Soạn bài: Vội vàng (siêu ngắn)

Ngoài 2 bản Soạn bài Chi tiết và Ngắn nhất, các thầy cô giáo tại TOPLOIGIAI giới thiệu đến các bạn thêm bản Soạn bài Vội vàng siêu ngắn gọn, hi vọng bản soạn văn 11 siêu ngắn sẽ giúp các bạn học tập tốt hơn

Soạn bài: Vội vàng - Bản 1

Câu 1 (trang 20 SGK Ngữ Văn 11 Tập 2):

Bố cục: 3 phần

- Đoạn 1 ( 13 câu thơ đầu): Bộc lộ tình yêu cuộc sống trần thế tha thiết.

- Đoạn 2 ( câu 14 tới câu 29): Thể hiện sự nuối tiếc về kiếp người và thời gian.

- Đoạn 3 (còn lại): Giục giã cuống quýt, vội vàng để tận hưởng tuổi trẻ và cuộc đời.

Câu 2 (trang 20 SGK Ngữ Văn 11 Tập 2):

- Cảm nhận của Xuân Diệu về thời gian:

 + Thời gian tươi đẹp, ngọt ngào (tuần tháng mật, tháng Giêng ngon như một cặp môi gần).

 + Thời gian đẹp nhất là mùa xuân và tuổi trẻ (các câu 14 → 18).

 + Thời gian tuyến tính, một đi không trở lại.

 + Thời gian khách quan tuần hoàn nhưng thời gian đời người hữu hạn (câu 18→ 22).

- Nhà thơ vội vàng, cuống quýt trước sự trôi qua nhanh chóng của thời gian bởi cuộc đời quá tươi đẹp trong khi quỹ đời của con người lại ngắn ngủi.

- So sánh với quan niệm thời trung đại:

 + Người xưa coi thời gian tuần hoàn như một vòng tròn khép kín nên ung dung, điềm tĩnh trước sự chảy trôi của kiếp người.

 + Xuân Diệu coi thời gian là tuyến tính nên vô cùng nuối tiếc, lo âu.

Câu 3 (trang 20 SGK Ngữ Văn 11 Tập 2):

- Trong cảm nhận và diễn tả của Xuân Diệu, thiên nhiên cùng sự sống quen thuộc hiện lên mới mẻ, sống động, tươi đẹp, tràn đầy màu sắc, thanh âm và niềm vui:

 + Sự sống ngồn ngộn, tươi tắn, đa dạng, tràn đầy sức sống qua những hình ảnh sống động.

 + Thanh âm tình tứ, du dương, say đắm.

 + Màu sắc phong phú: màu rực rỡ của hoa, màu xanh của đồng nội, màu trắng của ánh sáng, màu non bóng của cành tơ…

 + Cảnh vật hiện lên mới mẻ, độc đáo qua cách diễn tả mới lạ:

> Ánh sáng chớp hàng mi (lấy con người làm chuẩn mực cho cái đẹp).

> Thần Vui hằng gõ cửa, tháng Giêng ngon như một cặp môi gần (hình ảnh gợi cảm, biện pháp ẩn dụ chuyển đổi cảm giác),…

- Nét mới trong quan niệm của Xuân Diệu về cuộc sống, tuổi trẻ và hạnh phúc:

 + Cuộc sống vô cùng tươi đẹp và đáng quý, đó là thiên đường giữa trần gian.

 + Tuổi trẻ là thời gian đáng quý nhất, ý nghĩa nhất, đẹp đẽ nhất trong đời người.

 + Hạnh phúc lớn nhất, tuyệt diệu nhất của con người chính là tình yêu.

 => Cuộc sống, tuổi trẻ, tình yêu, hạnh phúc gắn bó chặt chẽ với nhau. Tóm lại, giữa cuộc đời hương sắc, tuổi trẻ và tình yêu là những điều quý giá nhất của con người.

Câu 4 (trang 20 SGK Ngữ Văn 11 Tập 2):

Đặc điểm của khổ thơ cuối:

- Hình ảnh: vừa gần gũi vừa mới mẻ, vừa khái quát vừa cụ thể, tình tứ và giàu sức sống.

- Ngôn từ: sử dụng hệ thống động từ mạnh theo hướng tăng tiến (ôm, riết, say, thâu, cắn); điệp ngữ “ta muốn” (5 lần), từ ngữ táo bạo và gợi cảm.

