logo

[Sách mới] Soạn Sử 10 Bài 7 Cánh diều: Một số nền văn minh phương Tây

Hướng dẫn Soạn Sử 10 Bài 7: Một số nền văn minh phương Tây ngắn gọn nhất bám sát nội dung SGK Lịch sử 10 trang 50, 51, 52 bộ Cánh Diều theo chương trình sách mới, mời các bạn cùng tham khảo!

Bài 7: Một số nền văn minh phương Tây trang 50, 51, 52 SGK Lịch sử 10 Cánh Diều

>>> Xem thêm: Tóm tắt Lý thuyết Sử 10 Bài 7 ngắn nhất Cánh Diều


1. Văn minh Hy Lạp, La Mã


1.1. Cơ sở hình thành

Điều kiện tự nhiên, dân cư, kinh tế

Trả lời câu hỏi 1 trang 46, SGK Lịch Sử 10

1. Đọc thông tin và quan sát các lược đồ 7.1, 7.2, hãy phân tích tác động của điều kiện tự nhiên, dân cư, kinh tế đến việc hình thành nền văn minh Hy Lạp và La Mã.

Soạn Sử 10 Bài 7: Một số nền văn minh phương Tây - Cánh Diều
Soạn Sử 10 Bài 7: Một số nền văn minh phương Tây - Cánh Diều

Lời giải:

Điều kiện tự nhiên thuận lợi đã tác động đáng kể đến phát triển kinh tế ở Hy Lạp và La Mã:

- Ở đó có rất nhiều khoáng sản trong lòng đất, bờ biển khúc khuỷu có nhiều vũng, vịnh tạo điều kiện cho thủ công nghiệp, thương nghiệp và hàng hải phát triển mạnh.

- Thủ công nghiệp và thương nghiệp giữ vai trò là kinh tế chủ đạo, hình thức kinh tế điền trang trong nông nghiệp cũng phát triển, đây chính là cơ sở hình thành nền văn minh Hy Lạp và La Mã.

- Cư dân đa dạng, nhiều tộc người, một bộ phận người I-ta-li-ốt đã dựng lên thành Rô-ma nên gọi là người Rô-ma... Họ đã sáng tạo những thành tựu rực rỡ của nền văn minh này.

Chính trị, xã hội; Sự kế thừa văn minh phương Đông cổ đại

Trả lời câu hỏi 2 trang 46, SGK Lịch Sử 10

2. Đọc thông tin và quan sát các hình 7.1, 7.2, hãy phân tích những cơ sở chính trị, xã hội và sự kế thừa nền văn minh phương Đông đối với sự hình thành nền văn minh Hy Lạp, La Mã cổ đại.

Soạn Sử 10 Bài 7: Một số nền văn minh phương Tây - Cánh Diều

Lời giải:

Từ các hình 7.1 và 7.2, ta có thể thấy những cơ sở chính trị, xã hội và sự kế thừa nền văn minh phương Đông đối với sự hình thành nền văn minh Hy Lạp, La Mã cổ đại như sau:

- Vào khoảng thế kỉ VIII-VII TCN, các nhà nước Hy Lạp và La Mã ra đời.

- Quốc gia thành bang là Hy Lạp, tiêu biểu là thành bang Aten và Xpác.

- Ở La Mã, nhà nước điển hình là nền cộng hòa quý tộc, nhà nước đế chế.

- Tầng lớp xã hội bao gồm chủ nô, bình dân và nô lệ. Nô lệ bị bóc lột hết sức tàn bạo, chính vì nền dân chủ cổ đại và sự bóc lột nô lệ là những cơ sở chính trị, xã hội quan trọng của nền văn minh Hy Lạp và La Mã.

- Văn minh Hy Lạp và La Mã được truyền bá mạnh mẽ sang các nước phương Đông và ngược lại cũng tiếp thu, kế thừa những thành tựu của văn minh phương Đông.


1.2. Những thành tựu cơ bản

Trả lời câu hỏi trang 50, SGK Lịch Sử 10

Đọc thông tin và quan sát các hình từ 7.3 đến 7.7, hãy:

- Cho biết cư dân Hy Lạp và La Mã có những thành tựu văn minh cơ bản nào? Những thành tựu đó có ý nghĩa ra sao?

- Giới thiệu một thành tựu tiêu biểu nhất.

Soạn Sử 10 Bài 7: Một số nền văn minh phương Tây - Cánh Diều

 

Soạn Sử 10 Bài 7: Một số nền văn minh phương Tây - Cánh Diều
Soạn Sử 10 Bài 7: Một số nền văn minh phương Tây - Cánh Diều
Soạn Sử 10 Bài 7: Một số nền văn minh phương Tây - Cánh Diều

Lời giải:

- Từ hình từ 7.3 đến 7.7, ta có thể thấy cư dân Hy Lạp và La Mã có những thành tựu văn minh cơ bản nào như sau:

Soạn Sử 10 Bài 7: Một số nền văn minh phương Tây - Cánh Diều

* Ý nghĩa của các thành tựu trên như sau:

- Nền tảng chữ viết theo hệ chữ La-tinh hiện naylà chữ viết Hy Lạp và La Mã do nó có tính đơn giản, ngắn gọn và linh hoạt. 

