Tóm tắt chiến tranh Trịnh - Nguyễn

Trả lời chi tiết, chính xác câu hỏi “Tóm tắt chiến tranh Trịnh - Nguyễn” và phần kiến thức tham khảo là tài liệu cực hữu dụng bộ môn Lịch sử 7 cho các bạn học sinh và các thầy cô giáo tham khảo.

Trả lời câu hỏi: Tóm tắt chiến tranh Trịnh - Nguyễn

Chiến tranh Trịnh - Nguyễn và sự chia cắt Đàng Trong - Đàng Ngoài

Nguyên nhân:

- Nguyễn Kim chết, Trịnh Kiểm lên thay nắm mọi quyền hành gọi là chúa Trịnh => Đàng Ngoài.

- Nguyễn Hoàng vào cai quản vùng Thuận Hóa, thế lực mạnh lên nhanh chóng => Đàng Trong.

- Mâu thuẫn giữa hai tập đoàn phong kiến Trịnh – Nguyễn ngày càng sâu sắc => Chiến tranh Trịnh – Nguyễn bùng nổ.

Diễn biến:

- Thế kỉ XVII, chiến tranh Trịnh – Nguyễn bùng nổ lịch sử gọi là chiến tranh Đàng Trong – Đàng Ngoài.

- Từ năm 1627 – 1672, họ Trịnh và Họ Nguyễn đánh nhau 7 lần.

- Không phân thắng bại, hai bên lấy sông Gianh làm ranh giới phân chia đất nước làm hai Đàng.

+ Đàng Ngoài từ sông Gianh trở ra.

+ Đàng Trong từ sông Gianh trở vào.

Hậu quả:

- Chia cắt đất nước, gây đau thương tổn hại cho dân tộc.

- Gây trở ngại cho giao lưu kinh tế, văn hoá làm suy giảm tiềm lực đất nước.

* Chính quyền ở Đàng Trong và Đàng Ngoài.

- Đàng Ngoài:

+ Họ Trịnh xưng vương, xây dựng vương phủ bên cạnh triều đình vua Lê.

+ Quyền lực nằm trong tay chúa Trịnh, vua Lê chỉ trên danh nghĩa => “vua Lê – chúa Trịnh”.

- Đàng Trong: họ Nguyễn truyền nối nhau cầm quyền => chúa Nguyễn.

Cùng Top lời giải tìm hiểu chi tiết hơn về diễn biến chiến tranh Trịnh Nguyễn các bạn nhé!

Kiến thức tham khảo về diễn biến chiến tranh Trịnh Nguyễn

Chiến tranh Trịnh Nguyễn dai dẳng diễn ra từ năm 1627 đến 1672 với 7 lần đánh nhau. Diễn biến chiến tranh chủ yếu diễn ra tại Quảng Bình, Hà Tĩnh ngày nay. Kết cục hai bên dùng sông Gianh tại Quảng Bình chia cắt đất nước làm ranh giới lãnh thổ của mình. Từ đây đất nước chia thành hai phía bao gồm Đàng Trong và Đàng Ngoài. 

Tại Đàng Ngoài Trịnh Tùng nắm quyền, tuy nhiên vẫn dựa vào danh nghĩa của vua Lê, được nhân dân gọi là Vua Lê – Chúa Trịnh. Ở Đằng Trong con cháu Nguyễn Hoàng thay nhau cầm quyền được gọi là Chúa Nguyễn. 

1. Cuộc chiến đầu tiên 1627

Trịnh Tráng khởi 20 vạn đại quân thủy bộ vào nam vào tháng 3 năm 1627. Phía Nguyễn cử các tướng đón đánh. Quân Trịnh chủ động tấn công tuy nhiên không đánh lại quân Nguyễn nên đành bỏ chạy. Sau đó quân Nguyễn phao tin Quan Trịnh làm phản tại miền Bắc, đội quân của Trịnh nhạc phải thu quân về Bắc. 

