Phương pháp điều chế isoamyl axetat

Câu hỏi: Trong phòng thí nghiệm, isoamyl axetat (dầu chuối) đuợc điều chế từ phản ứng este hóa giữa axit cacboxylic và ancol tuơng ứng. Nguyên liệu để điều chế isoamyl axetat là

A. axit axetic và ancol isoamylic (xúc tác H₂SO₄ loãng).

B. axit axetic và ancol isoamylic (xúc tác H₂SO₄ đặc).

C. giấm ăn và ancol isoamylic (xúc tác H₂SO₄ đặc).

D. natri axetat và ancol isoamylic (xúc tác H₂SO₄ loãng).

Lời giải:

Đáp án đúng là:  B. axit axetic và ancol isoamylic (xúc tác H₂SO₄ đặc).

Giải thích:

+ Dầu chuối có tên hóa học là Isoamy axetat.

+ Được điều chế từ axit axetic (CH₃COOH) và ancol isoamylic CH₃CH(CH₃)CH₂CH₂OH

Tiến hành thí nghiệm điều chế isoamyl axetat (dầu chuối) theo thứ tự các bước sau đây:

Bước 1: Cho 1 ml CH₃CH(CH₃)CH₂CH₂OH, 1 ml CH₃COOH và vài giọt H₂SO₄ đặc vào ống nghiệm.

Bước 2: Lắc đều ống nghiệm, đun cách thủy (trong nồi nước nóng) khoảng 5-6 phút ở 65-70⁰C.

Bước 3: Làm lạnh, sau đó rót 2 ml dung dịch NaCl bão hòa vào ống nghiệm.

Cùng Top lời giải đi tìm hiểu chi tiết về dầu chuối Isoamyl acetat nhé.

1.Isoamyl acetat là gì? 

Isoamyl acetat là hợp chất hữu cơ có nguồn gốc ester.

Isoamyl acetat là một chất lỏng không màu, có mùi mạnh tương tự như mùi chuối và lê, rất khó hòa tan trong nước nhưng hòa tan mạnh trong hầu hết các dung môi hữu cơ.

Tên gọi khác: isopentyl acetat, dầu chuối. 

Dầu chuối là khái niệm dùng cho cả isoamyl acetat tinh khiết và các hương liệu từ hỗn hợp của isoamyl acetat, amyl acetat và các hương liệu khác

2. Công thức hóa học của Isoamyl Axetat là gì ?

– Isoamyl axetat có công thức cấu tạo là CH₃COOCH₂-CH₂-CH(CH₃)₂

– Este isoamylaxetat được điều chế bởi ancol isoamylic (CH₃)₂CH-CH₂-CH₂-OH và axit axetic CH₃COOH

3. Điều chế isoamyl axetat bằng cách nào?

Trong tự nhiên, ta có thể dễ dàng thu được dầu chuối bằng cách chiết xuất từ cây chuối. Ngoài ra, Ong mật cũng có thể phát ra isoamyl acetat.

Trong thí nghiệm, isoamyl axetat thường được điều chế từ phản ứng có axit H₂SO₄ (hoặc resin trao đổi ion acid) làm chất xúc tác của phản ứng giữa isoamyl alcohol và axit acetic:

4. Ứng dụng của Isoamyl acetat

Trong chế biến thực phẩm, Isoamyl acetat thường được gọi là dầu chuối. Dầu chuối là chất tạo mùi được sử dụng rất nhiều trong chế biến thực phẩm, nhất là đối với các loại đồ ăn ngọt. Mùi chuối giúp cho món ăn thơm và hấp dẫn hơn.

Trong sản xuất, Isoamyl acetat được sử dụng làm dung môi vecni và sơn mài nitrocellulose.

Nó còn được dùng làm chất dẫn dụ các đàn ong mật đến một địa điểm nhỏ hoặc được dùng để kiểm tra hiệu quả của mặt nạ chống độc hoặc mặt nạ khí bởi đặc tính chứa mùi tạo hưng phấn, có cường độ mạnh và ít độc hại.

5. Giải thích thí nghiệm

Giải thích tại sao khi cho isoamyl axetat (dầu chuối) vào cốc đựng dung dịch natri hiđroxit thấy chất lỏng trong cốc tách thành hai lớp, nhưng khi khuấy đều và đun sôi hỗn hợp một thời gian thấy chất lỏng trong cốc tạo thành một dung dịch đồng nhất.

Giải thích:

Dầu chuối không tan trong nước vì nó không có khả năng tạo được liên kết hiđro với nước và vì khối lượng riêng nhỏ hơn nước nên dầu chuối nổi trên mặt nước (hoặc dung dịch kiềm).

Khi đun sôi và khuấy đều đã xảy ra phản ứng xà phòng hoá este :

CH₃COOCH₂CH₂CH(CH₃)₂ + NaOH→ CH₃COONa + OHCH₂CH₂CH(CH₃)₂

Sản phẩm phản ứng tan được trong nước (hoặc dung dịch kiềm dư) nên tạo thành dung dịch đồng nhất.