Soạn Sinh 12 Bài 17 ngắn nhất trang 71, 72, 73, 74: Cấu trúc di truyền của quần thể (tiếp theo)

Hướng dẫn Soạn Sinh 12 Bài 17: Cấu trúc di truyền của quần thể (tiếp theo) bám sát nội dung SGK Sinh học 12 trang 71, 72, 73, 74 theo chương trình SGK Sinh học 12. Tổng hợp lý thuyết Sinh 12 đầy đủ, giúp các bạn nắm vững nội dung bài học.

Bài 17: Cấu trúc di truyền của quần thể (tiếp theo) trang 71, 72, 73, 74 SGK Sinh học 12

Soạn Sinh 12 Bài 17: Cấu trúc di truyền của quần thể (tiếp theo) [ngắn gọn nhất]

III. Cấu trúc di truyền của quần thể ngẫu phối

Trả lời câu hỏi trang 73 SGK Sinh học 12

Một quần thể người có tần số người bị bệnh bạch tạng là 1/10000.Giả sử quần thể này cân bằng di truyền.

- Hãy tính tần số các alen và thành phần các kiểu gen của quần thể. Biết rằng, bệnh bạch tạng là do một gen lặn nằm trên NST thường quy định.

- Tính xác suất để hai người bình thường trong quần thể này lấy nhau sinh ra người con đầu lòng bị bệnh bạch tạng.

Lời giải:

Quy ước: A – không bị bạch tạng; a – bạch tạng.

- Người bị bạch tạng có kiểu gen aa với tần số 1/10000.

Mà quần thể cân bằng di truyền →q(a) = √(1/10000) = 0,01.

→ Tần số alen A là: p(A) = 1 – 0,01 = 0,99

- Thành phần kiểu gen của quần thể:

AA = p² = (0,99)² = 0,9801

Aa = 2pq = 2. 0,99. 0,01 = 0,0198

Aa = q² = (0,01)² = 0,0001

- Xác suất để hai người bình thường trong quần thể này lấy nhau sinh ra người con đầu lòng bị bệnh bạch tạng là: (0,0198)². 0,25 = 0,000098.

Luyện tập

Trả lời câu hỏi 1 trang 74 SGK Sinh học 12

Một quần thể bao gồm 120 cá thể có kiểu gen AA, 400 cá thể có kiểu gen Aa và 680 cá thể có kiểu gen aa. Hãy tính tần số của các alen A và a trong quần thể và cho biết quần thể có cân bằng về thành phần kiểu gen hay không?

Lời giải:

Cách tính tần số alen như sau:

Tần số alen trội A được tính bằng số lượng cá thể có kiểu gen đồng hợp tử AA + 1/2 số cá thể có kiểu gen dị hợp tử rồi chia cho tổng số cá thể trong quần thể. Cụ thể trong bài này tần số alen p(A) = (120 + 200)/ (120+ 400+ 680) = 0,266. Vì quần thể chỉ có 2 loại alen nên tần số alen a sẽ bằng 1- 0,266 = 0,734. Muốn biết quần thể có cân bằng di truyền hay không ta áp dụng công thức p² + 2pq + q² = 1 đế xác định thành phần kiểu gen của quần thể ở trạng thái cân bằng rồi so với thành phần kiểu gen thực tế của quần thể.

Một quần thế có 120 cá thể có kiểu gen AA, 400 cá thể có kiểu gen Aa và 680 cá thế có kiểu gen aa.

Để xét xem quần thể này hiện có cân bằng di truyền hay không cần tính tần số của các alen sau đó áp dụng vào công thức: p²(AA) + 2pq(Aa) + q²(aa) = I để xem tần số các kiểu gen có khi cân bằng có giống với thành phần kiểu gen khi ta đang xét hay không.

Cụ thể cách tính như sau: gọi tần số alen A là p và alen a là q. 

Ta có p = [(120 X 21 + 400]/ (120 + 400 + 680) X 2 = 640/ 2400 = 0,267. Do vậy q = 0,733.

Nếu quần thể ở trạng thái cân bằng di truyền thì tần số các kiểu gen phải thoả mãn công thức 

p²(AA) + 2pq(Aa) + q² (aa) = I và phải có tần số cụ thể là 0,071 AA: 0,392 Aa: 0.537 aa. 

Trong khi đó tần số các kiểu gen thực tế là 

AA = 120/1200 = 0,1 ; Aa = 400/1200 = 0.333 và aa = 680/1200 = 0,567.

