Tại sao khi đo nhiệt độ không khí người ta phải để nhiệt kế trong bóng râm và cách mặt đất 2m?

Câu hỏi: Tại sao khi đo nhiệt độ không khí người ta phải để nhiệt kế trong bóng râm và cách mặt đất 2m?

Lời giải

Khi đo nhiệt độ không khí, người ta phải để nhiệt kế trong bóng râm và cách mặt đất 2 mét vì:

- Để trong bóng râm thì nhiệt kế mới không bị phơi ra ánh sáng mặt trời. Khi đó, thuỷ ngân trong nhiệt kế không bị dãn nở mạnh do đó không làm sai lệch kết quả đo. 

- Phải để cách mặt đất 2 mét để tránh ảnh hưởng của nhiệt độ mặt đất. Mặt đất luôn hấp thụ bức xạ nhiệt của mặt trời và bức xạ lại vào không khí, vì vậy nếu đặt nhiệt kế sát mặt đất kết quả đo sẽ bị tác động trực tiếp của những bức xạ nhiệt từ mặt đất lên dẫn tới kết quả đo không chính xác. 2m là khoảng cách vừa đủ để nhiệt kế ít bị tác động bởi bức xạ nhiệt mặt đất giúp cho kết quả đo nhiệt độ không khí tin tưởng và chính xác hơn

-> Nếu để nhiệt kế dưới ánh nắng Mặt Trời thì nhiệt độ đo được không phải là nhiệt độ không khí, đó là nhiệt độ của tia bức xạ mặt trời. Nếu để sát mặt đất đo, thì nhiệt độ đo được là nhiệt độ của bề mặt đất.

Cách tính nhiệt độ không khí là gì?

Bạn nghĩ rằng chỉ những nhà khoa học mới có thể đo được nhiệt độ không khí? Hoàn toàn sai lầm, chính bạn cũng có thể làm được điều đó, chỉ cần có đủ dụng cụ, kiến thức cũng như sự kiên nhẫn.

Vậy…

• Dụng cụ để đo nhiệt độ không khí là gì?

→ Nhiệt độ không khí được đo bằng nhiệt kế hoặc máy đo nhiệt độ trong không khí hoặc dòng máy đo nhiệt độ ẩm không khí.

• Đo như thế nào?

→ Để đo nhiệt độ không khí, bạn buộc phải đặt nhiệt kế trong bóng râm, và cách mặt đất 2 mét (một số tài liệu cho rằng chỉ cần cách mặt đất 1,5 mét).

+ Cách tính nhiệt độ không khí trung bình ngày: Để đo nhiệt độ trung bình của 1 ngày bạn cần đo 03 lần, với các giờ là: 5 giờ, 13 giờ, 21 giờ. Tất nhiên, nếu bạn có thể đo mỗi giờ 1 lần thì độ chính xác càng cao, nhưng điều đó rất mất thời gian và cũng không thực sự cần thiết. Sau khi đo xong, bạn lấy kết quả của 3 lần đo này cộng lại rồi chia cho 3 là ra nhiệt độ trung bình của 1 ngày.

+ Cách đo nhiệt độ trung bình tháng là gì? Bạn lấy kết quả nhiệt độ trung bình của từng ngày cộng lại, rồi chia theo số ngày là ra nhiệt độ tháng. Tương tự, với nhiệt độ trung bình năm, bạn lất nhiệt độ của các tháng cộng lại và chia cho 12 là ra.

Lưu ý: bắt buộc phải để nhiệt kế trong bóng râm khi đo nhiệt độ không khí!

Khi đo nhiệt độ không khí bạn bắt buộc phải để nhiệt kế trong bóng râm và cách mặt đất 2 mét vì những lý do sau:

• Nếu để nhiệt kế tiếp xúc trực tiếp (phơi sáng) ra ánh nắng mặt trời thì thủy ngân trong nhiệt kế sẽ bị dãn nở mạnh, dẫn đến làm sai lệch kết quả đo.
• Nếu để nhiệt kế quá gần mặt đất thì sẽ bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ từ mặt đất, dẫn đến làm sai lệch kết quả đo.

Các thiết bị đo nhiệt độ khác

Để đo được nhiệt độ ta còn có các thiết bị đo nhiệt độ khác như: súng đo nhiệt độ hồng ngoại, thiết bị đo nhiệt độ đầu dò… nhưng những thiết bị này đều hoạt động trên cảm biến nhiệt độ,

Các yếu tố dẫn làm thay đổi nhiệt độ không khí là gì?

Có 3 yếu tố dẫn đến sự thay đổi của nhiệt độ không khí, đó là:

+ Vị trí: Nhiệt độ không khí ở những vùng có vị trí giáp biển và những vùng nằm sâu trong lục địa có sự khác nhau rõ rệt.

+ Độ cao: Càng lên cao, nhiệt độ không khí càng giảm (cứ lên 100 mét, lại giảm 0,6 độ)

+ Vĩ độ: Nhiệt độ không khí giảm dần theo vĩ độ, tỷ lệ nghịch với vĩ độ.