Soạn bài Thánh Gióng tượng đài vĩnh cữu của lòng yêu nước chi tiết (Cánh Diều)

Hướng dẫn Soạn bài Thánh Gióng tượng đài vĩnh cữu của lòng yêu nước chi tiết, hay nhất. Trả lời toàn bộ các câu hỏi trong SGK Ngữ Văn 6 trang 80 bộ Sách Cánh Diều theo chương trình mới.

I. Tìm hiểu tác phẩm Thánh Gióng tượng đài vĩnh cữu của lòng yêu nước sách Cánh Diều

1. Bố cục bài 

Bố cục: Chia bố cục như trong sách.

2. Đọc hiểu 

a. Nêu vấn đề

- Chủ đề yêu nước là chủ đề lớn, cơ bản, xuyên suốt lịch sử văn học Việt Nam.

- Tác phẩm Thánh Gióng thể hiện tập trung chủ đề đánh giặc cứu nước, thuộc loại tác phẩm hay nhất cho chủ đề này.

b. Gióng ra đời kì lạ

- Mẹ Gióng có thai không bình thường: ướm vào vết chân khổng lồ, mang thai 12 tháng.

- Nêu ra cách ra đời kì lạ trong các truyện dân gian khác.

- Ý nghĩa của sự ra đời kì lạ: để nhân vật trở nên phi thường.

c. Gióng lớn lên kì lạ

- Ba năm không nói không cười, tiếng nói đầu tiên là tiếng nói yêu nước, cứu nước.

- Lớn nhanh như thổi, bằng thức ăn thức mặc của nhân dân.

=> Gióng tiêu biểu cho sức mạnh của toàn dân.

d. Gióng vươn vai ra trận đánh giặc

- Sự vươn vai của Gióng là mô típ truyền thống: người anh hùng phải có tầm vóc, sức mạnh phi thường.

- Quang cảnh ra trận hùng vĩ, hoành tráng. Đó là sức mạnh của ý chí cộng đồng, thành tựu lao động, văn hóa.

e. Gióng bay lên trời và dấu xưa còn lại

- Sự ra đi phi thường thể hiện khát vọng về người anh hùng được bất tử hóa.

- Chiến công còn lại: chứng tích địa danh, sản vật…

II. Hướng dẫn soạn bài Thánh Gióng tượng đài vĩnh cữu của lòng yêu nước sách Cánh Diều chi tiết

1. Trả lời câu hỏi trong bài

Câu hỏi trang 80 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Ở phần 1, tác giả khẳng định điều gì?

Trả lời: 

Ở phần 1, tác giả khẳng định điều rằng Thánh Gióng là tác phẩm hay nhất cho chủ để đánh giặc cứu nước.

Câu hỏi trang 80 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Việc ra đời kì lạ của Gióng có ý nghĩa gì?

Trả lời:

Việc ra đời kì lạ của gióng có ý nghĩa: Báo trước cho một con người phi thường khác hoàn toàn với những người khác. Người xưa cho rằng đã là anh hùng thì phải phi thường, phải có khả năng như thần thánh, do trời sai xuống giúp đời.

Câu hỏi trang 81 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Trích dẫn ý kiến của Lê Trí Viễn ở đây có tác dụng gì? 

Trả lời:

- Trích dẫn ý kiến của Lê Trí Viễn có tác dụng: Khẳng định rằng Gióng lớn lên từ sức mạnh, từ tình yêu nước của nhân dân. 

Câu hỏi trang 81 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Ở phần 4 tác giả tập trung phân tích nội dung gì?

Trả lời: 

Ở phần 4 tác giả tập trung phân tích hình ảnh Gióng hoành tráng ra trận hùng dũng.

Câu hỏi trang 81 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Câu văn nào nêu ý nghĩa của việc Gióng nhổ tre đánh giặc?

