Soạn bài: Sống chết mặc bay (ngắn nhất)

Mời các bạn đón đọc bản Soạn bài Sống chết mặc bay ngắn nhất, đây là phiên bản soạn văn 7 ngắn nhất được các thầy cô TOPLOIGIAI biên soạn với mục đích cô đọng kiến thức, giúp cho các bạn học sinh tiếp cận tác phẩm một cách dễ dàng.

Soạn bài: Sống chết mặc bay

Khái quát chung tác phẩm

Đọc - Hiểu tác phẩm

Câu 1 (trang 81 Ngữ Văn 7 Tập 2):

- Tác phẩm gồm 3 đoạn   

+ Đoạn 1 (Gần một giờ đêm...khúc đê này hỏng mất): mưa to làm đê có nguy cơ vỡ và sự chống đỡ của người dân   

+ Đoạn 2 (Ấy , lũ con dân... điếu mày): quan phủ mặc nhiên chơi tổ tôm trong đình mặc kệ nhân dân    

+ Đoạn 3 (còn lại): cảnh đê vỡ nhân dân rơi vào tình trạng sầu thảm

Câu 2 (trang 81 Ngữ Văn 7 Tập 2):

a. Hai mặt tương phản cơ bản trong truyện Sống chết mặc bay đó là: nhân dân thì ra sức chống chọi với mưa lũ để hộ đê còn quan lại thì thong dong chơi bài tổ tôm trong đình

b. - Tương phản ở địa điểm:

+ Nhân dân ngoài trời chịu mưa to gió lớn >< Quan lại trong đình ấm cúng xa hoa 

- Tương phản ở hành động:

+ Nhân dân vất vả chống vỡ đê >< Quan lại thong dong chơi bài tổ tôm

- Tương phản ở thái độ:

+ Nhân dân gấp gáp kêu cứu >< quan lại mặc nhiên dửng dưng

c. Hình ảnh tên quan phủ đi hộ đê được khắc họa như sau: 

- Chân dung: tay trái tựa gối xếp, chân phải duỗi thẳng ra để người nhà quỳ xuống đất mà gãi → uy nghi chễm trệ

- Đồ vật quan dùng: Bát yến hấp đường phèn, tráp đồi mồi… hai bên nào ống thuốc bạc, nào đồng hồ vàng…. → cuộc sống xa xỉ trên sự bòn rút bóc lột người lao động

- Cử chỉ, lời nói:   

+ Ngồi chơi nhàn nhã có kẻ hầu người hạ: Ngài xơi bát yến vừa xong, ngồi khểnh vuốt râu, rung đùi, mắt đang mải trông đĩa nọc.

+ Những kẻ chơi bài cùng quan kính cẩn nói chuyện với quan, quan thì nói chuyện cộc lốc vẻ bề trên

+ Có người báo vỡ đê thì quan cho lính tống cổ hẳn ra→ Hình ảnh quan hiện lên là kẻ hâm mê bài bạc, vô lương tâm, vô trách nhiệm, không quan tâm tới sự an nguy của dân làng, chỉ mải mê với thú vui vô bổ của riêng mình.

d. Tác dụng trong việc dựng cảnh tương phản

- Khắc họa rõ nét và làm nổi bật nỗi khổ của nhân dân và sự vô lại của quan

- Lên án tố cáo những người cầm quyền nhưng vô trách nhiệm

-Xót thương cho số phận nhỏ bé của những người nông dân 

Câu 3 (trang 82 Ngữ Văn 7 Tập 2):

a. Sự tăng cấp trang việc miêu tả mức độ của trời mưa, của nguy cơ vỡ đê, của cảnh hộ đê vất vả căng thẳng của người dân:

- Trời mưa mỗi lúc một tăng: trời mưa tầm tã

- Nước sông cuồn cuộn bốc lên, sức người khó địch lại sức trời

- Âm thanh: tiếng trống, tiếng tù và, tiếng người gọi nhau đi hộ đê mỗi lúc một âm ĩ

- Sức người ngày càng yếu sức nước ngày càng to, nguy cơ vỡ đê đến gần, rồi đê vỡ

b. Sự tăng cấp trong việc miêu tả mức độ đam mê cờ bạc của tên quan phủ;

- Có người báo đê sắp vỡ quan chỉ đáp “mặc kệ!”

- Có người báo đê vỡ rồi thì quan cho lính tống cổ người ra ngoài

- Khi đê vỡ và dân làng chìm trong thảm cảnh thì quan lại chỉ biết đến niềm vui vì ù ván bài

c. Việc kết hợp phép tương phản và phép tăng cấp có tác dụng:

+ Nhấn mạnh sự vô trách nhiệm, lòng lang dạ thú của tên quan lại: nếu chúng chỉ ham mê bài bạc trong ngày thường thì đó chỉ là thói xấu cá nhân nhưng chúng vì cờ bạc mà quên nhiệm vụ hộ đê, bỏ bê nhân dân thì là không thể chấp nhận được

+ Cho thấy sự đáng thương của những người dân thấp cổ bé họng và lòng xót thương, thái độ lên án tố cáo của tác giả

Câu 4 (trang 82 Ngữ Văn 7 Tập 2):

- Giá trị hiện thực: Phơi bày hiện thực đối lập giữa cuộc sống lầm than của người nông dân và cuộc sống xa hoa vô trách nhiệm của quan lại

- Giá trị nhân đạo:

+ Lên án tố cáo những kẻ cầm quyền lòng lang dạ thú

+ Bày tỏ nỗi xót thương đối với người nông dân- Giá trị nghệ thuật:

+ Tác phẩm đã kết hợp nhuần nhuyễn 2 phép tương phản và tăng cấp góp phần khắc họa rõ nét tính hiện thực và nhân đạo của tác phẩm

+ Sử dụng ngôn ngữ sinh động thể hiện được bản chất, tính cách của nhân vật 

Luyện tập

Bài 1 (trang 83 Ngữ Văn 7 Tập 2):

Hình thức ngôn ngữ	Có	Không
Ngôn ngữ tự sự	x
Ngôn ngữ miêu tả	x
Ngôn ngữ biểu cảm	x
Ngôn ngữ người kể chuyện	x
Ngôn ngữ nhân vật	x
Ngôn ngữ độc thoại nội tâm	x
Ngôn ngữ đối thoại	x

Bài 2 (trang 83 Ngữ Văn 7 Tập 2):

- Qua ngôn ngữ đối thoại của tên quan phủ em thấy tên quan lại có tính cách hách dịch, tự cho mình ở bề trên mà đối xử với người dưới không ra gì. Đó cũng là tên quan lại vô lương tâm, vô trách nhiệm.

- Ngôn ngữ và hành động có vai trò quan trọng trong việc khắc họa tính cách của nhân vật.

Các bài viết liên quan khác:

• Tác giả - Tác phẩm: Sống chết mặc bay

• Dàn ý phân tích bài Sống chết mặc bay