Giải bài tập SGK Sử 10 Bài 17 Chân trời sáng tạo ngắn nhất

Hướng dẫn Soạn Sử 10 Bài 17: Văn minh Phù Nam ngắn gọn, đầy đủ SGK trang 101, 102, 102, 104 bám sát nội dung bộ sách mới Chân trời sáng tạo. Hi vọng, qua bài viết này các em học sinh có thể nắm vững nội dung bài và hiểu bài tốt hơn.

Bài 17. Văn minh Phù Nam SGK Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo

>>> Xem thêm: Tóm tắt Lý thuyết Sử 10 Bài 17 ngắn nhất Chân trời sáng tạo

I. Cơ sở hình thành

1. Điều kiện tự nhiên

Trả lời câu hỏi trang 101 SGK Lịch sử 10 

Điều kiện tự nhiên có ảnh hưởng như thế nào đến sự hình thành văn minh Phù Nam?

Lời giải

Ảnh hưởng của điều kiện tự nhiên đến sự hình thành văn minh Phù Nam: 

- Phù Nam được thiên nhiên ưu đãi nhiều điều kiện cho phát triển kinh tế nông nghiệp và thương mại với mạng lưới sông ngòi dày đặc, trữ lượng nước ngọt dồi dào, nguồn lợi thủy sản phong phú, đất đai giàu phù sa.

- Phần bao bọc ở phía đông và tây nam lãnh thổ có nhiều hải cảng quan trọng, tiếp xúc với khu vực Đông Nam Á hải đảo và Ấn Độ. Điều này giúp cho Phù Nam sớm kết nối với nền thương mại biển quốc tế thông qua con đường Tơ lụa và con đường Hồ tiêu.

2. Dân cư và xã hội

Trả lời câu hỏi trang 101 SGK Lịch sử 10 

Hãy nêu những cơ sở hình thành văn minh Phù Nam về dân cư và xã hội.

Lời giải

Những cơ sở hình thành văn minh Phù Nam về dân cư và xã hội:

- Tổ tiên người Phù Nam là nhóm cư dân bản địa có quá trình phát triển liên tục từ thời kì đồ đá, chủ nhân của nền văn hóa tiền Óc Eo.

- Sự tiếp xúc với văn minh Ấn Độ đã giúp Phù Nam sớm tiếp thu nhiều giá trị văn minh như: chữ viết, tư tưởng, tôn giáo, tổ chức nhà nước và chế độ đẳng cấp…

- Xã hội Phù Nam gồm nhiều tầng lớp, có sự phân hóa giàu nghèo sâu sắc. Giới quý tộc và tu sĩ thuộc tầng lớp trên của xã hội, được trọng vọng và chi phối các quan hệ chính trị - xã hội và ngoại giao. Giới thương nhân nắm quyền lực lớn trong nền kinh tế. Nông dân, thợ thủ công và bộ phận nô lệ là lực lượng lao động, là tầng lớp bị trị trong xã hội.

II. Thành tựu văn minh tiêu biểu

1. Tổ chức nhà nước

Trả lời câu hỏi trang 102 SGK Lịch sử 10 

Nêu mô hình tổ chức bộ máy Nhà nước Phù Nam.

Lời giải

Nhà nước Phù Nam mang tính chất nhà nước chuyên chế cổ đại phương Đông, đứng đầu là nhà vua nắm vương quyền và thần quyền. Giúp việc cho vua là các quan lại trong hệ thống chính quyền.

2. Chữ viết

Trả lời câu hỏi trang 102 SGK Lịch sử 10  

Dựa vào kiến thức đã học và quan sát Hình 17.3, cho biết văn hóa Ấn Độ ảnh hưởng như thế nào đến sự hình thành và phát triển của văn hóa Phù Nam?

Lời giải

- Khoảng từ cuối thế kỉ II đến đầu thế kỉ III, trên cơ sở chữ Phạn của người Ấn, người Phù Nam đã xây dựng hệ thống chữ viết riêng của mình.

- Trong quá trình buôn bán, tiếp xúc với người Ấn Độ, người Phù Nam đã tiếp nhận tôn giáo như Phật giáo, Hindu giáo...

- Kĩ thuật tạc tượng, điêu khắc trên các chất liệu gỗ, gốm chịu ảnh hưởng đậm nét phong cách Ấn Độ.

3. Đời sống vật chất

Trả lời câu hỏi trang 102 SGK Lịch sử 10 

Nêu những thành tựu cơ bản về đời sống vật chất của cư dân Phù Nam.

Lời giải

- Nhờ lợi thế đường biển với nhiều hải cảng, người Phù Nam xúc tiến mạnh mẽ hoạt động trao đổi, buôn bán với bên ngoài. 

