Hướng dẫn Soạn Địa 10 Bài 4: Trái Đất, Thuyết kiến tạo mảng ngắn gọn nhất bám sát nội dung SGK Địa lí 10 trang 21, 22, 23, 25 bộ Chân trời sáng tạo theo chương trình sách mới. Mời bạn đọc cùng tham khảo!
Bài 4: Trái Đất, Thuyết kiến tạo mảng trang 21, 22, 23, 25 SGK Địa lí 10 Chân trời sáng tạo
>>> Xem thêm: Tóm tắt Lý thuyết Địa 10 Bài 4 Chân trời sáng tạo
Trả lời câu hỏi trang 21 SGK Địa lí 10
Dựa vào hình 4.1, thông tin trong bài và hiểu biết của bản thân, em hãy mô tả quá trình hình thành Trái Đất.
Lời giải:
Quá trình hình thành Trái Đất diễn ra như sau:
- Từ 1 đám mây bụi và khí lạnh hình đĩa, những thiên thể trong hệ Mặt Trời được hình thành với các vành xoắn ốc quay tương đối chậm.
- Các hạt bụi va chạm lẫn nhau, nóng lên, dính kết với nhau trong quá trình chuyển động.
- Mặt Trời hình thành từ khối bụi lớn nhất tập trung ở trung tâm.
- Dưới tác dụng của trọng lực những vành xoắn ốc phía ngoài dần kết tụ lại thành các hành tinh, trong đó có Trái Đất.
Trả lời câu hỏi 1 trang 22 SGK Địa lí 10
Dựa vào hình 4.2 và thông tin trong bài, em hãy:
- Mô tả cấu tạo vỏ Trái Đất.
- Cho biết sự khác nhau giữa vỏ lục địa và vỏ đại dương.
Lời giải:
- Cấu tạo vỏ Trái Đất:
+ Phần cứng ngoài cùng của Trái Đất là vỏ Trái Đất. Dưới đại dương vỏ Trái Đất có độ dày 5 km và trên lục địa là 70 km.
+ Vỏ trái đất gồm 2 kiểu: vỏ lục địa và vỏ đại dương.
- Sự khác nhau giữa 2 kiểu vỏ Trái Đất: vỏ lục địa và vỏ đại dương:
Tiêu chí |
Vỏ lục địa |
Vỏ đại dương |
Phân bố | Ở lục địa và 1 phần vỏ Trái Đất dưới mực nước biển. | Ở các nền đại dương, vỏ Trái Đất dưới tầng nước biển. |
Độ dày | 70 km | 5 km |
Các tầng đá cấu tạo | Bao gồm 3 tầng đá: trầm tích, granit và badan. | Chỉ bao gồm 2 tầng đá: trầm tích và badan. |
Trả lời câu hỏi trang 22 SGK Địa lí 10
Dựa vào hình 4.3, thông tin trong bài và hiểu biết của bản thân, em hãy:
- Kể tên các vật liệu cấu tạo vỏ Trái Đất.
- Trình bày đặc điểm các loại khoáng vật và đá cấu tạo nên vỏ Trái Đất.
Lời giải:
* cấu tạo vỏ Trái Đất là các vật liệu: khoáng vật và đá.
* Các loại khoáng vật và đá cấu tạo nên vỏ Trái Đất có đặc điểm:
Khoáng vật
- Là những nguyên tố hoặc chất hóa học do quá trình địa chất hình thành nên.
- Đa số tồn tại ở trạng thái rắn (thạch anh, hematit, canxit,…) trong tự nhiên.
- Khoáng vật có thể là đơn chất (vàng, kim cương,…) hoặc là hợp chất (canxit, thạch anh, mica,…).
Đá
- Là thành phần chủ yếu cấu tạo vỏ Trái Đất, là tập hợp của 1 hay nhiều loại khoáng vật
- Đá được phân loại thành 3 nhóm:
+ Đá măcma: do kết tinh khối măcma nóng chảy trong vỏ Trái Đất hoặc trên bề mặt đất mà hình thành.
+ Đá trầm tích: chiếm tỉ lệ nhỏ nhưng bao phủ phần lớn bề mặt Trái Đất. Được hình thành do sự tích tụ, nén ép các sản phẩm phá hủy đá gốc thành vật liệu vụn (cuội, cát, tro bụi,…) và xác sinh vật vùng trũng dưới tác động của nhiệt độ, áp suất.
+ Đá biến chất: do đá măcma hoặc đá trầm tích bị biến đổi tính chất do tác động của nhiệt, áp suất,… nên hình thành.
Trả lời câu hỏi trang 23 SGK Địa lí 10
Dựa vào hình 4.4 và thông tin trong bài, em hãy:
- Trình bày khái quát nội dung thuyết kiến tạo mảng.
- Kể tên các mảng kiến tạo lớn của thạch quyển.
- Cho biết vì sao các mảng kiến tạo có thể di chuyển.
Lời giải:
- Khái quát nội dung thuyết kiến tạo mảng:
+ Vào những năm 60 của thế kỉ XX, thuyết kiến tạo mảng ra đời trên cơ sở thuyết “Lục địa trôi” của nhà bác học người Đức A.Vê-ghê-ne.
