Soạn Sinh 10 Bài 3: Các cấp độ tổ chức của thế giới sống - Kết nối tri thức

Hướng dẫn Soạn Sinh 10 Bài 3. Các cấp độ tổ chức của thế giới sống ngắn gọn nhất bám sát nội dung SGK Sinh học 10 trang 18, 19, 20, 21, 22 bộ Kết nối tri thức theo chương trình sách mới. Mời bạn đọc cùng tham khảo!

Bài 3. Các cấp độ tổ chức của thế giới sống trang 18, 19, 20, 21, 22 SGK Sinh học 10 Kết nối tri thức

>>> Xem thêm: Tóm tắt Lý thuyết Sinh 10 Bài 3 ngắn nhất Kết nối tri thức

Yêu cầu cần đạt

Câu hỏi trang 18 SGK Sinh học 10

Mở đầu: Vật sống hay không sống đều được cấu tạo từ các nguyên tố hóa học, 

có thể được tổ chức đặc biệt tạo nên các sinh vật có những đặc điểm mà vật không sống có được. 

Vậy thế giới sống được tổ chức như thế nào và có đặc điểm chung là gì?

Lời giải:

Các cấp độ cơ bản của tổ chức sống bao gồm: Tế bào → Cơ thể → Quần thể → Quần xã → Hệ sinh thái

Các cấp độ tổ chức sống đều được cấu tạo từ những cấp độ nhỏ nhất là các nguyên tử hóa học. Các cấp độ tổ chức nhỏ sẽ góp phần tạo nên cấu trúc của các cấp độ tổ chức sống lớn hơn.

Dừng lại và suy ngẫm - Mục I

Câu 1: Nêu khái niệm cấp độ tổ chức sống

Lời giải:

Cấp độ tổ chức sống là cấp độ tổ chức có biểu hiện đầy đủ chức năng của sự sống như sinh trưởng, phát triển, sinh sản, cảm ứng, chuyển hóa vật chất và năng lượng,...

Câu 2: Quan sát hình 3.1, hãy cho biết những cấp độ tổ chức nào có đầy đủ các đặc điểm của sự sống

Lời giải:

Các cấp độ cơ bản của tổ chức sống bao gồm: Tế bào, Cơ thể, Quần thể, Quần xã - Hệ sinh thái

Câu hỏi trang 19 SGK Sinh học 10

Dừng lại và suy ngẫm - Mục I

Giải thích mối quan hệ giữa các cấp độ tổ chức sống.

Lời giải:

Mối quan hệ giữa các cấp độ tổ chức sống là mối quan hệ hữu cơ dựa trên hoạt động sống ở cấp độ tế bào.

Dừng lại và suy ngẫm - Mục II

Câu hỏi trang 21 SGK Sinh học 10

Câu 1: Đọc thông tin mục II và cho biết đặc điểm chung của các cấp độ tổ chức sống.

Tại sao nói các cấp độ tổ chức sống là những hệ thống mở tự điều chỉnh?

Lời giải:

Đặc điểm chung của các cấp độ tổ chức sống là:

- Các cấp độ tổ chức sống đều là những hệ mở và tự điều chỉnh 

- Tất cả được tổ chức theo thứ bậc

- Thế giới sống liên tục tiến hóa

- Các hệ thống sống có khả năng tự điều chỉnh duy trì ổn định các thông số trong hệ thống không phụ thuộc vào sự thay đổi của môi trường

Các cấp độ tổ chức sống là những hệ mở, tự điều chỉnh vì các cấp độ tổ chức sống  là những hệ thống không ngừng trao đổi vật chất và năng lượng với môi trường.

Ví dụ: Tế bào chỉ lớn lên, phân chia và tồn tại khi thu nhận các chất hóa học từ bên ngoài thường xuyên, biến đổi chúng tạo thành các chất sống, đồng thời loại bỏ các chất thải ra khỏi cơ thể. 

Câu 2: Phân tích đặc điểm cho thấy cơ thể người là một hệ mở, tự điều chỉnh.

Lời giải:

- Cơ thể con người là một hệ thống mở vì không ngừng trao đổi vật chất và năng lượng với môi trường.

- Cơ thể người có khả năng tự điều chỉnh duy trì ổn định các thông số trong hệ thống không phụ thuộc vào sự thay đổi của môi trường. Sự duy trì ổn định môi trường nội môi trong cơ thể được gọi là sự cân bằng nội môi.

