Tóm tắt Đêm nay Bác không ngủ bằng sơ đồ

Câu hỏi: Tóm tắt Đêm nay Bác không ngủ bằng sơ đồ?

Trả lời: 

Hãy cùng Top lời giải tìm hiểu thêm về tác phẩm Đêm nay Bác không ngủ nhé!

1. Giới thiệu tác giả, tác phẩm Đêm nay Bác không ngủ

a. Tác giả 

 - Minh Huệ (1927-2003) tên khai sinh là Nguyễn Đức Thái, sinh ngày 3 tháng 10 năm 1927, quê tại Bến Thủy, nay thuộc phường Quang Trung, thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An. Ông hoạt động cho Việt Minh từ tháng 5 năm 1945 và tham gia giành chính quyền ở Nghệ An trong Cách mạng tháng 8 năm 1945. Khi quân Pháp nổ súng tái chiếm Đông Dương, ông hoạt động tuyên truyền, văn nghệ tuyên huấn, báo chí ở Nghệ An, khu ủy khu Bốn và một số nơi.

- Ông bắt đầu viết năm 1951, khi mới 24 tuổi. Ông từng là Hội trưởng Hội sáng tác Văn nghệ liên khu IV,Trưởng ban thơ, lý luận, phê bình; Văn học dịch Nhà xuất bản văn học, Ủy viên Ủy ban hành chính kiêm Trưởng ty Văn hóa Nghệ An. Sau khi chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa kiểm soát hoàn toàn miền Bắc, ông tiếp tục đi học và tốt nghiệp đại học Văn, được kết nạp làm Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam (1957), Chủ tịch Hội văn nghệ Nghệ Tĩnh, Ủy viên Ủy ban Trung ương Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật Việt Nam (1984-1991).

b. Tác phẩm Đêm nay Bác không ngủ

- Bài thơ được sáng tác dựa trên sự kiện: Trong chiến dịch Biên giới cuối năm 1950, Bác Hồ trực tiếp ra mặt trận theo dõi và chỉ huy cuộc chiến đấu của bộ đội và nhân dân ta

- Tác phẩm được viết theo thể thơ 5 chữ

2. Thể thơ 5 chữ là gì?

a. Khái niệm

- Thơ năm chữ hay thơ ngũ ngôn là một trong những thể thơ được sử dụng phổ biến và vô cùng quen thuộc với người Việt Nam.

- Số tiếng trong mỗi câu thơ luôn gồm năm tiếng phối hợp với vần, nhịp mang đến sự gần gũi và dễ đọc, dễ làm đối với trẻ thơ.

- So với thơ bốn chữ, thơ năm chữ có phần đi vào chiều sâu suy tư hơn bởi những đặc trưng riêng của nó.

- Các nhà thơ nổi tiếng tham gia sáng tác ở thể loại này có thể kể đến là Phạm Hồ, Trần Đăng Khoa, Tô Hà... với nhiều tác phẩm khá quen thuộc với tuổi thơ của chúng ta.

b. Nhịp thơ và vần thơ

- Nhịp thơ:

+ Thơ năm chữ còn có thể đọc theo nhịp, phố biển là nhịp 3/2. Nhưng thơ năm chữ cũng có thể theo nhịp 2/3, hay thậm chí là 1/4, 4/1...

+ Một bài thơ năm chữ có thể gồm nhiều khổ thơ, có thể từ 1 đến 4, 5 hoặc nhiều khổ. Mỗi khổ thơ thường có bốn câu (bốn dòng thơ).

- Vần thơ: Thơ năm chữ sử dụng các vần chân, vần lưng, vần liền, vần cách.

+ Vần lưng: là sự phối vần giữa tiếng đứng cuối câu trước với tiếng ở giữa câu sau.

+ Vần chân, vần liền: là sự phối vần giữ tiếng cuối của hai câu thơ liên tiếp nhau.

3. Tóm tắt tác phẩm Đêm nay Bác không ngủ

Trong cuộc kháng chiến chống Pháp trường kì đầy gian khổ của dân tộc, đã rất nhiều đêm Bác Hồ không ngủ và bài thơ Đêm nay Bác không ngủ của nhà thơ Minh Huệ là câu chuyện chân thực nhất kể về một trong số những đêm không ngủ đó của Người. Vào một đêm khuya, trong lán nhỏ giữa rừng, khi mọi người đã say giấc, chợt tỉnh giấc giữa trời đêm mưa rừng lạnh buốt, anh đội viên thấy Bác không hề chợp mắt mà ngồi đốt lửa, đi dém chăn cẩn thận cho từng người, canh giấc ngủ cho bộ đội. Anh mời Bác đi ngủ nhưng Người từ chối, ngồi đó trầm ngâm suy nghĩ. Lần thứ ba tỉnh giấc, anh hoảng hốt khi vẫn thấy Bác ngồi yên lặng, chòm râu im phăng phắc.

 Anh tha thiết, nằng nặc mời Bác đi nghỉ kẻo trời sắp sáng nhưng khi nghe Bác bày tỏ nỗi lòng: Bác không ngủ được vì lo cho đoàn dân công đêm nay ngủ ngoài rừng mưa rét, không chăn không chiếu, vừa lạnh vừa ướt, chỉ mong cho trời sáng thật nhanh. Hiểu được nỗi niềm tâm sự, tình yêu thương mênh mông rộng lớn, ấm áp của người Cha già kính yêu, anh đội viên vô cùng cảm phục, sung sướng và thức luôn cùng Bác.

4. Giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm Đêm nay Bác không ngủ

a. Giá trị nội dung

- Qua câu chuyện về một đêm không ngủ của Bác Hồ trên đường đi chiến dịch, bài thơ đã thể hiện lòng yêu thương sâu sắc, rộng lớn của Bác với bộ đội và nhân dân, tình cảm yêu kính, cảm phục của người chiến sĩ đối với lãnh tụ.

b. Giá trị nghệ thuật

- Thể thơ năm chữ, nhiều vần liền

- Kết hợp nhiều phương thức biểu đạt: tự sự, miêu tả, biểu cảm

- Sử dụng nhiều chi tiết giản dị, chân thực và cảm động