[Sách mới] Soạn Sử 7 Bài 15 Cánh diều: Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược của nhà Lý (1075 - 1077)

Hướng dẫn [Sách mới] Soạn Sử 7 Bài 15 Cánh diều: Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược của nhà Lý (1075 - 1077) ngắn gọn nhất bám sát nội dung SGK Lịch sử 7 trang 53, 54, 55, 56 bộ Cánh Diều theo chương trình sách mới. Mời bạn đọc tham khảo!

Bài 15: Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược của nhà Lý (1075 - 1077) trang 53, 54, 55, 56 SGK Lịch sử 7 Cánh Diều

1. Chủ động tiến công để tự vệ (1075)

Trả lời câu hỏi trang 54 SGK Lịch sử 7

Đọc thông tin và quan sát hình 15, lược đồ 15.1, hãy làm sáng tỏ nét độc đáo trong kế sách của nhà Lý khi tấn công sang đất Tống.

Lời giải:

Nét độc đáo trong kế sách của nhà Lý khi tấn công sang đất Tống:

- Thực hiện chủ trương “Tiên chế phát nhân” (tiến công trước để chế ngự kẻ địch).

- Kết hợp với tù trưởng Thân Cảnh Phúc, Tông Đản chỉ huy dân binh miền núi đánh vào châu Ung. 

- Tiêu hủy kho lương dự trữ của địch rồi chủ động rút quân về nước.

2. Xây dựng phòng tuyến chuẩn bị kháng chiến (1076 - 1077)

Trả lời câu hỏi trang 55 SGK Lịch sử 7

Đọc thông tin và quan sát lược đồ 15.2, hãy làm rõ nét độc đáo của nhà Lý trong việc chuẩn bị kháng chiến.

Lời giải:

- Cho quân mai phục ở những vị trí chiến lược dọc biên giới Việt - Tống

- Bố trí lực lượng thủy binh ở mạn Đông Bắc để chặn đánh thủy binh của quân Tống.

- Xây dựng phòng tuyến chặn giặc ở bờ Nam sông Như Nguyệt để chặn đánh đạo quân bộ của quân Tống.

3. Tổ chức phản công và kết thúc chiến tranh (1077)

Trả lời câu hỏi trang 55 SGK Lịch sử 7

Đọc thông tin và quan sát lược đồ 15.3, hãy đánh giá nét độc đáo trong tổ chức phản công và chủ trương kết thúc chiến tranh của nhà Lý.

Lời giải:

Nét độc đáo trong tổ chức phản công và chủ trương kết thúc chiến tranh của nhà Lý:

- Chủ trương phản công:

+ Cuối năm 1076, quân Tống do Quách Quỳ. Triệu Tiết chỉ huy xuất phát tiến vào Đại Việt với 10 vạn bộ binh, 1 vạn kị binh, 20 vạn dân phu. Một đạo quân thuỷ do Hoà Mẫu chỉ huy theo đường biển vào tiếp ứng.

+ Tháng 1-1077, quân Tống vượt ải Nam Quan vào Đại Việt. Quân đội nhà Lý đánh những trận nhỏ, cản bước tiến của địch. Trên đường kéo vào Thăng Long, quân Tống bị chặn đánh ở phòng tuyến Như Nguyệt, nhiều lần tìm cách vượt phòng tuyến nhưng bị quân đội nhà Lý phản công mãnh liệt, buộc phải đóng quân ở bờ bắc sông Như Nguyệt để chờ quân thủy. Nhưng đạo quân thuỷ đã bị quân của Lý Kế Nguyên chặn đánh nên không thể tiến sâu để hỗ trợ đạo quân bộ.

+ Giữa lúc quân Tống rơi vào tình thế khó khăn, bế tắc, Lý Thường Kiệt đã chủ động kết thúc chiến tranh bằng thương lượng, đề nghị "giảng hoà”. Quách Quỳ nhanh chóng chấp nhận và rút quân về nước. 

- Kết quả: Cuộc kháng chiến kết thúc thắng lợi. Quân Tống buộc phải từ bỏ ý định xâm lược Đại Việt. Nền độc lập, tự chủ của đất nước được giữ vững.Thắng lợi của cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tống là do sức mạnh của khối đoàn kết quân dân Đại Việt và nghệ thuật quân sự độc đáo, sáng tạo của chỉ huy tài giỏi – Lý Thường Kiệt.