- Nhịp điệu: vội vàng, hối hả, cuồng nhiệt.

- Hình ảnh sáng tạo nhất trong khổ cuối: “Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!”.

Luyện tập

* Gợi ý

- Giới thiệu quan điểm của nhà nghiên cứu Vũ Ngọc Phan

- Nội dung nhận địng: nói về lòng yêu đời, yêu cuộc sống mãnh liệt trong thơ Xuân Diệu. Đó là "giọng yêu đời thấm thía". Lòng yêu đời, theo Vũ Ngọc Phan, xuất phát từ hai nguồn cảm hứng có quan hệ mật thiết với nhau: tình yêu và tuổi trẻ. Dù ở tâm trạng nào, thơ Xuân Diệu cũng bộc lộ lòng yêu đời ấy. 

- Chứng minh qua bài thơ Vội vàng: làm rõ tình yêu và tuổi trẻ; khát vọng sống và tình yêu của nhà thơ trong bài thơ.

Soạn bài: Vội vàng - Bản 2

Câu 1 (trang 20 sgk Ngữ Văn 11 Tập 2):

Bài thơ chia thành 3 phần:

- Đoạn 1 ( 13 câu thơ đầu): bộc lộ tình yêu cuộc sống trần thế tha thiết.

- Đoạn 2 ( câu 14 tới câu 29): thể hiện sự nuối tiếc về kiếp người và thời gian.

- Đoạn 3 (còn lại): giục giã cuống quýt, vội vàng để tận hưởng tuổi trẻ và cuộc đời.

Câu 2 (trang 20 sgk Ngữ Văn 11 Tập 2):

- Xuân Diệu cảm thấy mùa xuân đi qua rất nhanh, vô cùng vội vã khiến con người không thể cưỡng lại được. Nhà thơ sợ thời gian trôi chảy, muốn níu kéo thời gian, muốn tận hưởng mãi hương vị của cuộc sống.

- Nhà thơ có tâm trạng vội vàng, cuống quýt trước sự trôi qua nhanh chóng của thời gian vì thời gian qua đi thì cuộc đời cũng sẽ đi theo. Thời gian đi không bao giờ trở lại và chờ đợi ai. Thời gian cướp đi sức trẻ và tuổi xuân của mỗi con người.

Câu 3 (trang 20 sgk Ngữ Văn 11 Tập 2):

- Hình ảnh đẹp đẽ, tươi non, trẻ trung:

    + đồng nội xanh rì

    + cành tơ phơ phất

    + ong bướm

    + hoa lá

    + yến anh.

    + hàng mi chớp sáng

    + thần Vui gõ cửa.

⇒ Cảnh vật quen thuộc của cuộc sống, thiên nhiên qua con mắt yêu đời của nhà thơ đã biến thành chốn thiên đường, thần tiên.

- Quan niệm mới về cuộc sống, tuổi trẻ và hạnh phúc:

    + Hạnh phúc lớn nhất của con người là tình yêu.

    + Thời gian quý giá nhất của mỗi người là tuổi trẻ

    + Sống hết mình, sống mãnh liệt, quý trọng từng giây, từng phút.

Câu 4 (trang 20 sgk Ngữ Văn 11 Tập 2):

∗ Đặc điểm hình ảnh của rất tươi mới và sống động, được thể hiện rõ ràng cụ thể:

- Hình ảnh quen thuộc mà tươi mới, giàu sức sống, quyến rũ.

- Ngôn từ mới mẻ, dễ hiểu và trang trọng.

- Nhịp điệu thơ theo lối tăng tiến.

∗ Xuân Diệu đã sử dụng các hình ảnh độc đáo, mới lạ: Mây đưa gió lượn, cánh bướm với tình yêu, cái hôn nhiều, cây, cỏ rạng, mùi thơm ánh sáng, thanh sắc, thời tươi, xuân hồng... kết hợp với các động từ mạnh và tính từ chỉ xuân sắc.

⇒ thể hiện lòng yêu đời, ham sống đến cuồng nhiệt

Luyện tập

Trong Nhà văn hiện đại...

- Trong đoạn 1 và đoạn 3 là tình yêu đời, ham sống vội vàng, cuống quýt bùng lên hối hả để tận hưởng những hương vị ngọt ngào, say đắm của cuộc sống.

