logo

Tia Rơnghen có

Câu hỏi: Tia rơnghen có:

A. cùng bản chất với sóng âm

B. bước sóng lớn hơn bước sóng của tia hồng ngoại

C. cùng bản chất với sóng vô tuyến

D. điện tích âm

Lời giải:

Đáp án C. cùng bản chất với sóng vô tuyến

Giải thích:

Tia Rơnghen có cùng bản chất với sóng vô tuyến (cùng bản chất là sóng điện từ)

Tia Rơnghen có

Kiến thức mở rộng:


1. Phát hiện tia Rơn-ghen (Tia X)

– Năm 1985, Rơn-ghen làm thí nghiệm với ống catôt (ống Rơn-ghen) và phát hiện từ vỏ thủy tinh đối diện với catôt có một bức xạ phóng ra, mắt không trông thấy nhưng lại làm đen một tấm kính ảnh được gói kín đặt trong hộp.

– Rơn-ghen kết luận: Mỗi khi một chùm tia catôt – tức là một chùm êlectron có năng lượng lớn – đập vào một vật rắn thì vật đó phát ra tia X.


2.  Cách tạo ra tia Rơn-ghen:

Để tạo ra tia X các nhà vật lý học sử dụng một ống đặc biệt gọi là ống Coolidge (Cu-lít-giơ) đặt theo tên nhà vật lý Coolidge người đã chế tạo chiếc ống Cu-lít-giơ đầu tiên.
Ống Cu-lit-giơ (Coolidge): là một ống thủy tinh bên trong là chân không, gồm một dây nung FF' bằng vonfam và hai điện cực.

Tia Rơnghen có (ảnh 2)
Hình ảnh Ống Cu-lít-giơ (Coolidge)

* Nguyên tắc hoạt động của của ống Cu-lít-giơ (Coolidge)

Nung nóng dây FF' bằng dòng điện. Đặt vào giữa anôt và catôt một hiệu điện thế cỡ vài chục kilô Vôn. Các electron bay ra từ dây nung FF' sẽ chuyển động trong điện trường mạnh giữa anôt và catôt đến đập vào A làm cho A phát ra Tia X.
 

Tia Rơnghen có (ảnh 3)

3. Bản chất và tính chất của tia Rơn-ghen (Tia X)

a. Bản chất của tia Rơnghen:

 Là sóng điện từ có bước sóng ngắn, ngắn hơn bước sóng tia tử ngoại và dài hơn bước sóng tia gama. Bước sóng của tia Rơnghen 10−1110−11 m (tia Rơnghen cứng) đến 10−810−8 m (tia Rơnghen mềm).

b. Tính chất của tia X:

– Tính chất nổi bật và quan trọng nhất của tia X là khả năng đâm xuyên. Vật cản là các tấm kim loại nặng như chì (Pb) làm giảm khả năng đâm xuyên của tia X.(dễ dàng đi xuyên qua các vật như gỗ, giấy, vải, các mô mềm, xuyên qua tấm nhôm dày vài cm bị chặn bởi tấm chì dày vài mm ... bước sóng càng ngắn thì khả năng đâm xuyên càng lớn ta nói nó càng cứng)

– Tia X có bước sóng càng ngắn thì khả năng đâm xuyên càng lớn; ta nói là nó càng cứng.

– Tia X làm đen kính ảnh nên trong y tế, người ta thường chụp điện thay cho quan sát trực tiếp bằng mắt.

– Tia X làm phát quang một số chất. Các chất bị tia X làm phát quang mạnh được dùng làm màn quan sát khi chiếu điện.

– Tia X làm ion hóa không khí. Đo mức độ ion hóa của không khí có thể suy ra được liều lượng tia X. Tia X cũng có thể làm bật các electron ra khỏi kim loại.

– Tia X có tác dụng sinh lý: nó hủy hoại tế bào. Vì vậy người ta dùng tia X để chữa ung thư nông.


4. Ứng dụng của tia X:

- Trong y học: tia X dùng để chiếu điện, chụp điện, chữa bệnh ung thư nông. 

– Ngoài các công dụng về chẩn đoán và chữa trị một số bệnh trong y học, tia X còn được sử dụng trong công nghiệp để tìm khuyết tật trong các vật đúc bằng kim loại và trong các tinh thể;

– Tia X cũng sử dụng trong giao thông để kiểm tra hành lý của hành khách đi máy bay; sử dụng trong các phòng thí nghiệm để nghiên cứu thành phần và cấu trúc của các vật rắn.

icon-date
Xuất bản : 19/06/2021 - Cập nhật : 17/07/2021