- Thương cảng Óc Eo trở thành một trong những trung tâm thương mại quan trọng bậc nhất thời bấy giờ, thu hút thương nhân Ấn Độ, Trung Quốc, Ba Tư, Hy Lạp, La Mã đến buôn bán nhộn nhịp. 

- Người Phù Nam ở trong những ngôi nhà sàn làm bằng gỗ, lợp lá. 

- Phương tiện đi lại chủ yếu là thuyền, phù hợp với môi trường sông, rạch và ven biển.

- Trang phục: khá đơn giản, đàn ông mặc khố dài tới gối, ở trần; phụ nữ dùng một tấm vải quấn lại thành váy và đeo trang sức.

4. Đời sống tinh thần

Trả lời câu hỏi trang 103 SGK Lịch sử 10 

Hãy lập bảng những thành tựu tiêu biểu của văn minh Phù Nam.

Lời giải

Lĩnh vực	Thành tựu
Tín ngưỡng	- Tín ngưỡng vạn vật hữu linh - Tín ngưỡng phồn thực - Tín ngưỡng thờ thần Mặt Trời.
Chữ viết	- Trên cơ sở tiếp thu chữ Phạn, người Phù Nam đã xây dựng hệ thống chữ viết riêng của mình.
Đời sống vật chất	- Thương cảng Óc Eo -  trung tâm thương mại quan trọng nhất bấy giờ. - Sống trong nhà sàn làm bằng gỗ, lợp lá.  - Phương tiện đi lại: chủ yếu là thuyền - Trang phục: đàn ông mặc khố dài tới gối, ở trần; phụ nữ dùng một tấm vải quấn lại thành váy và đeo trang sức.
Tôn giáo	- Tiếp thu tôn giáo: Phật giáo, Ấn Độ giáo
Nghệ thuật	- Kĩ thuật tạc tượng, điêu khắc trên các chất liệu gỗ, gốm, kim loại… - Âm nhạc, nghệ thuật ca múa rất phát triển.
Phong tục tập quán	- Có tục chôn cất, mai táng người chết với nhiều hình thức - Đeo trang sức, một số đồ vật được coi là bùa chú.  - Biết dùng cây thạch lựu để chế biến ra rượu uống.

Luyện tập

Trả lời câu hỏi trang 104 SGK Lịch sử 10 

Văn minh Phù Nam hình thành trên cơ sở nào? Yếu tố biển và kinh tế biển tác động như thế nào đến sự hình thành và phát triển của văn minh Phù Nam?

Lời giải

- Cơ sở hình thành nền Văn minh Phù Nam (xem lại mục I trang 101 SGK)

- Tác động của biển và kinh tế biển tới sự hình thành và phát triển của văn minh Phù Nam:

+ Biển đóng vai trò quan trọng trong hoạt động kinh tế của cư dân Phù Nam. Một số bộ phận cư dân sống bằng nghề buôn bán, trao đổi vật chất với thương nhân các nước như Ấn Độ, Trung Quốc, Ả-rập, Mã Lai...

+ Thông qua hoạt động trao đổi, buôn bán qua đường biển mà nhiều thành tựu văn minh lớn đã được du nhập vào Phù Nam.  

+ Hoạt động buôn bán nhộn nhịp ở các cảng thị, đặc biệt là ở Óc Eo. Biển và kinh tế biển mang lại nguồn lợi lớn cho hoạt động kinh tế ở Phù Nam. 

Vận dụng

Trả lời câu hỏi trang 104 SGK Lịch sử 10 

Em hãy sưu tầm và giới thiệu một số tư liệu về nền văn minh Phù Nam

Lời giải

Tư liệu số 1 và hình số 1: đồng tiền vàng La Mã năm 308 và đồng vàng La Mã phát hiện di chỉ Óc Eo cho thấy hoạt động thương mại rộng lớn của Phù Nam. 

Tư liệu 2 và hình 2. Khu di tích Óc Eo và một số hiện vật của văn hóa Óc Eo ở Nam Bộ như tượng phật, đền tháp, các công trình tâm linh cho thấy tín ngưỡng của cư dân và sự phát triển của nghệ thuật điêu khắc và kiến trúc. 

>>> Xem trọn bộ: Soạn Sử 10 Chân trời sáng tạo

-----------------------------

Trên đây Top lời giải đã cùng các bạn Soạn Sử 10 Bài 17: Văn minh Phù Nam trong bộ SGK Chân trời sáng tạo theo chương trình sách mới. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này. Top lời giải đã có đầy đủ các bài soạn cho các môn học trong các bộ sách mới Cánh Diều, Chân trời sáng tạo, Kết nối tri thức. Mời các bạn hãy click ngay vào trang chủ Top lời giải để tham khảo và chuẩn bị bài cho năm học mới nhé. Chúc các bạn học tốt!