Giải bài tập SGK Sử 7 Bài 14 trang 51, 52, 53, 54, 55 Chân trời sáng tạo ngắn nhất

Hướng dẫn Giải bài tập SGK Sử 7 Bài 14 trang 51, 52, 53, 54, 55 Chân trời sáng tạo ngắn nhất ngắn gọn nhất bám sát nội dung SGK Lịch sử 7 trang 51, 52, 53, 54, 55 bộ Chân trời sáng tạo theo chương trình sách mới. Mời bạn đọc cùng tham khảo!

Bài 14: Công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước thời Ngô - Đinh - Tiền Lê (938-1009) trang 51, 52, 53, 54, 55 SGK Lịch sử 7 Chân trời sáng tạo

1. Ngô Quyền dựng nền độc lập

Trả lời câu hỏi trang 51 SGK Lịch sử 7

Em hãy nêu những việc làm thể hiện ý thức độc lập tự chủ của Ngô Quyền trong xây dựng đất nước

Lời giải:

Những việc làm thể hiện ý thức độc lập tự chủ của Ngô Quyền trong xây dựng đất nước:

- Năm 939, Ngô Quyền xưng vương, bỏ chức Tiết độ sứ và đóng đô ở Cổ Loa.

- Ngô quyền thiết lập bộ máy chính quyền mới và cử các tướng lĩnh trấn giữ các châu quan trọng ở địa phương. 

-  Chế định triều nghi phẩm phục. (Quy định về lễ nghi, trang phục quan lại).

2. Công cuộc thống nhất đất nước của Đinh Bộ Lĩnh và sự thành lập nhà Đinh

Trả lời câu hỏi trang 52 SGK Lịch sử 7

- Vì sao gọi tình hình đất nước cuối thời Ngô là “Loạn 12 sứ quân”?

- Đinh Bộ Lĩnh thống nhất đất nước trong hoàn cảnh nào? Trình bày nét chính về công cuộc thống nhất đất nước của ông.

Lời giải:

- Tình hình đất nước cuối thời Ngô là "Loạn 12 sứ quân" vì sau khi Ngô Quyền mất, các con ông không đủ sức giữ vững chính quyền trung ương, một số hào trưởng địa phương nổi lên chiếm giữ các nơi. Đến năm 965, chính quyền nhà Ngô tan rã, đất nước lâm vào tình trạng cát cứ, gọi là "Loạn 12 sứ quân".

- Đinh Bộ Lĩnh thống nhất đất nước trong hoàn cảnh đất nươc loạn lạc. Cả nước bấy giờ chia làm 12 sứ quân đóng ở mỗi vùng. 

- Một số nét chính về công cuộc thống nhất đất nước của Đinh Bộ Lĩnh:

+ Đinh Bộ Lĩnh liên kết với sứ quân Trần Lãm và Phạm Bạch Hổ tiến đánh các sứ quân khác.

+ Các sứ quân lần lượt bị đánh bại hoặc xin hàng.

+ Tình trạng cát cứ chấm dứt.

+ Cuối năm 967, đất nước được thống nhất.

3. Cuộc kháng chiến chống Tống thời Tiền Lê (năm 981)

Trả lời câu hỏi trang 53 SGK Lịch sử 7

Dựa vào lược đồ 14.9, em hãy mô tả nét chính về cuộc chiến chống Tống thời Tiên Lê (năm 981

Lời giải:

Nguyên nhân: 

Do tình hình chính trị trong nước bất ổn: Đinh Tiên Hoàng và Đinh Liễn bị ám hại, Đinh Toàn nối ngôi nhưng còn nhỏ tuồi. Lê Hoàn được suy tôn làm vua.

Diễn biến chính:

- Đầu năm 981, Hầu Nhân Bảo chỉ huy quân Tống theo hai đường thủy, bộ tấn công nước ta

+ Quân bộ theo đường Lạng Sơn

+ Quân thủy theo đường sông Bạch Đằng.