Luyện tập

Trả lời câu hỏi trang 56 SGK Lịch sử 7

Hãy đánh giá nét độc đáo trong cuộc kháng chiến của nhà Lý chống quân Tống xâm lược và vai trò của Lý Thường Kiệt đối với cuộc kháng chiến. 

Lời giải:

Nét độc đáo trong cuộc kháng chiến của nhà Lý chống quân Tống xâm lược:

- Chủ động tiến công địch, đẩy địch vào thế bị động.

- Lựa chọn và xây dựng phòng tuyến phòng ngự vững chắc trên sông Như Nguyệt.

- Đánh vào tâm lí của địch bằng bài thơ thần “Nam quốc sơn hà”

- Chủ động tấn công quy mô lớn vào trận tuyến của địch khi thấy địch yếu.

- Chủ động kết thúc chiến sự, đề nghị “giảng hòa” để hạn chế tổn thất.

Vai trò của Lý Thường Kiệt trong cuộc kháng chiến chống Tống (1075-1077):

- Lý Thường Kiệt là Tổng chỉ huy cuộc kháng chiến. 

- Ông đã đề ra chủ trương, đường lối đúng đắn, sáng tạo, góp phần quan trọng làm nên thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Tống.

- Thái úy Lý Thường Kiệt cũng là người chủ động quyết định kết thúc chiến tranh bằng biện pháp hoà bình để “không nhọc tướng tá, khỏi tốn xương máu” của nhân dân, lại tỏ rõ thiện chí hòa bình của dân tộc Đại Việt. 

Vận dụng 

Trả lời câu hỏi trang 56 SGK Lịch sử 7

1. Sưu tầm tư liệu về đóng góp của Lý Thường Kiệt đối với nhà Lý và dân tộc.

Lời giải:

Đóng góp của Lý Thường Kiệt đối với nhà Lý và dân tộc:

- Giúp vua Lý Nhân Tông (khi vua còn nhỏ) và phi Ỷ Lan trong việc trị quốc, ổn định triều chính.

- Lý Thường Kiệt giúp nhà Lý đánh đuổi giặc Tống xâm lược.

- Giúp nhà Lý đòi lại những vùng đất đã mất khi bị nhà Tống xâm lược.

- Chỉ huy đạo quân thời Lý khai mở phương Nam đưa vùng đất Quảng Bình sáp nhập vào quốc gia Đại Việt.

- Năm 1104, Lý Thường Kiệt đem quân đi bình Chiêm Thành và thu được thắng lợi.

- Đối với đạo Phật, Lý Thường Kiệt có thái độ che chở cho các danh sư, xây dựng, sửa chữa chùa chiền…

2. Nghệ thuật kết thúc chiến tranh của nhà Lý để lại bài học gì cho sự nghiệp bảo vệ đất nước hiện nay?

Lời giải:

Bài học cho sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc Việt Nam hiện nay thông qua nghệ thuật kết thúc chiến tranh của nhà Lý:

+ Tô thắm trang sử vẻ vang của dân tộc, buộc nhà Tống phải từ bỏ mộng xâm lược nước ta…  

+ Củng cố nền độc lập lâu dài của Đại Việt                                        

+ Cuộc kháng chiến để lại những bài học kinh nghiệm quý báu về đường lối và phương pháp đấu tranh:

+ Kháng chiến toàn dân: toàn dân tham gia đánh giặc

+ Kháng chiến toàn diện: đánh địch trên nhiều phương diện, bằng nhiều hình thức khác nhau... 

>>> Xem toàn bộ: Soạn Sử 7 Cánh diều

-----------------------------

Trên đây Toploigiai đã cùng các bạn [Sách mới] Soạn Sử 7 Bài 15 Cánh diều: Cuộc kháng chiến chống quân Tống xâm lược của nhà Lý (1075 - 1077) trong bộ SGK Cánh Diều theo chương trình sách mới. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này. Toploigiai đã có đầy đủ các bài soạn cho các môn học trong các bộ sách mới Cánh Diều, Chân trời sáng tạo, Kết nối tri thức. Mời các bạn hãy click ngay vào trang chủ Toploigiai để tham khảo và chuẩn bị bài cho năm học mới nhé. Chúc các bạn học tốt!