- Đoạn 2 tập trung thể hiện quan niệm hết sức mới mẻ của nhà thơ: Với Xuân Diệu, thế giới này đẹp nhất là vì có con người giữa tuổi trẻ và tình yêu. Thời gian quý giá nhất của mỗi con người là tuổi trẻ, hạnh phúc lớn nhất của tuổi trẻ chính là tình yêu.

Soạn bài: Vội vàng - Bản 3

Nội dung bài học

- Nội dung:

    + Quan niệm nhân sinh nhuần thấm tinh thần nhân văn cao cả.

    + Quan niệm mới mẻ về thẩm mỹ, vẻ đẹp của nhà thơ.

    + Cái tôi cá nhân trong thơ Mới được biểu hiện rõ nét, nhà thơ khao khát được giao cảm với đời.

Nghệ thuật:

    + Ngôn từ giàu hình tượng, có đôi phần táo bạo.

    + Nhịp điệu thơ hối hả, sôi nổi, cảm xúc dạt dào, mãnh liệt.

Hướng dẫn soạn bài

Câu 1 (trang 23 SGK Ngữ Văn 11 Tập 2):

Chia bố cục tác phẩm: 4 phần

- Phần 1 (4 câu đầu): Mong ước níu giữ của tác giả trước vẻ đẹp cuộc sống.

- Phần 2 (9 câu tiếp): Những cảm nhận tinh tế của tác giả về cuộc sống, về tự nhiên.

- Phần 3 (16 câu tiếp): Những lý lẽ của tác giả về thời gian, hạnh phúc, tuổi trẻ, mùa xuân.

- Phần 4 (còn lại): Lời giục giã vội vàng, cuống quýt để tận hưởng những giây phút còn lại bên cuộc đời, bên đất nước.

Câu 2 (trang 23 SGK Ngữ Văn 11 Tập 2):

- Nhà thơ cảm nhận về thời gian:

    + Thời gian trong thơ Xuân Diệu là thời gian tuyến tính, một đi không trở lại.

→ Thể hiện một phần sự khắc nghiệt của thời gian với đời người, tuổi xuân đã ngắn ngủi còn qua đi nhanh chóng.

    + Quan điểm của Xuân Diệu khác với các nhà thơ xưa. Họ quan niệm thời gian là tuần hoàn, vĩnh cửu. Xuân Diệu cho rằng thời gian là ngắn ngủi, là hữu hạn.

→ Thể hiện cái tôi cá nhân rõ nét, không giống ai của thi sĩ.

- Lý do Xuân Diệu vội vàng, cuống quýt trước sự chảy trôi của thời gian:

    + Bắt nguồn từ quan niệm thời gian là hữu hạn, tuyến tính, đi rồi sẽ không trở lại. Có quá nhiều điều chưa thể thực hiện được cũng sẽ vội vàng qua đi.

    + Sự chảy trôi nhanh chóng của thời gian khiến nhà thơ cảm thấy có sự mất mát trong từng khoảnh khắc.

    + Thời gian vội vã nên không thể không vội vàng mà sống và làm tất cả những điều mình mong muốn trong tuổi xuân ngắn ngủi.

→ Niềm khao khát mãnh liệt, khát vọng sống sôi nổi, nhiệt huyết của tuổi trẻ trào dâng trong tâm hồn nhà thơ.

Tư tưởng nhân văn cao cả với quan niệm sống tích cực, trân trọng từng khoảnh khắc trong cuộc sống.

Câu 3 (trang 23 SGK Ngữ Văn 11 Tập 2):

- Những cảm nhận về hình ảnh thiên nhiên, sự sống:

        + "Của ong bướm này đây tuần tháng mật

    Này đây hoa của đồng nội xanh rì

    Này đây lá của cành tơ phơ phất

    Của yến anh này đây khúc tình si

    Và này đây ánh sáng chớp hàng mi”.

→ Hình ảnh thiên nhiên gần gũi, tươi mới, quen thuộc nhưng được thổi hồn sự sống mãnh liệt, đầy quyến rũ.

Hình ảnh “khúc tình si” khá táo bạo, thể hiện cảm xúc yêu đương không ngại ngần.

Ngôn từ giản dị được nâng tầm nghệ thuật, điệp từ "này đây" dồn dập như một lời mời gọi thưởng thức gấp gáp, vội vàng.

