Soạn bài: Ôn tập về dấu câu - Dấu chấm, dấu chấm hỏi, dấu chấm than (siêu ngắn)

Soạn bài: Ôn tập về dấu câu - Dấu chấm, dấu chấm hỏi, dấu chấm than

• Soạn bài: Ôn tập về dấu câu - Dấu chấm, dấu chấm hỏi, dấu chấm than (chi tiết)
• Soạn bài: Ôn tập về dấu câu - Dấu chấm, dấu chấm hỏi, dấu chấm than (ngắn nhất)

I. Công dụng

Câu 1 (trang 149 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

a) Ôi thôi, chú mày ơi! Chú mày có lớn mà chẳng có khôn. (Theo Tô Hoài)

- Dấu chấm than: bộc lộ cảm xúc của Dế Mèn, thể hiện thái độ khinh bỉ, coi thường Dế Choắt.

b) Con có nhận ra con không? (Theo Tạ Duy Anh)

- Dấu hỏi chấm: biểu thị câu hỏi của người viết đối với nhân vật trữ tình.

c) Cá ơi, giúp tôi với! Thương tôi với! (Theo Ông lão đánh cá và con cá vàng)

- Dấu chấm than : dùng trong câu cầu khiến, thể hiện sự khẩn cầu của ông lão đánh cá đối với cá vàng.

d) Giời chớm hè.Cây cối um tùm. Cả làng thơm. (Theo Duy Khán)

- Dấu chấm : kết thúc một câu kể.

 Câu 2 (trang 149 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

a)Dùng dấu chấm trong hai câu cầu khiến là câu thứ hai và thứ tư.

—> Việc sử dụng dấu chấm trong hai câu cầu khiến ấy đặc biệt ở chỗ để biểu thị thái độ nghi ngờ hoặc châm biếm, khinh bỉ, coi thường người khác.uu

b)Dấu chấm than và dấu chấm hỏi đặt liền nhau trong ngoặc đơn

→ Việc sử dụng hai dấu câu là dấu chấm than và dấu chấm hỏi trong một ngoặc đơn đã biểu thị thái độ nghi ngờ, mỉa mai, châm biếm.

 II. Chữa một số lỗi thường gặp

Câu 1 (trang 150 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

a) - Cách viết thứ nhất: Tách hai câu bằng dấu chấm, tạo thành hai câu riêng biệt.

 → Rõ ràng về nghĩa và lô-gic trong cách trình bày.

- Cách viết thứ 2: Khi sử dụng dấu phẩy sẽ tạo thành câu ghép với hai vế không có sự tương xứng, không logic về mặt nghĩa, nghĩa không thể hiện rõ.

b) - Cách viết thứ nhất: Sử dụng dấu chấm để kết thúc câu làm cho hai vế của một câu bị chia cắt, đứt mạch cảm xúc, không liền mạch, không rõ nghĩa.

- Cách viết thứ hai: Hợp lý và diễn tả liền mạch các tính chất được thể hiện trong vị ngữ, nghĩa nằm rõ trên mặt chữ, lô-gic, khoa học.

 Câu 2  (trang 151 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

a)- Các câu thứ nhất và thứ hai trong đoạn (a) là những câu kể diễn tả suy nghĩ, trạng thái của nhân vật. Việc sử dụng dấu chấm hỏi ở đây là sai.

- Chữa: Thay dấu chấm hỏi bằng dấu châm vì đây là câu trần thuật ( câu kể ).

 b) - Câu cuối cùng trong đoạn (b) là câu trần thuật, thể hiện được thái độ của người anh đối với cô em gái. Việc sử dụng dấu chấm than ở đây sẽ là không phù hợp, vì nó chỉ thích hợp trong câu cầu khiến hoặc cảm thán.

- Chữa: Thay bằng dấu chấm ( do câu là câu trần thuật).

 III. Luyện tập

Câu 1 (trang 151 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Cách đặt dấu chấm câu cho đoạn văn:

- Tuy rét…bờ sông Lương.

- Mùa xuân…đen xám.

- Trên những bãi đất phù sa…đã đến.

- Những buổi chiều…tỏa khói.

- Những ngày mưa phùn…trắng xóa.

 Câu 2 (trang 151 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

- Ở câu thứ hai dấu (?) đầu tiên dùng chưa đúng. Ở đây phải là dấu chấm, thể hiện được câu trả lời. Đây là câu trần thuật , do đó không thể dùng dấu (?) của câu hỏi.

- Dấu chấm hỏi ở câu thứ ba dùng chưa đúng. Dấu (?) ở cuối câu phải thay bằng dấu (.), vì câu này là câu trần thuật.

 Câu 3 (trang 151 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

   Đặt dấu chấm than vào cuối câu thích hợp:

- Động Phong Nha thật đúng là "Đệ nhất kì quan" của nước ta!

- Chúng tôi xin mời các bạn hãy đến thăm động Phong Nha quê tôi!

- Động Phong Nha còn cất giữ bao nhiêu điều huyền bí, thú vị, hấp dẫn mà con người vẫn chưa biết hết.

 Câu 4 (trang 152 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Chọn dấu phù hợp:

Chị Cốc liền quát lớn:

- Mày nói gì?

- Lạy chị, em có nói gì đâu!

Rồi Dế Choắt lủi vào.

- Chối hả! Chối này! Chối này!

Mỗi câu "Chối này" chị Cốc lại giáng một mỏ xuống. (Theo Tô Hoài)

 Câu 5 (trang 152 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

 Học sinh tự làm.