Tại sao nghệ thuật Ấn Độ lại chịu ảnh hưởng của tinh thần tôn giáo?

Tại sao nghệ thuật Ấn Độ lại chịu ảnh hưởng của tinh thần tôn giáo?

Ấn Độ là quê hương của nhiều tôn giáo lớn trong đó có Phật giáo, Hindu giáo, hồi giáo,… Các tôn giáo này phát triển và gắn liền với đời sống sinh hoạt, tinh thần của người dân. Ấn Độ được mệnh danh là xứ xở của thần thoại, huyền thoại diệu kì. Mỗi câu chuyện là cách lí giải của người xưa về chinh phục thiên nhiên của con người. Vì thế mà các vị thần xuất hiện, và tôn giáo ra đời là để con người cầu nguyện và thờ phụng những vị thần, thần linh hay các đấng tôn giáo mà họ tôn thờ và tôn kính. Nơi họ thờ phụng là ở những nhà thờ, chùa chiền, miếu, điện hoặc các công trình kiến trúc.

Trong khi đó, sản phẩm của nghệ thuật chính là các công trình kiến trúc, hội họa, điêu khắc. Hay nói cách khác, nó là những bức tượng, bức tranh vẽ, đường nét hội họa, nghệ thuật chữ viết, đồ gốm, dệt may,… Nghệ thuật là sự phản ánh hiện thực cho một tôn giáo nhất định, nên phải mượn tôn giáo để thể hiện các đường nét trên cơ thể nhân vật được hoàn chỉnh, chính xác, cân đối về tỉ lệ. Thêm vào đó, vua chúa lại vô cùng sùng bái tôn giáo. Vì thế, nhờ có tôn giáo mà nghệ thuật ra đời, nghệ thuật phục vụ nhu cầu thờ phụng của tôn giáo.

Ví dụ: Trong Phật giáo, phật Thích Ca Mâu Ni là vị phật chuyên cứu hóa chúng sinh lầm than, phổ độ chúng sinh,… Và để thờ vị phật tôn kính này, con người đã tưởng tượng và khắc, chạm, trổ thành những bức tượng đặt tại các chùa. Hay bức tượng nhiều tay nhiều đầu là sản phẩm nghệ thuật phản ánh hiện thực của các đội múa trong đền, cung đình.

Sự ảnh hưởng của tôn giáo đến nghệ thuật ở Ấn Độ

Ấn Độ là nơi có nền nghệ thuật tạo hình phát triển rực rỡ, thành tựu nghệ thuật này ảnh hưởng không nhỏ tới các nước Đông Nam Á. Nghệ thuật Ấn Độ cổ đại hầu hết đều phục vụ một tôn giáo nhất định, do yêu cầu của tôn giáo đó mà thể hiện. Do đó mà nghệ thuật Ấn Độ được phân chia theo 3 dòng tương ứng với từng tôn giáo lớn là Phật giáo, Hinđu giáo, Hồi giáo. 

- Phật giáo có rất nhiều chùa tháp, một trong những công trình ấn tượng nhất còn tồn tại đến ngày nay là dãy chùa hang Ajanta ở miền trung Ấn Độ. Dãy chùa này được đục vào vách núi với 29 gian chùa, mỗi gian chùa thường có hình vuông cạnh 20m. Trên mỗi vách hang là những bức tượng phật cùng nhiều bích họa vô cùng đẹp mắt.

- Hinđu giáo cũng có nhiều kiến trúc được xây dựng vào khoảng thế kỉ VII – XI. Tiêu biểu trong số đó là cụm đền tháp Khajuraho ở Trung Ấn, gồm tất cả 85 đền xen giữa những hồ nước và những cánh đồng.

- Hồi giáo Ấn Độ nổi bật với tháp Mina được xây dựng vào khoảng thế kỉ XIII, lăng Taj Mahan ở thế kỉ XVII.

Như vậy, nghệ thuật Ấn Độ chịu ảnh hưởng của tinh thần tôn giáo. Nghệ thuật bắt nguồn từ cuộc sống nên tính hiện thực được thể hiện rất rõ rệt. Minh chứng cho điều này là những công trình nghệ thuật vĩ đại ở Ấn Độ vẫn còn tồn tại đến ngày nay và gắn liền với đời sống tôn giáo của nhân dân.