhận lời, cô công dùi mài kinh sử, trong khi người đẹp lo tần tảo nuôi mình ăn học. Trai tài gái sắc cùng sống chung dưới một mái nhà, Lưu Bình có khi không ngăn được sóng tình, muốn cùng chăn gối, song Châu Long lại nhắc đến lời giao hẹn buổi đầu, là khi nào Lưu Bình thi đỗ thì đôi bên mới thành vợ chồng.

      Ngày đêm có người đẹp bên cạnh chăm nom, khuyến khích, Lưu Bình phấn khởi, ra sức học tập, cho nên ến khoa thi năm đó đã đỗ cao. Ngày vinh quy, Lưu Bình về đến nhà, lòng nao nức vì đã đăng khoa (thi đỗ) và sớm được cùng Châu Long kết tóc xe duyên. Nhưng về đến nơi thì thấy cửa đóng then cài, không thấy Châu Long đâu.

      Hỏi thăm rồi cho người đi tìm kiếm khắp nơi cũng không thấy, Lưu Bình nhớ thương buồn bã, băn khoăn không hiểu sao người đẹp – ân nhân, bỗng dưng lại biến mất đúng lúc mình hiển đạt.

      Một hôm, đi qua vùng Dương Lễ làm quan, Lưu Bình ghé lại để xem tình đời ra sao, để có dịp trách mắng thói bội bạc của bạn cũ ngày xưa.

      Dương Lễ vui vẻ đón tiếp. Lưu Bình toan thốt lời mỉa mai, bỗng lặng lặng người đi, thấy Châu Long từ trong ra chào. Dương Lễ mới giới thiệu nàng là người thiếp thứ ba của mình.

      Lưu Bình nghẹn ngào cảm động, thoáng hiểu ngay là bạn đã xử tệ để khích chí mình, rồi sai vợ lẽ thay mặt mình đi giúp đỡ cho bạn ăn học thành tài.

      Lưu Bình – Dương Lễ từ đó sống với nhau càng thân thiết hơn trước.

Bài thơ: Lưu Bình Dương Lễ

Tác giả: Nguyễn Tâm

Tâm giao Dương Lễ Lưu Bình
Thiếu thời kết nghĩa như tình anh em
Lưu Bình phú quý mà xem
Nhà vàng cửa bạc treo rèm ngọc trai

Còn kia Dương lễ đâu sai
Nghèo nàn khốn đốn vận tài trắng tay
Nhưng số kết bạn được may
Họ Lưu giúp đỡ mỗi ngày tiền nong

Tình bạn không thể cân đong
Cùng chung ăn học để hòng ứng thi
Kinh kỳ khăn gói ra đi
Bảng vàng Dương Lễ do vì học chăm

Rạng danh làng xóm tiếng tăm
Bổ làm quan trạng về thăm gia đình
Chỉ riêng anh bạn Lưu Bình
Không lo bút mực đắm mình ăn chơi

Cuộc đời đâu dể thảnh thơi
Ruộng vườn bán sạch của trời về thiên
Ông bà răn dạy tự nhiên
Ngồi chơi phá sản núi tiền cũng bay

Sa cơ lỡ vận trả vay
Nghĩ thầm Dương Lễ nơi này tựa nương
Dinh đường quan phủ chẳng thương
Đánh cho một trận cái phường ăn xin

Cái thây đói rách ta khinh
Thối hôi mà dám nhận nhìn bà con
Cơm hẩm cà có chi ngon
Ăn xong cút khỏi nếu còn trách ta

Miệng xà tâm phật quay ra
Lệ rơi cố nén bởi là kế mưu
Làm sao khích tướng họ Lưu
Cho huynh ghét đệ oán cừu là xong

Một bên hiền phụ Châu Long
Thay chồng giúp đỡ một lòng tào khang
Nàng Châu sứ mạng vai mang
Dựng chòi dệt lụa tháng ngày gian lao

Gió chiều gió thổi lao xao
Bày cách tiếp cận Bình vào tình duyên
Nhưng em phận gái thuyền quyên
Chàng chưa thi đỗ chưa quyền ngủ chung

Yêu nàng ý chí nấu nung
Sôi kinh nấu sử để cùng trăm năm
Mùa thi lặn lội xa xăm
Khi chàng đậu trạng tơ tằm kết se

Trống làng chiên cống tò te
Ngày về áo gấm lộng xòe hai bên
Căn chòi im lắng rộng tênh
Người xưa đâu thấy buồn lên não nề

Kiệu xe dừng lại bên lề
Vào dinh Dương Lễ ta thề không tha
Chửi cho cái thứ không cha
Không có mẹ dạy để mà bất nhân

Rạch ròi ơn nghĩa bày phân
Lấy ân báo oán đâu cần nể nang
Nhưng vào nhìn ngó liếc sang
Châu Long ngồi đó ngỡ ngàng đảo điên

Lúc ấy chồng vợ thay phiên
Kể rành mọi lẽ ưu phiền bấy lâu
Quản gì đời lắm bể dâu
Mong huynh thành đạt tình đầu dám phai

Nghẹn lời Bình chấp hai tay
Cúi đầu lạy tạ với tài họ Dương
Tin truyền ra khắp mười phương
Vẹn tình ân nghĩa đôi đường thủy chung !