2. Cuộc chiến thứ hai 1633

Năm 1631, thế tử Kỳ con trưởng chúa Nguyễn chết, lập con thứ hai Lan lên thay, đưa con thứ 4 là Anh Kỳ trấn giữ Quảng Nam. Anh âm mưu thông đồng với chúa Trịnh, đồng ý làm nội ứng cho Trịnh Tráng. Năm 1633, Trịnh Tráng khởi binh nam tiến lần thứ hai. Tuy nhiên Anh không làm nội ứng, quân Trịnh bị đánh úp phải rút chạy về Bắc. 

Năm 1634 thế tử Lan lên Thượng vương, hoàng tử Anh nổi loạn bị giết chết. Năm 1637, Thượng vương mang quân đánh úp chiếm Nam Bố Chính. Năm 1640, tướng Trịnh mang quân đánh phá Nam Bố Chính rồi rút về. Quân Nguyễn nhân thời cơ đánh chiếm luôn Bắc Bố Chính.

3. Cuộc chiến thứ ba 1643

Năm 1643, Trịnh Tráng điều quân vào nam chiếm lại Bắc Bố Chính. Chúa Trịnh cử hai con là Tạc và Lệ đi tiên phong. Sau đó quân Trịnh rút lui về Bắc. Tháng 6 năm 1643 chúa Trịnh đề nghị ba tàu chiến Hà Lan tiến vào cửa Thuận An đánh chúa Nguyễn. Tuy nhiên cuối cùng quân Trịnh vẫn thua quân Nguyễn. 

4. Cuộc chiến thứ tư 1648

Trịnh Tráng sai Lê Văn Hiểu khởi binh nam tiến lần thứ tư vào Tháng 2 âm lịch năm 1648. Quân Trịnh bị thủy quân Nguyễn chặn đánh, thua lớn chạy đến tận sông Gianh. Tháng 3 năm 1648 chúa Nguyễn ngã bệnh chết trên thuyền trên đường về Thuận Hóa, quân Nguyễn từ bỏ ý định đánh ra Bắc. Nguyễn Phúc Tần lên thay chúa Lan với danh hiệu Hiền Vương. 

5. Đại chiến lần thứ năm 1655 – 1660

Chúa Nguyễn sai quân đánh tiến ra Bắc vào tháng 4 năm 1655, quân Trịnh đầu hàng. Đây là cuộc chiến kéo dài nhất trong chiến tranh Trịnh - Nguyễn. Đây cũng là lần duy nhất mà quân Nguyễn Chủ động dẫn quân đánh chiếm quân Trịnh. Qua trận này cả hai bên đều có thắng và thua, ban đầu là quân Nguyễn thắng, trận sau là quân Trịnh Thắng. 

6. Cuộc chiến thứ sáu 1661–1662

Sau 1 năm nghỉ binh quân Trịnh lại tiến hành đưa quân vào nam tháng 10 năm 1661. Tuy nhiên sau nhiều tháng đánh qua lại quân Trịnh thua phải rút quân về. 

7. Cuộc chiến thứ bảy 1672

Chúa Trịnh lại cử binh nam tiến năm 1672. Tuy nhiên lần này quân Trịnh vẫn không chống trả lại được quân Nguyễn nên đành rút lui về Đàng Ngoài. 

Nhận xét: Với bảy lần giao tranh, quân Trịnh đã chủ động tấn công đánh quân Nguyễn đến sáu lần. Quân Nguyễn chỉ chủ động tấn công quân Trịnh vào lần giao tranh thứ năm (1655-1660). Bởi lực lượng cả hai bên đều mạnh nên kết quả sau bảy lần giao chiến nhưng không bên nào giành được thắng lợi. Sau cùng, phải lấy sông Gianh làm giới tuyến chia đôi vùng cai quản. Cũng từ đây, đất nước ta bị chia đôi mà gọi là Đàng Trong – Đàng Ngoài.