Lý thuyết KHTN 7 Bài 18 ngắn nhất: Nam châm (KNTT)

Tóm tắt Lý thuyết KHTN 7 Bài 18 ngắn nhất Kết nối tri thức. Tổng hợp, tóm lược nội dung Bài 18: Nam châm trang 86, 87, 88 dễ hiểu.

Bài 18. Nam châm trang 86, 87, 88 KHTN 7 - Kết nối tri thức

I. Nam châm là gì?

Từ xa xưa, con người đã chú ý đến một số loại đá có tính chất hút được một số vật bằng sắt. Nếu buộc nó vào một sợi chỉ thì khi cân bằng nó luôn chỉ một hướng xác định, một đầu hòn đá chỉ hướng Bắc, một đầu chỉ hướng Nam. Các thuỷ thủ dùng những "viên đá dẫn dường” này, hay còn gọi là đá nam chàm, để định hướng trên biển. Sau này, khoa học công nghệ phát triển, con người đã nghiên cứu bản chất của nam châm và tạo ra nam châm có kích thước và hình dạng khác nhau: nam châm thẳng, nam châm hình chữ U, nam châm viên,.... Các vật có khả năng tự định hướng Bắc - Nam như trên được gọi là nam châm.

II. Tính chất từ của nam châm

* Hoạt động: 

Thực hiện các thí nghiệm để tìm hiểu các tính chất của nam châm.

Dụng cụ: một nam châm thẳng, một nam châm chữ U, một kim nam châm có thể quay quanh một trục, một số vật nhỏ làm bằng sắt, thép, đồng, nhôm, gỗ (Hình 18.1)

Tiến hành:

* Thí nghiệm 1:

Đưa thanh nam châm thẳng và nam châm hình chữ U lại gần các vật sắt, thép, đồng, nhôm, gỗ (Hình 18.2).

a) Hai đầu nam châm hút vật liệu nào và không hút vật liệu nào?

b) Các vật liệu đặt ở đầu hay ở giữa của nam châm thì bị hút mạnh nhất?

Thí nghiệm 2:

- Đặt một kim nam châm cân bằng trên một mũi nhọn (kim nam châm tự do) (Hình 18.3), quan sát hướng chỉ của hai đầu kim khi kim đã nằm cân bằng.

- Đẩy nhẹ cho kim quay một góc nhỏ rồi buông tay, quan sát hướng chỉ của kim nam châm khi đã nằm cân bằng.

* Kết luận

Thí nghiệm 1:

a) Hai đầu nam châm hút vật liệu: sắt, thép, đồng, nhôm. Không hút vật liệu gỗ.

b) Các vật liệu đặt ở hai đầu của nam châm thì bị hút mạnh nhất.

Thí nghiệm 2:

- Kim nam châm chỉ hướng Bắc – Nam.

- Kim nam châm vẫn chỉ hướng Bắc – Nam.

=> Các tính chất rút ra từ các thí nghiệm gọi là tính chất từ của nam châm.

III. Tương tác giữa hai nam châm

* Hoạt động: 

Thí nghiệm:

Treo thanh nam châm thẳng bằng hai sợi chỉ lên thanh ngang của giá đỡ, để cho thanh nam châm nằm cân bằng. Đưa một cực của thanh nam châm khác lại gần một đầu thanh nam châm được treo. Sau đó đưa cực kia của nam châm lại gần thanh nam châm được treo.

Hiện tượng xảy ra:

- Hiện tượng 2 thanh nam châm đẩy nhau khi đưa đầu thanh nam châm kí hiệu cực N lại gần đầu thanh nam châm kí kiệu đầu N được treo bằng sợi dây

- Hiện tượng 2 thanh nam châm hút nhau khi đưa đầu thanh nam châm kí hiệu cực  lại gần đầu thanh nam châm kí kiệu đầu N được treo bằng sợi dây

Kết luận: Các nam châm tương tác với nhau: các cực cùng tên của hai nam châm đẩy nhau, các cực khác tên hút nhau

- Khi đưa hai thanh nam châm lại gần nhau:

+ Hai cực cùng tên đẩy nhau.

+ Hai cực khác tên hút nhau.

IV. Định hướng của một kim nam châm tự do

* Hoạt động: 

Thí nghiệm:

- Đặt một kim nam châm tự do tại vị trí gần một nam châm thẳng. Xác định hướng của kim nam châm

- Đẩy kim nam châm lệch khỏi hướng vừa xác định rồi buông tay. Khi kim đã đứng yên, kim còn lại chỉ hướng lúc đầu nữa không? Làm lại thí nghiệm 2 lần và nhận xét.

- Làm lại thí nghiệm trên ở vị trí khác của kim nam câm

* Hiện tượng sảy ra

- Đặt một kim nam châm tự do tại vị trí gần một nam châm thẳng. Ta thấy kim nam châm chỉ hướng Nam – Bắc.

- Đẩy kim nam châm lệch khỏi hướng vừa xác định rồi buông tay. Khi kim đã đứng yên, kim vẫn chỉ hướng như lúc đầu.

Nhận xét: Kim nam châm đặt gần nam châm sẽ chịu tác dụng của nam châm làm cho kim nam châm nằm theo một hướng xác định.

>>> Xem toàn bộ: Tóm tắt lý thuyết KHTN 7 ngắn gọn Kết nối tri thức

-------------------------------

Trên đây Toploigiai đã cùng các bạn Tóm tắt Lý thuyết KHTN 7 Bài 18 Kết nối tri thức trong bộ SGK Kết nối tri thức theo chương trình sách mới. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này. Toploigiai đã có đầy đủ các bài soạn cho các môn học trong các bộ sách mới Cánh Diều, Chân trời sáng tạo, Kết nối tri thức. Mời các bạn hãy click ngay vào trang chủ Toploigiai để tham khảo và chuẩn bị bài cho năm học mới nhé. Chúc các bạn học tốt!