logo

Soạn Sử 10 Bài 6 ngắn nhất Kết nối tri thức

Hướng dẫn Soạn Sử 10 Bài 6: Một số nền văn minh phương Tây thời kì cổ trung đại ngắn gọn nhất bám sát nội dung SGK Lịch sử 10 trang 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, bộ Kết nối tri thức theo chương trình sách mới. Mời bạn đọc tham khảo.

Bài 6: Một số nền văn minh phương Tây thời kì cổ trung đại trang 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, SGK Lịch sử 10 Kết nối tri thức


1. Văn minh Hy Lạp - La Mã cổ đại

a. Cơ sở hình thành

Trả lời câu hỏi SGK Lịch sử 10 trang 50

Câu hỏi: Em hãy nêu và phân tích cơ sở hình thành của văn minh Hy Lạp và La Mã cổ đại.

Lời giải:

Cơ sở hình thành của văn minh Hy Lạp - La Mã là:

- Cơ sở điều kiện tự nhiên: Hy Lạp - La Mã được hình thành trên các bán đảo Nam Âu. 

- Về dân cư và xã hội:

+ Cư dân đầu tiên xây dựng nền văn minh vào khoảng cuối thiên niên kỉ III TCN là người Mi-nô-an.

+ Nhiều tộc người như: A-kê-an, Đô-ri-an, … đã di cư xuống vùng miền Trung và Nam Hy Lạp từ thiên niên kỉ II TCN để xây dựng và mở rộng quốc gia của họ ra nhiều vùng quanh Địa Trung Hải.

- Về kinh tế:

+ Thủ công nghiệp và thương nghiệp là ngành kinh tế chủ đạo tuy nhiên nông nghiệp cũng có vai trò nhất định ở La Mã với nền kinh tế điền trang trong nông nghiệp cũng khá phát triển.

+ Xuất hiện nhiều xưởng thủ công chuyên luyện kim, làm gốm, chế tạo vũ khí, đóng thuyền,…

- Về chính trị:

+ Cư dân ở Hy Lạp đã xây dựng các nhà nước đầu tiên vao cuối thiên niên kỉ III TCN.

+ Thế kỉ VIII-IV TCN, những thành bang theo thể chế cộng hòa đã hình thành và phát triển ở miền Trung và Nam Hy Lạp cho tới khi bị Ma-xê-đô-ni-a chinh phục.

- Kĩ thuật chế tác và sản xuất thủ công nghiệp, chữ viết, văn học, nghệ thuật kiến trúc, điêu khắc, hội họa, tín ngưỡng, tôn giáo,… đều tiếp thu các thành tựu của văn minh phương Đông 

b. Thành tự cơ bản

Trả lời câu hỏi SGK Lịch sử 10 trang 54

Câu hỏi: Nêu một số thành tựu cơ bản của nền văn minh Hy Lạp – La Mã cổ đại và ý nghĩa của những thành tựu đó.

Lời giải:

Một số thành tựu cơ bản của nền văn minh Hy Lạp – La Mã cổ đại được thể hiện dưới bảng sau:

Thành tựu Nội dung
Chữ viết

- Xây dựng bảng 24 chữ cái.

- Người La Mã đã dựa trên cơ sở chữ viết Hi Lạp xây dựng chữ La-tinh

Văn học

- Đặt nền móng cho văn học phương Tây.

- Các tác phẩm: Hai bộ sử thi I-li-át và Ô-đi-xê, Vua Ơ-cơ-líp,…

Kiến trúc, điêu khắc và hội họa

Đạt được những thành tựu quan trọng trên cả 3 lĩnh vực: điêu khắc, kiến trúc và hội họa.

Một số công trình: đền Pác-tê-nông, đấu trường Cô-li-dê, …

Khoa học, kĩ thuật Nhiều nhà khoa học nổi tiếng như Ta-lét, Pi-ta-go,…
Tư tưởng Là quê hương của triết học phương Tây với các nhà triết học tiêu biểu như: Ta-lét, Hê-ra-clit,…
Tôn giáo Thờ đa thần, thường xuyên hiến tế, cầu nguyện và tổ chức lễ hội tôn vinh các vị thần
Thể thao

- Quan trọng trong đời sống, lễ hội và văn hóa Hy Lạp-La Mã cổ đại.

- Nhiều sự kiện và môn thể thao của Hy Lạp-La Mã cổ đại là cơ sở, nền tảng thể thao sau này.