Như vậy. có thể nói quần thể không cân bằng di truyền.

Hay cách kiểm tra khác như sau:

Cụ thể trong quần thể này nếu ở trạng thái cân bằng di truyền thì thành phần kiểu gen phải là:

(0T266)2 AA + 2 (0,266) (0,743) Aa + (0,734)- aa = I

0,07 AA + 0,39 Aa + 0,54 aa = I.

Trong khi đó thành phần kiểu gen thực tế của quần thế là: p² A A =120/ (120 + 400 + 680) = 0,1 2pq Aa = 400/1200 = 0,33 q-aa = 680/1200 =0,57.

Như vậy tần số các kiêu gen của quần thể khá khác biệt so với tần số các kiểu gen ở trạng thái cân bằng di truyền. Do vậy có thể nói quần thể không ở trạng thái cân bằng di truyền. Tuy nhiên, để kết luận xem sự sai khác về tần số kiểu gen của quần thể có thực sự sai khác (có ý nghĩa thống kê) với tần số kiểu gen của quần thể ở trạng thái cân bằng di truyền thì chúng ta phải áp dụng thuật toán thống kê. Việc áp dụng thuật toán thống kê vượt ra khỏi chương trình nên không cần học sinh phải vận dụng.

Trả lời câu hỏi 2 trang 74 SGK Sinh học 12 

Hãy chọn phương án trả lời đúng.

Quần thể nào  trong số các quần thể nêu dưới đây ở trạng thái cân bằng di truyền?

Quần thể	Tần số kiểu gen AA	Tần số kiểu gen Aa	Tần số kiểu gen aa
1	1	0	0
2	0	1	0
3	0	0	1
4	0,2	0.5	0, 3

A. Quần thể 1 và 2.

B. Quần thể 3 và 4.

C. Quần thể 2 và 4.

D. Quần thể 1 và 3.

Lời giải: D

Trả lời câu hỏi 3 trang 74 SGK Sinh học 12

Các gen di truyền liên kết với giới tính có thể đạt được trạng thái cân bằng Hacđi-Vanbec hay không nếu tần số alen ở 2 giới là khác nhau? Giải thích.

Lời giải:

Gen trên nhiễm sắc thể giới tính sẽ không thể cân bằng di truyền sau một thế hệ giao phối ngẫu nhiên khi tần số alen ở hai giới la không như nhau trong thế hệ bố mẹ. Vì: trong một quần thể, gen A chỉ có hai alen A và a với tần số alen A và a tương ứng là p và q, thì quần thể được gọi là cân bằng di truyền hay còn gọi là cân bằng Hacđi-Vanbec khi thoả mãn công thức về thành phần kiểu gen như sau:

Thành phần kiểu gen: P2AA + 2pqAa + q²aa = 1

Với p² là tần số kiểu gen AA ; 2pq là tần số kiểu gen Aa còn q² là tần số kiểu gen aa.

Trạng thái cân bằng Hacđi - Vanbec không chỉ giới hạn cho trường hợp một 1 gen có 2 alen mà có thể mở rộng cho trường hợp một gen có nhiều alen trong quần thể.

Để quần thể có thể ở trạng thái cân bằng di truyền được thì cần một số điều kiện sau: (1) quần thể phải có kích thước lớn; (2) các cá thể trong quần thể phải giao phối với nhau một cách ngẫu nhiên; (3) các cá thể có kiểu gen khác nhau phải có sức sống và khả năng sinh sản như nhau (không có chọn lọc tự nhiên); (4) đột biến không xảy ra hay có xảy ra thì tần số đột biến thuận phải bằng tần số đột biến nghịch và (5) quần thể phải được cách li với các quần thể khác (không có sự di nhập gen giữa các quần thể).

Tóm tắt lý thuyết Sinh 12 Bài 17: Cấu trúc di truyền của quần thể (tiếp theo)

>>> Xem toàn bộ: 

Lý thuyết Sinh 12 Bài 17: Cấu trúc di truyền của quần thể ngẫu phối

Lý thuyết Sinh 12 Bài 17: Tính cân bằng của quần thể khi gen liên kết giới tính, gen đa alen, di nhập gen (tiếp theo)

-----------------------------

Trên đây Toploigiai đã cùng các bạn Soạn Sinh 12 Bài 17: Cấu trúc di truyền của quần thể (tiếp theo) trong bộ SGK Sinh học 12. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này. Chúc các bạn học tốt!