logo

[Sách mới] Lý thuyết Tin 10 Bài 4 Kết nối tri thức: Hệ nhị phân và dữ liệu số nguyên

Tóm tắt Lý thuyết Tin 10 Bài 4 ngắn nhất Kết nối tri thức. Tổng hợp, tóm lược nội dung Bài 4: Hệ nhị phân và dữ liệu số nguyên trang 20, 21, 22, 23 dễ hiểu.

Bài 4: Hệ nhị phân và dữ liệu số nguyên trang 20, 21, 22, 23 SGK Tin học 10 - Kết nối tri thức

>>> Xem thêm: Soạn Tin 10 Bài 4: Hệ nhị phân và dữ liệu số nguyên - Kết nối tri thức


1. Hệ nhị phân và biểu diễn số nguyên

a. Hệ nhị phân

Số 19 có thể được biểu diễn bằng tổng 24 + 21 + 20 hoặc viết dưới dạng đầy đủ các luỹ thừa:

1x24+0x23+0x22+1x2+1x20

Tương tự như hệ thập phân, 2 có thể được dùng làm cơ số cho một hệ đếm gọi là hệ đếm cơ số 2 hay hệ nhị phân với các đặc điểm sau:

- Chỉ dùng hai chữ số là 0 và 1, các chữ số 0 và 1 gọi là các chữ số nhị phân.

- Mỗi số có thể biểu diễn bởi một dãy các chữ số nhị phân.

- Trong biểu diễn số nhị phân, một chữ số ở một hàng sẽ có giá trị gấp 2 lần chính chữ số đó ở hàng liền kề bên phải. Vì vậy chữ số 1 ở vị trí thứ k kể từ phải sang trái sẽ mang giá trị là 2k - 1.

Trong hệ nhị phân, số 19 sẽ có biểu diễn là 10011. Khi cần phân biệt số được biểu diễn trong hệ đếm nào người ta viết cơ số làm chỉ số dưới như 1910 hay 100112.

b. Đổi biểu diễn số nguyên dương từ hệ thập phân sang hệ nhị phân

Giả sử cần đổi số tự nhiên N trong hệ thập phân sang số nhị phân có dạng dkdk - 1….d1d0, nghĩa là cần tìm các số dk, dk - 1,….,d1, d0 do có giá trị bằng 0 hoặc 1 sao cho

N = dk x 2k + dk - 1 x 2k - 1+…..+ d1 x 2 + d0 

Để tìm các số dk, dk - 1,...., d1, d0, người ta chia liên tiếp N cho 2 đề tìm số dư như minh hoạ việc đổi số 19 sang số nhị phân 

Tóm tắt Lý thuyết Tin 10 Bài 4 ngắn nhất Kết nối tri thức


Viết các số dư theo chiều từ dưới lên, ta được số nhị phân cần tìm:

1910 = 100112

Việc đổi số nhị phân có dạng dk, dk-1…d1d0 dọ sang số thập phân thực chất chỉ là việc tính tổng dk x 2k + dk - 1 x 2k - 1 + +...+ d1 x 2+ d0, Ví dụ:

11012= 1x23+1x22+0x21+1x20= 13.

c. Biểu diễn số nguyên trong máy tính

Có hai phương pháp để biểu diễn số trong máy tính là dấu phẩy tĩnh và dấu phẩy động. Trong đó phương pháp dâu phây động thường được dùng khi tính toán với các số quá lớn, quá nhỏ hoặc không nguyên (có phần thập phân). Dưới đây chúng ta chỉ đề cập tới cách biểu diễn số nguyên.

Biểu diễn số nguyên không dấu chính là thê hiện của số trong hệ đếm cơ số 2. Khi được đưa vào bộ nhớ, tuỳ theo số nhỏ hay lớn mà có thể phải dùng một hay nhiều byte. Ví dụ số 19 trong hệ đếm nhị phân có biểu diễn là 10011 chỉ cần một byte với ba bit 0 bổ sung thêm bên trái cho đủ 8 bit, nhưng số 62010 = 10011011002 sẽ phải sử dụng 2 byte và cần bổ sung thêm 8 bit 0 vào phía trái cho đủ 16 bit.

Đối với số nguyên có dấu, có một số cách mã hoá như mã thuận (còn gọi là mã dấu - lượng), mã bù 1 (còn gọi là mã đảo) và mã bù 2. Cả ba cách mã hoá này đều dành ra một bit tận cùng bên trái đề mã hoá dấu, dấu + được mã hoá bởi bit 0, dấu - được mã hoá bởi bit 1. Số dương trong cả ba cách mã hoá này đều giống nhau, sau bit dấu (bit 0) là biểu diễn nhị phân của số. Đối với số âm thì biểu diễn của ba cách mã hoá này khác nhau. Ví dụ số 1910 trong cả ba cách mã hoá đều có mã là 00010011. Trong khi đó số -1910 sẽ có mã thuận là 10010011, mã bù 1 là 11101100 và mã bù 2 là 11101101.


2. Các phép tính số học trong hệ nhị phân

* Phép cộng cũng được thực hiện tương tự như trong hệ thập phân, thực hiện từ phải sang trái.

Khi phép cộng hai bit có kết quả là 10 thì ghi 0 ở hàng tương ứng dưới tổng và nhớ 1 sang hàng bên trái. Có thể xảy ra trường hợp cộng hai bit 1 mà phải nhớ 1 từ hàng trước chuyển sang thì kết quả sẽ là 11, khi đó chúng ta ghi 1 ở hàng tương ứng dưới tổng và nhớ 1 sang hàng tiếp theo bên trái.

* Phép nhân trong hệ nhị phân cũng được thực hiện tương tự như trong hệ thập phân.

Ta sẽ nhân thừa số thứ nhất lần lượt với từng chữ số của thừa số thứ hai, theo thứ tự từ phải sang trái và đặt kết quả căn phải theo đúng vị trí chữ số của thừa số thứ hai, rồi cộng tất cả lại.

>>> Xem toàn bộ: Tóm tắt lý thuyết Tin 10 ngắn gọn Kết nối tri thức

-------------------------------

Trên đây Top lời giải đã cùng các bạn Tóm tắt Lý thuyết Tin 10 Bài 4 Kết nối tri thức trong bộ SGK Kết nối tri thức theo chương trình sách mới. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này. Top lời giải đã có đầy đủ các bài soạn cho các môn học trong các bộ sách mới Cánh Diều, Chân trời sáng tạo, Kết nối tri thức. Mời các bạn hãy click ngay vào trang chủ Top lời giải để tham khảo và chuẩn bị bài cho năm học mới nhé. Chúc các bạn học tốt!  

icon-date
Xuất bản : 22/07/2022 - Cập nhật : 22/09/2022
/* */ /* */
/*
*/