- Triết học được xem là những thành tựu rực rỡ của văn minh phương Tây, tạo nên cơ sở hình thành của triết học châu Âu sau này. 

- Một trong những tôn giáo lớn trên thế giới là Thiên Chúa giáo, tôn giáo này được lan tỏa rất mạnh mẽ và phổ biến. 

- Việc tính lịch và quan sát thiên văn có ý nghĩa quan trọng đối với cuộc sống đương thời, đồng thời là cơ sở cho cách tính lịch sau này. 

- Là nền tảng của khoa học hiện đại, những hiểu biết về khoa học của cư dân Hy Lạp và La Mã được ứng dụng hiệu quả trong cuộc sống.

- Trong lĩnh vực nghệ thuật và công trình kiến trúc, Hy Lạp và La Mã đạt tới trình độ cao, mang tính thực tế và tinh thần dân tộc sâu sắc.

=> Tất cả những thành tựu trên đã tạo ra một nền văn minh rực rỡ nhiều lĩnh vực, là cơ sở đầu tiên của nền văn minh phương Tây sau này.

* Một trong những thành tựu tiêu biểu nhất là Đền Pác-tê-nông tại A-ten, Hy Lạp:

Đền Pác-tê-nông được xây dựng từ  447 TCN đến  432 TCN, được dựng lên để thờ nữ thần A-the-na – vị thần bảo hộ thành A-ten. Bố cục gồm bốn khu vực chính: Tiền sảnh; gian thờ, nơi đặt tượng nữ thần A-the-na; khu vực để châu báu; hậu sảnh. Toàn bộ ngôi đền được thiết kế theo phong cách Doris đặc trưng với kết cấu đơn giản, tinh tế. Nơi đây được coi là biểu tượng của nền dân chủ A-ten, là một trong những công trình kiến trúc văn hóa vĩ đại của văn minh Hy Lạp cổ đại nói riêng và thế giới nói chung.


2. Văn minh thời Phục hưng


2.1. Bối cảnh lịch sử

Trả lời câu hỏi trang 51, SGK Lịch Sử 10

Đọc thông tin, tư liệu và quan sát các hình 7.8, 7.9, hãy cho biết văn minh thời Phục hưng diễn ra trong bối cảnh lịch sử nào. Vì sao Phờ-lo-ren (I-ta-li-a) lại là nơi khởi nguồn của nền văn minh thời Phục hưng?

Soạn Sử 10 Bài 7: Một số nền văn minh phương Tây - Cánh Diều

 

Soạn Sử 10 Bài 7: Một số nền văn minh phương Tây - Cánh Diều

Lời giải:

Từ hình 7.8 và 7.9, ta có thể rút ra bối cảnh lịch sử của nền văn minh thời Phục hưng như sau:

- Sự phát triển kinh tế tư bản chủ nghĩa bị kìm hãm do Tây Âu lúc chịu sự thống trị của chế độ phong kiến và sự khắt khe của Giáo hội Thiên Chúa giáo.

- Giai cấp tư sản đã xuất hiện trong xã hội phong kiến, bắt đầu có sự hình thành chủ nghĩa nhân văn, nhiều trường đại học được thành lập.

- Một số nội dung của văn hóa Hy Lạp và La Mãđược một bộ phận muốn phục hồi lại, giai cấp tư sản đã phát triển thành một phong trào văn hóa rộng lớn, phong trào đầu tiên diễn ra ở thành phố Phờ-lo-ren (I-ta-li-a), rồi lan rộng khắp châu Âu.

Lý do Phờ-lo-ren (I-ta-li-a) là nơi khởi nguồn của nền văn minh thời Phục hưng là vì vai trò của dòng họ Mê-đi-ci đóng vị trí quan trọng trong nền chính trị thành phố, đây là một dòng họ nhiều đời người là chủ ngân hàng lớn và có chủ trương khuyến khích nghệ thuật.


2.2. Những thành tựu cơ bản

Trả lời câu hỏi trang 52, SGK Lịch Sử 10

Đọc thông tin, tư liệu và quan sát các hình từ 7.10 đến 7.13, hãy nêu thành tựu và ý nghĩa của các thành tựu văn minh Phục hưng.