Trả lời:

Ở phần 5 tác giả nêu lên các nội dung: 

- Gióng bay lên trời, cởi giáp sắt bỏ lại rồi bay về trời

- Những vết tích còn lại của chuyện Thánh Gióng

Câu hỏi trang 82 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Ở phần 5, tác giả nêu lên các nội dung chính nào?

Trả lời: 

- Ở phần (5), tác giả nêu lên các nội dung chính:

+ Sự ra đi của Gióng

+ Dấu vết xưa còn lại

Câu hỏi trang 82 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Tìm hiểu các từ “bất tử hóa”, “Gióng hóa”.

Trả lời: 

- “bất tử hóa”: Trở nên bất tử, còn mãi.

- “Gióng hóa”: Trở thành thần, thánh chứ không chết đi, theo tín ngưỡng dân gian.

Câu hỏi trang 82 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Bằng chứng nào cho thấy Gióng để lại các chứng tích?

Trả lời:

Bằng chứng nào cho thấy Gióng để lại các chứng tích:

- Vết ngựa phun ra lửa làm nên màu tre đằng ngà vàng óng, đấy chân ngựa thành những ao hồ chi chít

- Hội Gióng

- Viện bảo tàng thiên nhiên, bảo tàng lịch sử, bảo tàng văn hóa về Gióng

2. Trả lời câu hỏi cuối bài

Câu 1: Văn bản Thánh Gióng - tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước viết về vấn đề gì? Vấn đề ấy được nêu khái quát ở phần nào? Qua văn bản, em hiểu truyền thuyết Thánh Gióng có ý nghĩa như thế nào?

Trả lời:

Văn bản Thánh Gióng- tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước viết về vấn đề:" Thánh Gióng chính là tượng đài vĩnh cửu tượng trưng cho lòng yêu nước dân tộc."

Vấn đề ấy được nêu khái quát ngay từ nhan đề của bài

Ý nghĩa về truyền thuyết Thánh Gióng: 

+ Thành Gióng là hiện thân của sức mạnh thiên nhiên và con người, sức mạnh đó dung hòa và kết tinh lại thành sức mạnh to lớn để quật ngã mọi kẻ thù to lớn. 

+ Bên cạnh đó, truyền thuyết cũng nói lên sức mạnh tiềm tàng, ẩn sâu bên trong những con người kì dị

Câu 2: Các mục 2 Gióng ra đời kì lạ; 3 Gióng lớn lên cũng kì lạ; 4 Gióng vươn vai ra trận đánh giặc; 5 Gióng bay lên trời và dấu xưa còn lại đều dựa vào trình tự các sự kiện trong truyện Thánh Gióng nhưng tác giả không kể lại các sự kiện mà chủ yếu nêu lên nội dung gì?

Trả lời: 

- 2 Gióng ra đời kì lạ: Nêu ý nghĩa của sự ra đời kì lạ - biểu hiện yêu mến, tôn kính và tin rằng ra đời kì lạ thì ắt hẳn sẽ lập chiến công kì lạ.

- 3 Gióng lớn lên cũng kì lạ: Tập trung thể hiện việc góp phần nuôi Gióng là tiêu biểu cho sức mạnh toàn dân đoàn kết.

- 4 Gióng vươn vai ra trận đánh giặc: Tập trung phân tích hình ảnh Gióng hoành tráng ra trận hùng dũng.

- 5 Gióng bay lên trời và dấu xưa còn lại: Sự bất tử hóa của hình tượng Gióng và các dấu vết mà Gióng để lại là minh chứng cho câu chuyện có thật.

Câu 3: Vì sao văn bản Thánh Gióng - tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước là văn bản nghị luận văn học? Em hãy chỉ ra các lí lẽ và bằng chứng mà tác giả nêu ra trong văn bản.

Trả lời:

- Văn bản có lí lẽ, dẫn chứng cụ thể, thuyết phục.

- Các lí lẽ và bằng chứng:

+ Gióng lớn lên từ sức mạnh, từ tình yêu của nhân dân ta

+ Gióng vươn vai ra trận để đánh giặc, bảo vệ đất nước.

