Giải bài tập SGK KTPL 10 Bài 21 Chân trời sáng tạo ngắn nhất

Hướng dẫn Soạn Kinh tế Pháp luật 10 Bài 21: Nội dung cơ bản của hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013 về chính trị ngắn gọn, đầy đủ SGK trang 140, 141, 142, 143, 144 bám sát nội dung bộ sách mới Chân trời sáng tạo

>>> Xem thêm: Tóm tắt Lý thuyết Kinh tế Pháp luật 10 Bài 21 ngắn nhất Chân trời sáng tạo

Mở đầu

Trả lời câu hỏi trang 140 Kinh tế pháp luật 10: Em hãy quan sát những hình ảnh dưới đây và trả lời câu hỏi.

- Theo em, những hình ảnh trên thể hiện nội dung nào của Hiến pháp về chế độ chính trị?

Lời giải:

Theo em, những hình ảnh trên thể hiện thể chế chính trị của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đó là Chủ quyền lãnh thổ, tổ chức hoạt động của hệ thống chính trị, chính thể.

Khám phá

1. Quy định của Hiến pháp năm 2013 về hình thức chính thể và chủ quyền lãnh thổ của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam

Trả lời câu hỏi trang 130 Kinh tế pháp luật 10: Em hãy đọc các thông tin sau và trả lời câu hỏi.

THÔNG TIN 1.

Chính thể là mô hình tổ chức tổng thể của bộ máy quyền lực nhà nước, thể hiện cách thức tổ chức quyền lực nhà nước, xác lập các mối quan hệ cơ bản giữa các cơ quan nhà nước ở trung ương; giữa trung ương với địa phương và giữa Nhà nước với xã hội và nhân dân.

Hình thức chính thể cho thấy những vấn đề như: nguồn gốc của quyền lực nhà nước; vị trí, vai trò của các chủ thể quyền lực nhà nước; mức độ dân chủ trong tổ chức và thực thí quyền lực nhà nước. Ở Việt Nam, Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam mang chính thể cộng hoà xã hội chủ nghĩa với quyền lực tối cao thuộc về Quốc hội và nhân dân tham gia vào việc bầu ra đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp.

THÔNG TIN 2.

Theo Điều 1 Hiến pháp năm 2013, nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là một nước độc lập, có chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ; bao gồm đất liền, hải đảo, vùng biển và vùng trời.

- Theo em, nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam theo chính thể nào?

- Lãnh thổ nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam bao gồm những bộ phận nào?

Lời giải:

- Theo em, ở Việt Nam, Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam mang chính thể cộng hoà xã hội chủ nghĩa với quyền lực tối cao thuộc về Quốc hội và nhân dân tham gia vào việc bầu ra đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp.

- Lãnh thổ nước CHXHCNVN bao gồm những bộ phận:

Đất liền

Hải đảo

Vùng biển

Vùng trời.

2. Quy định của Hiến pháp năm 2013 về bản chất nhà nước và tổ chức quyền lực chính trị Việt Nam

Trả lời câu hỏi trang 142 Kinh tế pháp luật 10: Em hãy đọc các thông tin sau và thực hiện yêu cầu.

THÔNG TIN 1.

  Theo khoản 2 Điều 2 Hiến pháp năm 2013, Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân, là Nhà nước do Nhân dân làm chủ; tất cả quyền lực nhà nước thuộc về Nhân dân mà nền tảng là liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân vàđội ngũ trí thức.

THÔNG TIN 2.

  Điều 6 Hiến pháp năm 2013 quy định: “Nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước bằng dân chủ trực tiếp, dân chủ đại diện thông qua Quốc hội, Hội đồng nhân dân và thông qua các cơ quan khác của Nhà nước.”

 + Dân chủ trực tiếp là việc nhân dân trực tiếp thực hiện quyền lực nhà nước.Tức là nhân dân thể hiện một cách trực tiếp ý chí của mình (với tư cách là chủ thể quyền lực nhà nước) về một vấn đề nào đó mà không cần thông qua cá nhân hay tổ chức thay mặt mình và ý chí đó có ý nghĩa bắt buộc phải thi hành. Hình thức biểu hiện cụ thể của dân chủ trực tiếp như ứng cử, bầu cử Quốc hội, Hội đồng nhân dân, thực hiện quy chế dân chủ cơ sở, trưng cầu dân ý,...

 + Dân chủ đại diện là hình thức nhân dân thông qua các cơ quan nhà nước, các cá nhân được nhân dân uỷ quyền để thực hiện ý chí của nhân dân; là phương thức chủ yếu để thực hiện quyền lực nhân dân.

Câu hỏi:

- Trình bày bản chất của Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

- Cho biết, có bao nhiêu hình thức thực hiện quyền lực nhà nước của nhân dân.

Lời giải:

- Trình bày bản chất của Nhà nước CHXHCNVN: 

Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân, là Nhà nước do Nhân dân làm chủ.