+ Mảng kiến tạo được hình thành do vỏ Trái Đất trong quá trình hình thành bị gãy vỡ, tách ra thành những mảng cứng.
+ Bề mặt Trái Đất được chia thành 7 mảng lớn và 1 số mảng nhỏ.
+ Các mảng kiến tạo nhẹ khi di chuyển có thể tách rời hoặc xô vào nhau vì chúng nổi trên lớp vật chất quánh dẻo thuộc phần trên lớp man-ti và dịch chuyển trên lớp này.
- 7 mảng kiến tạo lớn trên bề mặt Trái Đất là:
+ Mảng Âu – Á.
+ Mảng Thái Bình Dương.
+ Mảng Ấn Độ - Ôxtrây-li-a.
+ Mảng Phi.
+ Mảng Bắc Mỹ.
+ Mảng Nam Mỹ.
+ Mảng Nam Cực.
- Do hoạt động của các dòng dối lưu vật chất quánh dẻo và có nhiệt độ cao trong tầng man-ti trên nên các mảng kiến tạo có thể di chuyển.
Trả lời câu hỏi trang 23 SGK Địa lí 10
Dựa vào hình 4.4, hình 4.5 và thông tin trong bài, em hãy:
- Cho biết các mảng kiến tạo gần nhau sẽ có các tiếp xúc như thế nào. Cho ví dụ minh họa về kết quả của các tiếp xúc vừa nêu.
- Giải thích sự hình thành dãy núi Hi-ma-lay-a (Himalaya) và vành đai lửa Thái Bình Dương.
Lời giải:
- Các tiếp xúc của các mảng kiến tạo gần nhau:
+ Tiếp xúc tách rời nhau.
+ Tiếp xúc xô vào nhau.
+ Tiếp xúc hút chìm.
+ Tiếp xúc trượt bằng.
Ví dụ minh hoạ về kết quả của của các tiếp xúc của các mảng kiến tạo gần nhau:
Tiếp xúc tách rời nhau: Sống núi giữa Đại Tây Dương được hình thành do sự tách rời của 2 mảng Âu – Á và Bắc Mỹ.
Tiếp xúc xô vào nhau: Các đảo núi lửa Phi-líp-pin hình thành do 2 mảng Thái Bình Dương và Phi-líp-pin xô vào nhau.
Tiếp xúc hút chìm: Dãy Coóc-đi-e ở Bắc Mỹ, dãy An-đét ở Nam Mỹ,…
Tiếp xúc trượt bằng: Vết nứt tạo nên vịnh Ca-li-phoóc-ni-a giữa mảng Bắc Mỹ và mảng Thái Bình Dương.
- Giải thích sự hình thành dãy núi Hi-ma-lay-a (Himalaya) và vành đai lửa Thái Bình Dương: do 2 mảng Ấn Độ - Ô-xtrây-li-a và mảng Âu – Á xô vào nhau làm uốn nếp các lớp đá lên khỏi mặt đất tạo thành các dãy núi cao và sinh ra núi lửa.
Giải bài tập trang 25 SGK Địa lí 10
Lập bảng thể hiện sự khác nhau về cấu tạo giữa vỏ lục địa và vỏ đại dương.
Lời giải:
Sự khác nhau về cấu tạo giữa vỏ lục địa và vỏ đại dương:
Vỏ lục địa |
Vỏ đại dương |
Bao gồm 3 tầng đá: tầng trầm tích, tầng granit và tầng badan. |
Chỉ bao gồm 2 tầng đá: tầng trầm tích và tầng badan. |
Giải bài tập trang 25 SGK Địa lí 10
Hãy nêu ý nghĩa của thuyết kiến tạo mảng.
Lời giải:
Ý nghĩa của thuyết kiến tạo mảng:
Học thuyết này cho ta biết rằng bao giờ cũng có hoạt động kiến tạo xảy ra tại những vùng tiếp xúc của các mảng, đồng thời thường sinh ra nhiều hoạt động động đất, núi lửa tại những vùng này bởi vì đó cũng là những vùng bất ổn của vỏ Trái Đất.
Giải bài tập trang 25 SGK Địa lí 10
Em hãy sưu tầm các câu chuyện hoặc hình ảnh về Trái Đất và nguồn gốc hình thành Trái Đất.
>>> Xem toàn bộ: Soạn Địa 10 Chân trời sáng tạo
-----------------------------
Trên đây Top lời giải đã cùng các bạn Soạn Địa 10 Bài 4: Trái Đất, Thuyết kiến tạo mảng trong bộ SGK Chân trời sáng tạo theo chương trình sách mới. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này. Top lời giải đã có đầy đủ các bài soạn cho các môn học trong các bộ sách mới Cánh Diều, Chân trời sáng tạo, Kết nối tri thức. Mời các bạn hãy click ngay vào trang chủ Top lời giải để tham khảo và chuẩn bị bài cho năm học mới nhé. Chúc các bạn học tốt!