2. Văn minh phương Tây thời kì Phục hưng

a. Bối cảnh lịch sử

Trả lời câu hỏi trang 55 SGK Lịch sử 10

Câu hỏi: Hãy phân tích bối cảnh lịch sử, tiền đề kinh tế, xã hội, văn hóa dẫn đến sự hình thành phong trào văn hóa Phục hưng.

Lời giải:

- Bối cảnh lịch sử, tiền đề kinh tế, xã hội, văn hóa dẫn đến sự hình thành phong trào văn hóa Phục hưng là:

+ Sự hình thành phong trào văn hóa Phục hưng được diễn ra vào thời kì Phục hưng (thế kỉ XV-XVII)

+ Trên cơ sở Phục hưng những thành tựu và giá trị của nền văn minh Hy Lạp-La Mã cổ đại.

+ Ý thức hệ phong kiến và việc Giáo hội Cơ đốc là những trở ngại cho sự phát triển phương thức sản xuất mới của thế giới quan.

+ Tầng lớp tư sản mới đã tìm kiếm, tiếp thu và phục hưng lại những giá trị và thành tựu rực rỡ của văn minh Hy Lạp-La Mã cổ đại.

+ Quần chúng nhân dân với giai cấp phong kiến và giáo hội có những mâu thuẫn xã hội sâu sắc.

b. Thành tựu cơ bản

Trả lời câu hỏi trang 57 SGK Lịch sử 10 

Câu hỏi: Hãy nêu một số thành tựu cơ bản của văn minh Tây Âu thời kì Phục hưng và ý nghĩa của những hành động đó.

Lời giải:

Một số thành tựu cơ bản của văn minh Tây Âu thời kì Phục hưng được thể hiện như bảng sau:

Thành tựu Nội dung
Văn học

- Nở rộ của các tài năng.

- Đạt nhiều thành tựu trên cả 3 lĩnh vực là thơ, tiểu thuyết và kịch.

Hội họa, kiến trúc và điêu khắc

- Thế kỉ XV-XVI, nghệ thuật Phục hưng đạt đến đỉnh cao

- Tiêu biểu nhất là Lê-ô-na đờ Vanh-xi với các bức tranh: Bữa tiệc cuối cùng, Nàng Mô-na Li-sa,…

Khoa học kĩ thuật

- Khoa học, kĩ thuật đạt được nhiều thành tựu, đẩy lùi những ảnh hưởng và chi phối của thần học.

- Nhiều tiến bộ về kĩ thuật, đặc biệt là trong các ngành dệt, khai mỏ, luyện kim,…

Tư tưởng

- Triết học duy vật với các học giả tiêu biểu như Phran-xít Bê-cơn, Đê-các-tơ,…

- Tạo tiền đề cho các cuộc cách mạng xã hội ở châu Âu và đặt nền tảng cho những bước tiến lớn về tư tưởng, triết học trong các thời đại tiếp theo.


Luyện tập

Trả lời câu hỏi trang 57 SGK Lịch sử 10

Câu 1. Hãy nêu và so sánh cơ sở hình thành nền văn minh Hy Lạp cổ đại với các nền văn minh phương Đông.

Lời giải:

Cơ sở hình thành nền văn minh Hy Lạp cổ đại với các nền văn minh phương Đông:

Nội dung Văn minh phương Đông Văn minh phương Tây
Điều kiện tự nhiên Ven các dòng sông lớn Hình thành trên các bán đảo
Nền tảng kinh tế Kinh tế nông nghiệp Thủ công nghiệp và thương nghiệp, nông nghiệp
Chế độ chính trị Quân chủ chuyên chế Thành bang theo thể chế cộng hòa

Câu 2. Hãy nêu và so sánh cơ sở hình thành nền văn minh Hy Lạp – La Mã cổ đại, của Tây Âu thời kì Phục hưng theo gợi ý sau:

Soạn Sử 10 Bài 6: Một số nền văn minh phương Tây thời kì cổ trung đại - Kết nối tri thức

Lời giải:

So sánh cơ sở hình thành nền văn minh Hy Lạp – La Mã cổ đại và của Tây Âu thời kì Phục hưng được thể hiện dưới bảng sau:

Lĩnh vực Tác giả, tác phẩm thành tựu tiêu biểu Thuộc nền văn minh Ý nghĩa/ giá trị nổi bật
Văn học Hai bộ sử thi I-li-át và Ô-đi-xê, Vua Ơ-cơ-líp,… Văn minh Hy Lạp-La Mã

- Đặt nền móng cho văn học phương Tây. 