Ví dụ: Cơ thể con người có có các cơ chế duy trì thân nhiệt, pH, đường huyết, nồng độ các ion quan trọng,... ở mức tương đối ổn định. Nếu khả năng tự điều chỉnh bị trục trặc, chúng ta có thể bị bệnh, thậm chí tử vong.

Câu 3: Thế giới sống liên tục tiến hóa dựa trên cơ sở nào?

Lời giải:

Tiến hỏa xảy dựa trên những cơ sở sau:

+ Quá trình truyền đạt thông tin di truyền (ADN) từ thế hệ tế bào này sang thế hệ tế bào khác tương đối chính xác nhưng cũng có khả năng phát sinh những đột biến. 

+ Mỗi môi trường sống có điều kiện khác nhau để làm nhiệm vụ lựa chọn những thể đột biến có khả năng thích nghi tốt nhất với môi trường.

Luyện tập và vận dụng 

Câu 1: Phân biệt các cấp độ tổ chức sống

Lời giải:

Các cấp độ cơ bản của tổ chức sống bao gồm: Tế bào -> Cơ thể -> Quần thể -> Quần xã - Hệ sinh thái

- Phân biệt:

+ Tế bào là đơn vị tổ chức nhỏ nhất có đầy đủ các đặc điểm của sự sống. Tế bào được tổ chức từ các bậc tổ chức nhỏ hơn

+ Cơ thể là cấp độ tổ chức sống các các bậc cấu trúc trung gian như mô, cơ quan, hệ cơ quan.

+ Quần thể là tập hợp các cá thể (cơ thể sinh vật) cùng loài sống trong một khu vực địa lí nhất định và vào thời điểm nhất định.

+ Quần xã là tập hợp các quần thể của nhiều loài khác nhau cùng tồn tại trong một khu vực địa lí ở cùng một thời điểm.

+ Quần xã tương tác với nhau và với môi trường tạo nên cấp tổ chức hệ sinh thái.

Câu 2: Một con robot cũng có khả năng di chuyển, tương tác với môi trường xung quanh, thậm chí trả lời các câu hỏi và đưa ra lời khuyên hữu ích cho các bác sĩ trong việc điều trị bệnh. Con robot có đặc điểm nào giống và khác với vật sống.

Lời giải:

Giống nhau:

 - Đều có khả năng di chuyển

- Đều có thể trả lời, phản ứng lại đối với các kích thích bên ngoài

- Có khả năng chuyển hóa các dạng năng lượng

Khác nhau:

- Robot:

+ Do con người tạo ra, không có khả năng tự sinh sản ra các thế hệ sau

+ Các phản ứng của robot là các chương trình, thuật toán được con người cài đặt sẵn

+ Không có khả năng tự lớn lên và phát triển theo thời gian

-  Vật sống:

+ Con người được cha mẹ sinh ra và có khả năng giao phối, sinh sản tạo ra thế hệ sau

+ Các phản ứng của con người là bẩm sinh hoặc học được trong quá trình sinh trưởng và phát triển

+ Có khả năng lớn lên theo và phát triển theo thời gian

 Câu 3: Tại sao nói “Nếu Mặt Trời không còn tồn tại thì Trái Đất sẽ bị hủy diệt”?

Lời giải:

Có thể nói “Nếu Mặt Trời không còn tồn tại thì Trái Đất sẽ bị hủy diệt” vì:

Các sinh vật sống trong hệ sinh thái cần sử dụng và luân chuyển các dạng năng lượng để thực hiện và duy trì các hoạt động sống. Mặt trời là dòng năng lượng quan trọng trong hệ sinh thái được dẫn truyền vào hệ nhờ quá trình quan hợp của thực vật. Nếu thiếu đi mặt trời tất cả các sinh vật đều không thể hoạt dộng và phát triển bình thường, dẫn đến hiện tượng hủy diệt.

>>> Xem toàn bộ: Soạn Sinh 10 Kết nối tri thức

-----------------------------

Trên đây Top lời giải đã cùng các bạn Soạn Sinh 10 Bài 3. Các cấp độ tổ chức của thế giới sống trong bộ SGK Kết nối tri thức theo chương trình sách mới. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này. Top lời giải đã có đầy đủ các bài soạn cho các môn học trong các bộ sách mới Cánh Diều, Chân trời sáng tạo, Kết nối tri thức. Mời các bạn hãy click ngay vào trang chủ Top lời giải để tham khảo và chuẩn bị bài cho năm học mới nhé. Chúc các bạn học tốt!