logo

Soạn bài: Ôn tập về truyện

icon_facebook

Soạn bài: Ôn tập về truyện (chi tiết)     

Câu 1. Lập bảng thống kê tác phẩm truyện hiện đại Việt Nam đã học trong sách giáo khoa Văn 9 theo mẫu

STT

Tên tác phẩm

Tác giả

Năm sáng tác

Tóm tắt nội dung

1

Làng

Kim Lân

1948

Tình yêu và sự gắn bó thuỷ chung, son sắt với làng xóm hòa cùng tình yêu đất nước, tình yêu cách mạng của một người nông dân phải rời làng đi tản cư trong những năm đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp

2

Lặng lẽ Sa Pa

Nguyễn Thành Long

1970

Qua cuộc hội ngộ bất ngờ giữa bốn người: ông hoạ sĩ già, cô kĩ sư­ mới tốt nghiệp, bác lái xe và anh thanh niên phụ trách trạm khí tượng trên núi đã thể hiện chân thực chân dung người lao động hi sinh âm thầm và tinh thần lao động hang say để xây dựng đất nước và làm đẹp cho quê hương.

3

Chiếc lược ngà

Nguyễn Quang Sáng

1966

Tình phụ tử thiêng liêng, bất diệt trong giai đoạn khốc liệt của chiến tranh chống Mĩ. Tố cáo chiến tranh phi nghĩa phản nhân văn, chia cắt bao gia đình, khiến bao người vợ mất chồng, bao người con phải xa cha. Đồng thời, ngợi ca sức sống bất diệt của tình cảm gia đình, tình đồng đội.

4

Những ngôi sao xa xôi

Lê Minh Khuê

1971

Khắc họa hoàn cảnh khó khăn, hiểm nguy đồng thời ngợi ca tinh thần chiến đấu dũng cảm, và tâm hồn cao đẹp, trẻ trung của những cô gái trẻ làm nhiệm vụ phá bom trên tuyến đường Trường Sơn.

5

Bến quê

Nguyễn Minh Châu

1985

Qua câu chuyện về Nhĩ- người từng đi khắp nơi trên thế giới đến cuối đời lại chôn mình trên giường bệnh. Lúc này anh mới nhận ra những gía trị cuộc sống

 Câu 2. Các tác phẩm sau cách mạng tháng Tám 1945 trong bảng thống kê trên đã phản ánh được những nét gì về đất nước và con người Việt Nam ở giai đoạn đó.

Những tác phẩm truyện sau cách mạng tháng 8 năm 1945 đã phản ánh hình ảnh một đất nước đã trải qua bao khó khăn, hiểm nguy trong thời kì kháng chiến, một đất nước kiên cường, dũng cảm đoàn kết kháng chiến.

 Trong hoàn cảnh khốc liệt của chiến tranh, tình cảm gắn bó với cộng đồng, với quê hương và dân tộc lại càng sâu săc, mãnh liệt. Con người trong thời chiến vượt qua mọi hiểm nguy, họ dành cả thanh xuân để chiến đấu vì độc lập của dân tộc, họ đoàn kết và ánh lên sức trẻ, tinh thần lạc quan, yêu đời, tin tưởng vào tương lai dân tộc và vào hạnh phúc của chính mình.

 Câu 3. Hình ảnh các thế hệ con người Việt Nam yêu nước trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ đã được miêu tả qua những nhân vật nào?

Hãy nêu những phẩm chất chung của các nhân vật ấy và nét tính cách nổi bật ở mỗi nhân vật.

Hình ảnh con người Việt Nam yêu nước trong hai cuộc kháng chiến:

  • Điểm chung:

Họ là những con người sinh ra và lớn lên trong thời chiến, mang trong mình tình yêu đất nước sâu sắc, sẵn sàng hi sinh hết mình vì độc lập tự do của Tổ quốc. Họ cũng có tinh thần lạc quan và niềm tin mãnh liệt vào đất nước, dân tộc mình.

  • Điểm khác:

Mỗi cá nhân là một đặc điểm, một tính cách, một hoàn cảnh cho nên mỗi người đều có những nét tính cách và điểm riêng của mình

+ Phương Định có nét đẹp của thiếu nữ rất Hà thành, cô lãng mạn, mơ mộng, ưa sống với những kỷ niệm của tuổi thiếu nữ vô tư.

+ Chị Thao từng trải hơn nhưng cũng không thiếu những rung động, khát khao của tuổi trẻ, chị thích hát và hay chép tay những bài hát, kể cả những bài hát mà Phương Định tự bịa.