- Là tư liệu quan trọng để tìm hiểu về lịch sử

Kiến trúc, điêu khắc và hội họa Lê-ô-na đờ Vanh-xi với các bức tranh: Bữa tiệc cuối cùng, Nàng Mô-na Li-sa,… Văn hóa Phục hưng đưa nghệ thuật Phục hưng đạt đến đỉnh cao mới.
Tư tưởng Triết học duy vật với các học giả tiêu biểu như Phran-xít Bê-cơn, Đê-các-tơ,… Văn hóa Phục hưng

- Tác động to lớn đến tình hình chính trị, xã hội

- Tiền đề cho các cuộc cách mạng xã hội ở châu Âu 

- Đặt nền tảng cho những bước tiến lớn về tư tưởng, triết học trong các thời đại tiếp theo.

Câu 3. Ph. Ăng-ghen đã viết: “Không có cơ sở của nền văn minh Hy Lạp và đế chế La Mã thì không có Châu Âu hiện đại.” Em có đồng ý với nhận định này không? Vì sao?

Lời giải:

Em có đồng ý với nhận định “Không có cơ sở của nền văn minh Hy Lạp và đế chế La Mã thì không có Châu Âu hiện đại.”  của Ph. Ăng-ghen. Vì: 

- Văn minh Hi Lạp và La Mã cổ đại đã có nhiều đóng góp cho nhân loại với hàng loạt phát hiến vĩ đại trong suốt chiều dài lịch sử, trong đó có nhiều lĩnh vực là nền tảng cho sự phát triển của nhân loại hiện nay.

- Nền văn minh Hy Lạp và La Mã có những điểm nổi bật như:

+ Nền văn minh Hy Lạp và La Mã có tính kế thừa (do văn minh Hy Lạp và La Mã ra đời muộn hơn nên được kế thừa nhiều thành tựu văn hóa của cư dân phương Đông cổ đại).

+ Ngoài ra nền văn minh còn mang tính hệ thống, thực tiễn và tính khái quát cao.

+ Đề cao dấu ấn cá nhân được.


Vận dụng

Trả lời câu hỏi trang 57 SGK Lịch sử 10

Câu hỏi: Hãy sưu tầm tư liệu (qua sách, báo, internet, …) và giới thiệu về một thành tựu tiêu biểu của nền văn minh Hy Lạp – La Mã cổ đại hoặc nền văn minh Tây Âu thời kì Phục hưng.

Lời giải:

Người Hy Lạp và La Mã đã sáng tạo ra hệ chữ cái La-tinh (A, B, C,...) và chữ số La Mã mà ngày nay chúng ta đang sử dụng.

Chữ Latinh, còn gọi là chữ La Mã, là tập hợp bao gồm hai loại chữ cái sau:

Các chữ cái ban đầu được dùng để viết tiếng Latinh, về sau còn được dùng để viết các ngôn ngữ khác ngoài tiếng Latinh. Phần lớn các chữ cái có trong chữ Quốc ngữ, chẳng hạn như ba chữ cái a, b, c, là chữ cái thuộc loại này.

Các chữ cái khác được sử dụng kết hợp với các chữ cái thuộc loại đầu. Chữ Quốc ngữ chứa bảy chữ cái thuộc loại thứ hai này là ă, â, đ, ê, ô, ơ, ư.

Chữ Latinh là loại văn tự chữ cái được sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới hiện nay.

>>> Xem toàn bộ: Soạn Sử 10 Kết nối tri thức

-----------------------------

Trên đây Top lời giải đã cùng các bạn Soạn Sử 10 Bài 6: Một số nền văn minh phương Tây thời kì cổ trung đại trong bộ SGK Kết nối tri thức theo chương trình sách mới. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này. Top lời giải đã có đầy đủ các bài soạn cho các môn học trong các bộ sách mới Cánh Diều, Chân trời sáng tạo, Kết nối tri thức. Mời các bạn hãy click ngay vào trang chủ Top lời giải để tham khảo và chuẩn bị bài cho năm học mới nhé. Chúc các bạn học tốt!

icon-date
Xuất bản : 24/06/2022 - Cập nhật : 22/01/2024
/* */ /* */
/*
*/