- Lê Hoàn trực tiếp lãnh đạo cuộc kháng chiến. Ông cho quân đóng cọc trên sông Bạch Đằng để ngăn chặn chiến thuyền địch, quân thủy địch bị đánh bại

- Trên bộ, quân Đại Cồ Việt chặn đánh địch ở Lục đầu Giang, quân bộ không thể kết hợp được với quân thủy, nên bị tổn thất nặng nề

- Quân Đại Cồ Việt thừa thắng xông nên, tiêu diệt nhiều sinh lực địch, tướng Hầu Nhân Bảo tử trận, quân Tống đại bại phải rút quân về nước

Kết quả:

Quân Tống đại bại. Nền độc lập của Đại Cổ Việt được giữ vững

4. Tổ chức chính quyền thời Đinh - Tiền Lê

Trả lời câu hỏi trang 54 SGK Lịch sử 7

Mô tả và nêu nhận xét về tổ chức chính quyền thời Đinh- Tiền Lê.

Lời giải:

Tổ chức chính quyền thời Đinh:

- Trung ương:

+ Hoàng đế đứng đầu triều đình trung ương

+ Giúp vua trị nước có các cao tăng và ban văn, ban võ.

+ Tướng lĩnh thân cận giữ chức vụ chủ chốt

- Địa phương: gồm đạo (châu), giáp, xã

Tổ chức chính quyền thời Tiền Lê:

- Vua đứng đầu chính quyền trung ương, phong vương cho các con và cử đi trấn giữ các nơi quan trọng.

- Thái sư, đại sư và các quan văn, võ giúp vua lo việc nước.

- Ở địa phương, năm 1002, vua đổi đạo thành lộ, phủ, châu, rồi đến giáp, đơn vị cơ sở là xã. 

- Quân đội gồm 2 bộ phận: cấm quân và quân địa phương. Chính sách "ngụ binh ư nông" được thực hiện.

 => Nhà Tiền Lê đã tiến thêm một bước trong việc xây dựng chính quyền độc lập, tự chủ. Đó là sự hoàn thiện chính quyền ở trung ương, chia lại đơn vị hành chính cả nước, chú trọng xây dựng quân đội.

Nhận xét:

- Bộ máy nhà nước thời Đinh còn chưa hoàn chỉnh, sơ sài. 

- Sang đến thời Tiền Lê, bộ máy nhà nước được hoàn thiện, cải cách hành chính các cấp ở địa phương.

5. Đời sống xã hội, văn hóa thời Ngô - Đinh - Tiền Lê

Trả lời câu hỏi trang 55 SGK Lịch sử 7 

Đời sống xã hội, văn hóa thời Ngô- Đinh- Tiền Lê có điểm gì nổi bật.

Lời giải:

Xã hội:

- Gồm 2 bộ phận:

+ Thống trị: vua, quan, một bộ phận nhà sư, đạo sĩ 

+ Bị trị: nông dân, thợ thủ công, thương nhân, nô tì 

- Nông dân là lực lượng sản xuất chính, cày ruộng công làng xã. 

 Văn hóa:

+ Nho giáo chưa phát triển, Phật giáo được truyền bá rộng rãi.

Chùa được xây dựng ở nhiều nơi.

Nhà sư thường là người có học, được chính quyền và nhân dân tôn trọng, nhiều vị cao tăng tham gia quản lí đất nước, một số nhà sư mở lớp dạy học ở chùa.

+ Nhiều loại hình văn hoá dân gian phát triển, đặc biệt là hát chèo, đánh đu, đấu vật,...

Luyện tập 

Trả lời câu hỏi trang 56 SGK Lịch sử 7

1. Năm 939, Ngô Quyền xưng vương, chọn Cổ Loa làm kinh đô. Giải thích về quyết định này, nhiều ý kiến cho rằng Ngô Vương muốn tiếp nối truyền thống nước Âu Lạc xưa. Em có đồng ý với ý kiến này không? Vì sao?

Lời giải:

- Năm 939, Ngô Quyền xưng vương, chọn Cổ Loa làm kinh đô vì muốn tiếp nối truyền thống nước Âu Lạc xưa. Em đồng ý với ý kiến trên vì:

+ Thứ nhất Cổ Loa là kinh đô xưa của nhà nước Âu Lạc.