+ Nho yếu đuối nhưng tinh nghịch, quả cảm khi chiến đấu

+ Ông Sáu: một người cha yêu con vô điều kiện, đến chết vẫn một lòng hướng về con

+ Bé Thu: gan lì, cá tính nhưng yêu cha tha thiết

+ Ông Hai: yêu và tự hào về làng; đau khổ khi nghe tin làng theo giặc nhưng rồi trong tình cảm yêu làng đấy đã có bước chuyển biến mới, tình yêu làng hòa vào tình yêu nước, tin yêu cách mạng và bác Hồ.

 Câu 4. Trong số những nhân vật của những tác phẩm truyện được học ở lớp 9, em có những ấn tượng sâu sắc với những nhân vật nào? Nêu cảm nghĩ của em về một nhân vật.

Học sinh có thể lựa chọn bất cứ nhân vật nào đã được phân tích đã được đề cập ở câu 3.

Ví dụ: Lựa chọn nhân vật Phương Định

Phương Định là cô gái Hà thành rời bỏ chốn phồn hoa đô hội để đi theo tiếng gọi của tổ quốc. Cô là cô gái mang nét đẹp Hà Thành khiến bao người say đắm và cô rất kiêu hãnh về nét đẹp đó. Cô rất nhạy cảm, lãng mạn, thích sống cùng kỉ niệm xưa cũ và xem đó là động lực để vượt qua tất thảy- nỗi nhớ nhà, sự gian khổ nơi chiến trường chỉ có gươm súng, bom đạn và cái chết. Tuy vậy, trong chiến đấu cô mang trong mình trái tim rắn rỏi, quyết đoạn và tự tin, gắn bó và yêu thương đồng đội.

 Câu 5. Các tác phẩm truyện ở lớp 9 đã được trần thuật theo ngôi kể như thế nào? Những truyện nào có nhân vật kể chuyện trực tiếp xuất hiện (nhân vật xưng ”tôi”)? Cách trần thuật này có ưu thế như thế nào?

Các tác phẩm truyện ở lớp 9 thường được kể theo ngôi kể thứ ba và thứ nhất.

Tác phẩm được kể truyện bằng ngôi thứ nhất là truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê. Cách trần thuật như thế này giúp nhân vật xích lại gần độc giả hơn qua những dòng kí ức sống động, chân thật. Qua đó tạo cảm giác gần gũi, thân quen và dễ dàng giúp người đọc thâm nhập và tìm hiểu thế giới nội tâm của các nhân vật từ đó dễ bộc lộ chủ đề mà tác giả muốn gửi gắm.

 Câu 6. Ở những truyện nào tác giả sáng tạo được tình huống truyện đặc sắc?

- Làng: Xây dựng tình huống vô cùng éo le ông Hai- một người yêu làng hơn cả yêu chính mình lại  nghe tin làng Chợ Dầu – quê ông theo giặc. Qua đó cho thấy những chuyển biến trong tư tưởng của nông dân yêu nước trong thời kì kháng chiến chống Pháp.

- Chiếc lược ngà: Xây dựng tình huống ông Sáu sau khi đi kháng chiến có sự biến đổi dung nhan, con ông thấy ông khác trong bức ảnh đã chụp với má nên không nhận đó là cha. Sau khi bé Thu nhận là cha, ông Sáu phải trở về chiến khu và gửi gắm hết tình thương vào chiếc lược mà ông đã hứa với con gái. Qua đó bộc lộ tình cha con sâu sắc, thiêng liêng.

- Bến Quê: Tình huống Nhĩ đi khắp nơi trên thế giới những bãi bồi bên kia sông lại chưa từng đặt chân đến và đến cuối đời vì bệnh tật mà anh phải nằm liệt giường. Lúc này, anh mới nhận ra vẻ đẹp của bãi bồi bên sông, nhận ra những giá trị vĩnh hằng của cuộc sống. Qua đó bộc lộ nhứng suy nghĩ, trăn trở về giá trị cuộc đời.

Tham khảo toàn bộ: Soạn văn 9 ( chi tiết)

icon-date
Xuất bản : 04/02/2021 - Cập nhật : 05/02/2021

Câu hỏi thường gặp

Đánh giá độ hữu ích của bài viết

😓 Thất vọng
🙁 Không hữu ích
😐 Bình thường
🙂 Hữu ích
🤩 Rất hữu ích

Tham khảo các bài học khác

image ads