        + “Mỗi buổi sớm thần Vui hằng gõ cửa".

→ Niềm yêu đời, yêu cuộc sống tha thiết. Nhà thơ luôn khát khao mỗi khoảnh khắc của cuộc đời trôi qua đều được sống trong sự vui vẻ, yêu đời.

    + Nhà thơ ý thức rõ được sự chảy trôi của thời gian và sợ hãi trước sự trôi qua nhanh chóng của nó: "Mà xuân hết, nghĩa là tôi cũng mất".

    + Thời gian với sự vô tình đã khiến tuổi xuân của nhà thơ qua đi nhanh chóng. Nỗi xót xa khi tuổi trẻ qua đi còn quá nhiều nuối tiếc và chẳng thể quay lại.

    “Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại

    …………………………

    Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời”.

→ Nỗi băn khoăn, trăn trở của nhà thơ trước cuộc đời, trước thời gian chảy trôi vô tận.

- Những nét mới trong quan niệm của Xuân Diệu về cuộc sống, tuổi trẻ, hạnh phúc.

    + Thời gian của tuổi trẻ là quãng thời gian tươi đẹp nhất, quý giá nhất của cuộc đời con người.

    + Hạnh phúc lớn nhất trong thời gian thanh xuân ấy chính là tình yêu, là khát vọng sống mãnh liệt trước cuộc sống đang trôi đi vội vã.

→ Quan niệm mới thấm đượm tinh thần nhân văn cao cả.

Câu 4 (trang 23 SGK Ngữ Văn 11 Tập 2):

- Đặc điểm của hình ảnh, ngôn từ, nhịp điệu trong đoạn cuối bài thơ:

    + Hình ảnh thiên nhiên tràn đầy sức sống mãnh liệt nhưng vô cùng quyến rũ bởi sự tươi trẻ, mơn mởn, thanh tân.

    + Ngôn từ đặc biệt: "muốn ôm", "muốn riết", "muốn say", "muốn thâu", "muốn cắn"

    + Nhịp điệu bài thơ cuống quýt, hối hả.

→ Cảm xúc mãnh liệt đang cuộn trào trong lồng ngực nhà thơ, chỉ có sử dụng những động từ mạnh, hình ảnh tươi trẻ này mới có thể thể hiện hết được cảm xúc cuống quýt, say mê, yêu đời của nhà thơ.

- Hình ảnh thơ độc đáo mà Xuân Diệu sáng tạo:

    "Tháng giêng ngon như một cặp môi gần

    …………………………………………...

    Hỡi xuân hồng ta muốn cắn vào ngươi".

→ Hình ảnh thơ được sáng tạo độc đáo, mới mẻ gợi suy nghĩ về tình yêu đôi lứa, hạnh phúc tuổi trẻ.

Động từ mạnh “cắn” thể hiện sự phá cách của nhà thơ: Tự do thể hiện cảm xúc mãnh liệt, không sợ khuôn khổ, gò ép. Cái tôi cá nhân được khắc họa rõ nét.

Luyện tập

Câu hỏi (trang 23 SGK Ngữ Văn 11 Tập 2):

Gợi ý trả lời:

- Ý nghĩa câu nói:

    + Thơ Xuân Diệu có hai nguồn cảm hứng mới: Yêu đương và tuổi xuân.

    + Vui hay buồn ông cũng đều ru thanh niên bằng giọng yêu đời thấm thía.

- Phân tích bài thơ "Vội vàng" làm sáng tỏ nhận định:

    + Làm rõ cảm hứng tuổi xuân trong bài thơ bởi cảm hứng yêu đương chưa quá rõ ràng mà chỉ nằm trong tuổi xuân.

    + Xuân Diệu ru thanh niên:

      ● Khi vui (Chứng minh bằng đoạn 1 và đoạn 3): Qua bức tranh thiên nhiên tràn đầy sức sống, bộc lộ niềm say mê, yêu đời cùng khát khao sống hối hả, cuồng nhiệt của tuổi trẻ.

      ● Khi buồn (Chứng minh qua đoạn 2): Mặc dù lo sợ tuổi xuân sẽ qua đi nhanh chóng cùng thời gian nhưng nhà thơ vẫn bộc lộ niềm tha thiết yêu đời, yêu cuộc sống, thúc giục khát vọng sống hết mình với tuổi xuân, thời gian.