+ Sau khi chiến thắng, Gióng bay về trời.

Câu 4: Hãy viết một đoạn văn (khoảng 4 - 5 dòng) về hình tượng Thánh Gióng, trong đó có sử dụng thành ngữ “độc nhất vô nhị” (“có một không hai”).

Trả lời:

Bài viết tham khảo

Hình tượng Thánh Gióng với nhiều màu sắc thần kì, hoang đường song là biểu tượng về lòng yêu nước và sức mạnh chống giặc ngoại xâm của nhân dân ta. Người anh hùng độc nhất vô nhị ấy được sinh ra từ nhân dân, do nhân dân nuôi dưỡng thể hiện quan niệm và ước mơ của nhân dân ta về hình mẫu lí tưởng của người anh hùng chống giặc ngoại xâm, là sức mạnh của sự kết hợp giữa con người và thiên nhiên, bằng cả vũ khí thô sơ và hiện đại.

III. Tổng kết soạn Thánh Gióng tượng đài vĩnh cữu của lòng yêu nước sách Cánh Diều

1. Nội dung chính 

Qua văn bản Thánh Gióng - tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước, Bùi Mạnh Nhị đã chứng minh rằng Thánh Gióng là một tác phẩm thành công, tiêu biểu viết về lòng yêu nước của dân tộc.

2. Nghệ thuật 

Kĩ thuật lập luận sắc bén.

VI. Dàn ý phân tích bài Thánh Gióng tượng đài vĩnh cữu của lòng yêu nước

1. Mở bài 

- Giới thiệu về tinh thần yêu nước trong suốt chiều dài lịch sử dân tộc.

- Giới thiệu về truyền thuyết “Thánh Gióng”: “Thánh Gióng” không chỉ là bài ca về người anh hùng vĩ đại mà còn là bản hùng ca về tinh thần yêu nước và niềm tự hào dân tộc.

2. Thân bài 

Tinh thần yêu nước được thể hiện qua truyền thuyết “Thánh Gióng”

- Truyền thuyết “Thánh Gióng” được xem là tác phẩm đầu tiên về đề tài giữ nước và chống xâm lược, tác giả dân gian đã lí tưởng hóa nhân vật để thể hiện tinh thần yêu nước.

- Tiếng nói đầu tiên mà chú bé cất lên là tiếng nói đòi ra trận giết giặc là tiếng nói yêu nước, nêu cao quyết tâm đánh giặc.

- Tiếng nói đầu tiên của Thánh Gióng thể hiện phẩm chất của nhân dân: những người dân sống thầm lặng như chú bé Gióng lặng thinh không biết nói, không biết cười, nhưng khi kẻ thù xâm lược đặt chân lên mảnh đất quê hương, thì tinh thần yêu nước sẽ trỗi dậy mạnh mẽ.

Niềm tự hào dân tộc được thể hiện qua truyền thuyết “Thánh Gióng”

- Chi tiết thần kì về sự trưởng thành của cậu bé lên ba vụt trở thành tráng sĩ thể hiện rõ sự trưởng thành của ý thức dân tộc.

- Cái vươn vai trở thành tráng sĩ của Thánh Gióng thể hiện sức mạnh vươn mình của đất nước trước hiểm họa xâm lăng.

- Thánh Gióng được nuôi dưỡng và lớn lên nhờ vào của cải của dân làng là cách nói hình tượng để thể hiện rõ sức mạnh to lớn của tập thể.

- Nhân dân đã bất tử hóa sự hóa thân của Thánh Gióng để dựng nên bức tượng đài về tinh thần yêu nước và để thể hiện lòng biết ơn, niềm tự hào đối với vị anh hùng.

3. Kết bài 

Khát quát lại tinh thần yêu nước và niềm tự hào dân tộc trong truyền thuyết “Thánh Gióng”.