+ Thứ hai đóng đô ở Cổ Loa, Ngô Quyền muốn dựa vào thành cao, hào sâu ở vị trí đầu mối của các luồng giao thông thủy bộ giữa trung tâm châu thổ sông Hồng, để triều đình có thể nắm chắc miền châu thổ mà vươn ra quản lý toàn bộ lãnh thổ quốc gia

2. Hãy hoàn thiện các thông tin ở cột sự kiện (A) tương ứng với (B) theo nội dung dưới đây:

Lời giải:

	Sự kiện (A)	Ý nghĩa (B)
a	Năm 939, Ngô Quyền xưng vương	Mở đầu thời kì dựng nền độc lập
b	Đinh Bộ Lĩnh dẹp “loạn 12 sứ quân”	Khởi xướng quá trình thống nhất đất nước.
c	Năm 968, Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi hoàng đế	Củng cố thống nhất đất nước

Vận dụng

Trả lời câu hỏi trang 56 SGK Lịch sử 7 

Hãy chọn và giới thiệu một nhân vật lịch sử đã có công dựng nước hoặc giữ nước thời Ngô, Đinh, Tiền Lê. Điều khiến em khâm phục, muốn học tập hoặc noi gương nhân vật đó? Hãy nêu ý kiến và giải thích. 

Lời giải:

Ngô Quyền sinh năm (898) niên hiệu Càn Ninh thứ năm trong một dòng họ hào trưởng có thế lực ở châu Đường Lâm, nay là xã Đường Lâm, thị xã Sơn Tây – Hà Nội. Năm 938, Ngô Quyền đánh tan quân xâm lược Nam Hán trên sông Bạch Đằng. Năm 939, Ngô Quyền lên ngôi vua, mở ra thời kỳ trung hưng rực rỡ của dân tộc.

Sau khi Dương Đình Nghệ bị ám hại bởi Kiều Công Tiễn, nước ta rơi vào tình trạng rối loạn, là cơ sở để nhà Nam Hán nuôi âm mưu xâm lược. Trước tình thế thù trong, giặc ngoài, Ngô Quyền đã tập hợp lực lượng từ Ái Châu tiến ra Giao Châu diệt trừ nội phản, rồi tiếp tục hành quân tới cửa biển Bạch Đằng, đánh đuổi ngoại bang. Chiến thắng năm 938 tại Bạch Đằng giang là sự kiện đánh dấu mốc son lịch sử, một bước ngoặt vĩ đại chấm dứt thời kỳ đô hộ hơn nghìn năm của phong kiến phương Bắc trên đất nước ta. Sau chiến thắng này, Ngô Quyền ghi danh vào trang sử hào hùng của dân tộc không chỉ là vị tướng tài năng, mà còn là người đầu tiên "mở nước xưng Vương", đặt nền móng cho độc lập, tự chủ thực sự và lâu dài của dân tộc. Việc Ngô Quyền xưng Vương trở thành ông vua đầu tiên của nước Việt độc lập mở ra một thời kỳ phong kiến độc lập tự chủ cho Việt Nam. Việc ông chế định triều nghi, phẩm phục, đặt các chức quan cai trị từ trung ương đến địa phương đã khẳng định nền độc lập chủ quyền của dân tộc, đặt cơ sở cho các nhà nước quân chủ sau này. Mặt khác, thông qua việc chọn Cổ Loa là đất đóng đô, Ngô Quyền đã viết tiếp trang sử hào hùng dựng nước và giữ nước của dân tộc. Nhà nước do Ngô Quyền sáng lập được xem như một nhà nước quân chủ mở đầu của kỷ nguyên văn minh Đại Việt.

Ngô Quyền là một hình ảnh chân thực về tinh thần yêu nước và quyết tâm chống lại kẻ thù xâm lược, tinh thần quyết tâm giữ gìn truyền thống dân tộc trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước. Là một học sinh, chúng ta phải cố gắng để giữ gìn và phát huy truyền thống yêu nước, noi gương các vị anh hùng dân tộc quyết tâm bảo vệ đất nước.

>>> Xem toàn bộ: Soạn Sử 7 Chân trời sáng tạo

-----------------------------

Trên đây Toploigiai đã cùng các bạn Giải bài tập SGK Sử 7 Bài 14 trang 51, 52, 53, 54, 55 Chân trời sáng tạo ngắn nhất trong bộ SGK Chân trời sáng tạo theo chương trình sách mới. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này. Toploigiai đã có đầy đủ các bài soạn cho các môn học trong các bộ sách mới Cánh Diều, Chân trời sáng tạo, Kết nối tri thức. Mời các bạn hãy click ngay vào trang chủ Toploigiai để tham khảo và chuẩn bị bài cho năm học mới nhé. Chúc các bạn học tốt!