Tất cả quyền lực nhà nước thuộc về Nhân dân mà nền tảng là liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức, đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng.

- Có 2 hình thức thực hiện quyền lực nhà nước của nhân dân là Dân chủ trực tiếp, Dân chủ đại diện.

3. Quy định của Hiến pháp năm 2013 về tên nước, quốc kì, quốc huy, quốc ca, quốc khánh, thủ đô và đường lối đối ngoại

Trả lời câu hỏi trang 143 Kinh tế pháp luật 10: Em hãy đọc các thông tin sau và trả lời câu hỏi.

THÔNG TIN 1.

  Điều 13 Hiến pháp năm 2013 quy định: “Quốc kỳ nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam hình chữ nhật, chiều rộng bằng hai phần ba chiều dài, nền đỏ, ở giữa có ngôi sao vàng năm cánh; Quốc huy nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam hình tròn, nền đỏ, ở giữa có ngôi sao vàng năm cánh, xung quanh có bông lúa, ở dưới có nửa bánh xe răng và dòng chữ Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam; Quốc ca nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nhạc và lời của bài Tiến quân ca; Quốc khánh nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là ngày Tuyên ngôn độc lập 2 tháng 9 năm 1945; Thủ đô nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là Hà Nội.”

THÔNG TIN 2.

  Điều 12 Hiến pháp năm 2013 quy định: “Nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam thực hiện nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hoà bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển; đa phương hoá, đa dạng hoá quan hệ, chủ động và tích cực hội nhập, hợp tác quốc tế trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, bình đẳng, cùng có lợi; tuân thủ Hiến chương Liên hợp quốc và điều ước quốc tế mà Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên; là bạn, đối tác tin cậy và thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế vì lợi ích quốc gia, dân tộc, góp phần vào sự nghiệp hoà bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội trên thế giới”.

- Tại sao quốc kì, quốc ca, quốc huy, thủ đô của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam lại được quy định trong Hiến pháp?

- Đường lối ngoại giao nhất quán của nhà nước Việt Nam hiện nay được thể hiện như thế nào?

Lời giải:

- Lý do Quốc kì, quốc ca, quốc huy, thủ đô của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam được quy định trong Hiến pháp vì đây là những vấn đề quan trọng của đất nước.

- Hiện nay, đường lối ngoại giao nhất quán của nhà nước Việt Nam được thể hiện: 

  “Nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam thực hiện nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hoà bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển; đa phương hoá, đa dạng hoá quan hệ, chủ động và tích cực hội nhập, hợp tác quốc tế trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, bình đẳng, cùng có lợi; tuân thủ Hiến chương Liên hợp quốc và điều ước quốc tế mà Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên; là bạn, đối tác tin cậy và thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế vì lợi ích quốc gia, dân tộc, góp phần vào sự nghiệp hoà bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội trên thế giới”.

4. Thực hiện nghĩa vụ tuân theo Hiến pháp về chế độ chính trị

Trả lời câu hỏi trang 143 Kinh tế pháp luật 10: Em hãy đọc thông tin sau và trả lời câu hỏi.

  Vào Ngày Pháp luật Việt Nam 09/11, trường Trung học phổ thông A tổ chức cuộc thi “Tìm hiểu Hiến pháp Việt Nam về chế độ chính trị” B đại diện lớp tham gia, khi đến câu hỏi số 10: “Vì sao, công dân có nghĩa vụ tuân theo Hiến pháp về chế độ chính trị? B lúng túng không biết phải trả lời như thế nào. 

- Nếu là B, em sẽ trả lời câu hỏi trên như thế nào?

- Theo em, những việc làm nào thể hiện được nội dung sống, làm việc theo Hiến pháp và pháp luật?

Lời giải:

- Theo thông tin trên, nếu em là B, em sẽ trả lời như sau: 

  Tuân theo Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội Chủ nghĩa Việt Nam là nghĩa vụ và bổn phận của mỗi công dân Việt Nam, nghĩa vụ này được thể hiện bằng các hành vi cụ thể, phù hợp với lứa tuổi. Khi mỗi công dân thực hiện theo những quy định trong Hiến pháp về chính trị, trật tự, an ninh xã hội sẽ được đảm bảo, tăng tình đoàn kết dân tộc và sự thống nhất trong nhân dân, từ đó, góp phần vào sự phát triển chung của đất nước.

- Theo em, những việc làm thể hiện được nội dung sống, làm việc theo Hiến pháp và pháp luật là:

Điều chỉnh mọi hành vi của mình phù hợp với những nội dung trong Hiến pháp và pháp luật. 

Luôn lấy những quy định trong Hiến pháp, pháp luật làm chuẩn mực để suy nghĩ, hành động.

Thực hiện tốt trách nhiệm của một công dân, hiểu và luôn tự ý thức được quyền và nghĩa vụ của mình đối với đất nước.

