Bài 3 trang 27 sgk Lịch Sử 10

Bài 4. Các quốc gia cổ đại phương Tây - Hi Lạp và Rô - Ma

Bài 3 trang 27 sgk Lịch Sử 10

Văn hóa cổ đại Hy Lạp và Rô-ma đã phát triển như thế nào? Tại sao nói các hiểu biết khoa học đến đây mới trở thành khoa học?

Lời giải

Những thành tựu tiêu biểu của văn hóa cổ đại Hy Lạp và Rô Ma:

- Về lịch và chữ viết:

Người Hy Lạp có hiểu biết chính xác hơn về trái đất và hệ mặt trời, biết được trái đất không phải như cái đĩa mà như hình quả cầu tròn. Người Rô ma tính một năm là 365 ngày và ¼, định ra một tháng lần lượt có 30 và 31 ngày, riêng tháng hai có 28 ngày. So với thực tế vẫn bị chậm một ít nhưng đã rất gần với hiểu biết ngày nay.

Lúc đầu người Ai Cập, Lưỡng Hà đã sáng tạo ra chữ cổ là chữ tượng hình sau đó do nhu cầu sử dụng nên họ đã sáng tạo ra chữ viết gồm ký hiệu đơn giản nhưng phải có khả năng ghép chữ rất linh hoạt thành từ để thể hiện ý nghĩ của con người. Hệ chữ cái Rô ma tức A, B, C ….ra đời ban đầu gồm 20 chữ, sau thêm 6 chữ làm hệ thống chữ cái hoàn chỉnh như ngày nay.

⇒ Sự ra đời của hệ thống chữ cái là một phát minh và cống hiến lớn lao cho nền văn minh nhân loại.

Họ cũng sáng tạo ra hệ chữ số mà ngày nay ta thường dùng để đánh số các đề mục lớn, gọi là số La Mã.

- Sự ra đời của khoa học: Phải đến thời cổ đại Hy lạp - Rô ma, những hiểu biết khoa học mới thực sự trở thành khoa học.

Toán học: Đã vượt lên trên việc ghi chép và giải các bài riêng biệt. Những nhà toán học đã để lại những định lý, định đề có giá trị khái quát hóa cao. Với một số nhà Toán học nổi tiếng như Ta-lét, Pi-ta-go, Ơ-clit..

- Văn học:

Ở Hy lạp, sau các anh hùng ca nổi tiếng của Hô-me là I-li-át và Ô-đi-xê, đã xuất hiện những nhà văn có tên tuổi mà những tác phẩm của họ để lại vẫn còn nguyên giá trị độc đáo cho đến ngày nay.

Ở thời hưng thịnh của Rô ma cũng đã xuất hiện những nhà văn hóa, nhà thơ nổi tiếng như Lu-cre-xơ, Viếc-gin..

- Nghệ thuật:

Người Hy lạp cổ đại đã để lại rất nhiều tượng và đền đài đạt tới trình độ tuyệt mỹ như : Người lực sĩ ném đĩa, tượng nữ thần A-tê-na đội mũ chiến binh, thần Vệ nữ Mi-lô…

Rô ma có nhiều công trình kiến trúc như đền đài, cầu máng dẫn nước, trường đấu…oai nghiêm, đồ sộ, hoành tráng và thiết thực, nhưng không tinh tế, tươi tắn, mềm mại, gần gũi như những công trình ở Hy Lạp.

Nói các hiểu biết khoa học đến đây mới trở thành khoa học vì:

- Trước đây các nền văn minh phương Đông đã tìm ra những hiểu biết khoa học, nhưng họ đã không ghi chép lại cụ thể và chưa áp dụng nó vào cuộc sống.

- Người Hi Lạp và Rô – ma đã ghi chép cẩn thận những hiểu biết khoa học và họ đã biết chứng minh giá trị thực tiễn của nó trong cuộc sống. Họ tìm ra nhiều định lý, định đề có giá trị khái quát cao, phục vụ cuộc sống con người mà đến ngày nay vẫn còn giữ nguyên giá trị.

Xem toàn bộ Soạn sử 10: Bài 4. Các quốc gia cổ đại phương Tây - Hi Lạp và Rô - Ma