Luyện từ và câu. Câu ghép

Người công dân – Tuần 19

Tiếng Việt lớp 5: Luyện từ và câu. Câu ghép

Hướng dẫn giải phần Nhận xét Luyện từ và câu - Câu ghép

Câu 1 (trang 8 sgk Tiếng Việt lớp 5)

Đánh số thứ tự các câu trong đoạn văn trên rồi xác định chủ ngữ, vị ngữ trong từng câu.

Lời giải

1. Mỗi lần dời nhà đi, bao giờ con khỉ / cũng nhảy phóc lên ngồi trên lưng con chó.

2. Hễ con chó / đi chậm, con khỉ / cấu hai tai con chó giật giật.

3. Con chó / chạy sải thì khỉ / gò lưng như người phi ngựa.

4. Chó / chạy thong thả, khỉ / buông thõng hai tay, ngồi ngúc nga ngúc ngắc.

Câu 2 (trang 8 sgk Tiếng Việt lớp 5)

Xếp các câu trên vào nhóm thích hợp:

a) Câu đơn (câu do một cụm chủ - vị ngữ tạo thành).

b) Câu ghép (câu do nhiều cụm chủ ngữ - vị ngữ bình đẳng với nhau tạo thành).

Lời giải

Câu đơn: câu 1 (câu đơn là câu do một cụm chủ ngữ - vị ngữ tạo thành)

Câu ghép: câu 2, 3, 4 (câu ghép do nhiều chủ ngữ - vị ngữ bình đẳng với nhau tạo thành).

Câu 3 (trang 8 sgk Tiếng Việt lớp 5)

Có thể tách mỗi cụm chủ ngữ - vị ngữ trong các câu ghép nói trên thành một câu đơn được không? Vì sao?

Lời giải

Không thể tách mỗi cụm chủ ngữ - vị ngữ trong các câu ghép trên thành một câu đơn dược vì các vế trong câu ghép diễn tả những ý có quan hệ chặt chẽ với nhau.

Nếu tách mỗi vế câu thành 1 câu đơn sẽ tạo nên một chuỗi câu rời rạc, không gắn kết với nhau về nghĩa.

Hướng dẫn giải phần Luyện tập Luyện từ và câu - Câu ghép

Câu 1 (trang 8 sgk Tiếng Việt lớp 5)

Tìm câu ghép trong đoạn văn dưới đây. Xác định các vế câu trong từng câu ghép.

Biển luôn thay đổi màu tùy theo sắc mây trời. Trời xanh thẳm, biển cũng thẳm xanh, như dâng cao lên, chắc nịch. Trời rải mây trắng nhạt, biển mơ màng dịu hơi sương. Trời âm u mây mưa, biển xám xịt, nặng nề. Trời ầm ầm dông gió, biển đục ngầu, giận dữ… Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy như thế. Nhưng vẻ đẹp của biển, vẻ đẹp kì diệu muôn màu muôn sắc ấy phần lớn là do mây, trời và ánh sáng tạo nên.

Lời giải

Các câu ghép trong đoạn văn trên:

- Trời xanh thẳm, / biển cũng thẳm xanh, như dâng cao lên, chắc nịch.

            Vế 1                                   Vế 2

- Trời rải mây trắng nhạt, /biển mơ màng dịu hơi sương.

            Vế 1                                 Vế 2

- Trời âm u mây mưa, /biển xám xịt, nặng nề.

          Vế 1                          Vế 2

- Trời ầm ầm dông gió, /biển đục ngầu, giận dữ…

            Vế 1                           Vế 2

- Biển nhiều khi rất đẹp, /ai cũng thấy như thế.

              Vế 1                        Vế 2

Câu 2 (trang 9 sgk Tiếng Việt lớp 5)

Có thể tách mỗi vế câu ghép vừa tìm được ở bài tập 1 thành một câu đơn được không? Vì sao?

Lời giải

Không thể tách được, vì các vế trong câu ghép diễn tả những ý có quan hệ chặt chẽ với nhau. Nếu tách mỗi vế câu thành 1 câu đơn thì sẽ tạo nên một chuỗi câu rời rạc, không gắn kết với nhau về nghĩa

Câu 3 (trang 9 sgk Tiếng Việt lớp 5)

Thêm một vế câu vào chỗ trống để tạo thành câu ghép?

a) Mùa xuân đã về, ...

b) Mặt trời mọc, ...

c) Trong truyện cổ tích Cây khế, người em chăm chỉ, hiền lành, còn ...

d) Vì trời mưa to ..

Lời giải

a) Mùa xuân đã về, chồi non nhú nở

b) Mặt trời mọc, mọi người thức dậy chuẩn bị cho ngày mới

c) Trong truyện cổ tích Cây khế, người em chăm chỉ, hiền lành, còn người anh thì tham lam, lười biếng.

d) Vì trời mưa to nên em phải ở nhà

Tham khảo toàn bộ: Tiếng Việt lớp 5