Không thực hiện những hành vi vi phạm pháp luật, đi ngược lại với những quy định trong Hiến pháp, đồng thời có thái độ cương quyết, lên án, bài trừ những hành vi vi phạm.

Luyện tập

Trả lời câu hỏi trang 144 Kinh tế pháp luật 10: Em đồng tình hay không đồng tình với những nhận định sau đây? Vì sao?

a. Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân.

b. Ở nước ta, nhân dân thực hiện quyền lực gián tiếp thông qua Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp.

c. Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và không can thiệp vào công việc nội bộ của các quốc gia trên thế giới.

d. Chủ quyền lãnh thổ Việt Nam là thiêng liêng, bất khả xâm phạm.

Lời giải:

Trong tất cả những nhận định trên em đều đồng tình.

* Giải thích: vì đây đều là những điều được quy định trong Hiến pháp nước CHXHCNVN.

Trả lời câu hỏi trang 145 Kinh tế pháp luật 10: Em hãy nhận xét về hành vi của các nhân vật dưới đây:

a. A tuyên truyền về chủ quyền không thể chối cãi đối với biển đảo của Việt Nam trên các trang mạng xã hội.

b. Chị M vận động mọi người trong khu phố tham gia chương trình “Một triệu lá cờ Tổ quốc cùng ngư dân bám biển”

c. Anh D khuyến khích mọi người tham gia tổ chức Công đoàn cơ sở để bảo vệ tốt hơn những quyền lợi của mình.

Lời giải:

a. Hành vi của A góp phần lan truyền đến tất cả mọi người những thông tin xác thực về chủ quyền quốc gia, giúp củng cố niềm tin, quyết tâm lên án, đấu tranh với mọi âm mưu và hành động xâm lược của kẻ thù.

b. Hành động của chị M góp phần làm tăng tình đoàn kết dân tộc, thể hiện ý thức chung tay bảo vệ Tổ quốc.

c. Việc làm của anh D giúp mọi người nhận thức được việc đảm bảo quyền lợi của bản thân thông qua tổ chức Công đoàn.

Trả lời câu hỏi trang 145 Kinh tế pháp luật 10: Em hãy đọc các trường hợp sau và thực hiện yêu cầu.

Trường hợp 1.

  V thấy trên mạng có thông báo về cuộc thi “Tìm hiểu chủ quyền biển đảo Tổ quốc” thấy đây là cuộc thi rất có ý nghĩa, V đã vận động các bạn trong lớp tích cực tham gia.

Trường hợp 2.

  Thấy lá cờ tổ quốc của gia đình treo trước cổng qua một thời gian dài đã sờn rách. Do có năng khiếu về may vá thêu thùa, bạn C đã may một lá cờ đúng kích thước, màu sắc, hình dạng để mẹ thay thế. Mẹ của C rất vui về điều này.

Trường hợp 3.

  D là học sinh 10A1 có ý thức chấp hành pháp luật rất tốt. Khi đi từ nhà đến trường bằng xe đạp điện, D luôn đội mũ bảo hiểm, dừng đèn đỏ và đi đúng phần đường quy định. 

- Em hãy nhận xét về hành vi của các nhân vật trong ba trường hợp nêu trên. Từ đó rút ra bài học cho bản thân.

Lời giải:

- Hành vi của các nhân vật trong 3 trường hợp trên đều rất đáng được khuyến khích.

* Giải thích: những hành động đó thể hiện sự tự giác, tự ý thức được trách nhiệm của bản thân trong việc chấp hành, tuân theo và bảo vệ Hiến pháp nước CHXHCNVN. 

Từ đó ta rút ra bài học: đã là công dân Việt Nam, mỗi người cần phải có ý thức xây dựng đất nước thành một thể thống nhất, ngày một văn minh, phát triển, thể hiện lòng yêu nước và trách nhiệm đối với đất nước thông qua những hành động phù hợp với lứa tuổi của mình.

Vận dụng

Trả lời câu hỏi trang 145 Kinh tế pháp luật 10: Em hãy sưu tầm những tư liệu, bài viết, hình ảnh về chủ quyền của Việt Nam đối với 2 quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa.

Lời giải:

Một số hình ảnh tham khảo:

>>> Xem toàn bộ: Soạn Kinh tế Pháp luật 10 Chân trời sáng tạo 

-----------------------------

Trên đây Top lời giải đã cùng các bạn Soạn Kinh tế Pháp luật 10 Bài 21: Nội dung cơ bản của hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013 về chính trị trong bộ SGK Chân trời sáng tạo theo chương trình sách mới. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này. Top lời giải đã có đầy đủ các bài soạn cho các môn học trong các bộ sách mới Cánh Diều, Chân trời sáng tạo, Kết nối tri thức. Mời các bạn hãy click ngay vào trang chủ Top lời giải để tham khảo và chuẩn bị bài cho năm học mới nhé. Chúc các bạn học tốt!