Soạn Sử 10 Bài 7: Một số nền văn minh phương Tây - Cánh Diều
Soạn Sử 10 Bài 7: Một số nền văn minh phương Tây - Cánh Diều
Soạn Sử 10 Bài 7: Một số nền văn minh phương Tây - Cánh Diều

 

Lời giải:

Từ các hình 7.10 đến 7.13, ta có thể thấy những thành tựu nổi bật của văn minh thời Phục hưng là:

 

Soạn Sử 10 Bài 7: Một số nền văn minh phương Tây - Cánh Diều

 

Từ những thành tựu trên, ta có thể thấy được ý nghĩa của những thành tựu đó là:

Tất cả những thành tựu đạt được của văn minh thời Phục hưng là một bước tiến lớn trong lịch sử văn minh ở Tây Âu. Không chỉ là tinh thần nhân văn và tiến bộ trong tư tưởng và văn học mà còn là sự sáng tạo và phát minh trong khoa học với những ý tưởng đi trước thời đại, là chủ nghĩa hiện thực trong nghệ thuật.


Luyện tập

Trả lời câu hỏi trang 52, SGK Lịch Sử 10

Hãy vẽ sơ đồ tư duy thể hiện cơ sở hình thành, thành tựu và ý nghĩa của văn minh Hy Lạp và La Mã thời cổ đại, văn minh thời Phục hưng.

Lời giải:

Sơ đồ tư duy văn minh Hy Lạp và La Mã thời cổ đại:

Soạn Sử 10 Bài 7: Một số nền văn minh phương Tây - Cánh Diều

Sơ đồ tư duy văn minh thời Phục hưng

Soạn Sử 10 Bài 7: Một số nền văn minh phương Tây - Cánh Diều

Vận dụng

Trả lời câu hỏi trang 52, SGK Lịch Sử 10

Đóng vai là hướng dẫn viên du lịch, hãy giới thiệu một thành tựu của nền văn minh Hy Lạp và La Mã (hoặc văn minh thời Phục hưng).

Lời giải:

 Bức tranh nàng Mona Lisa:

Soạn Sử 10 Bài 7: Một số nền văn minh phương Tây - Cánh Diều

Bức tranh nàng Mona Lisa là một bức chân dung nổi tiếng mà gần như ai trong chúng ta đã một lần nghe qua, bức tranh được vẽ bằng chất liệu sơn dầu trên một tấm gỗ dương bởi bàn tay tài hoa của Leona đờ Vanhxi trong thời kì Phục hưng vào thế kỉ 16. Người phụ nữ trong bức tranh mặc trang phục thời trang của Florence, ngồi khoanh tay thanh lịch và tao nhã trong khung cảnh do Da Vinci tưởng tượng. Bức tranh Mona Lisa được nhìn ở các mọi góc độ và độ sáng tối khác nhau, thì sẽ mang nét bí ẩn khác nhau. Nhưng, dù ở góc độ nào thì đôi mắt của nàng Mona Lisa dường như vẫn đang giao tiếp với người nhìn. Bức tranh tĩnh lặng như tờ, nhưng đối diện với khán giả chính gương mặt đã biểu hiện tất cả những nội tâm. Người xem cảm nghĩ như bị nàng Mona Lisa trong tranh nhìn thấu hết tâm can của mình. Có thể nói bức tranh này vô cùng có thần, nhân vật trong tranh như có linh hồn trú ẩn 2. Tại sao nói phong trào Văn hóa Phục hưng đã sản sinh ra “những người khổng lồ”?

Lời giải:

Hướng tới sự toàn diện chính là quan điểm con người thời kỳ Phục hưng. Có thể nói những con người ở thời kỳ này cố gắng phát triển toàn diện trên mọi lĩnh vực. Những cuộc cách mạng toàn diện tạo ra những con người toàn năng, không ít người thời kỳ này rất đa tài. Phong trào đạt được nhiều thành tựu to lớn bởi những vĩ nhân toàn tài do có những tư tưởng tiến bộ. Phục Hưng là một phong trào văn hóa đã ảnh hưởng sâu sắc tới đời sống trí thức châu Âu trong thời sơ kỳ hiện đại. Bắt đầu ở Ý, lan ra khắp châu Âu vào thế kỉ 16, ảnh hưởng của nó hiện diện trong mọi lĩnh vực và các khía cạnh khác của đời sống tinh thần.

>>> Xem toàn bộ: Soạn Sử 10 Cánh diều

-----------------------------

Trên đây Top lời giải đã cùng các bạn Soạn Sử 10 Bài 7: Một số nền văn minh phương Tây trong bộ SGK Cánh Diều theo chương trình sách mới. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này. Top lời giải đã có đầy đủ các bài soạn cho các môn học trong các bộ sách mới Cánh Diều, Chân trời sáng tạo, Kết nối tri thức. Mời các bạn hãy click ngay vào trang chủ Top lời giải để tham khảo và chuẩn bị bài cho năm học mới nhé. Chúc các bạn học tốt!

icon-date
Xuất bản : 23/06/2022 - Cập nhật : 27/09/2022