logo

Phân tích bài thơ Khi con tu hú


Mở bài Phân tích bài thơ Khi con tu hú

      Một trong những lá cờ đầu trong nền thơ ca Cách mạng và kháng chiến không thể nào không kể đến Tố Hữu. Thơ của ông hướng đến lý tưởng Cách mạng với một niềm tin tuyệt đối vào Đảng và Bác. Các tác phẩm của ông được nhiều người đọc quan tâm như tập thơ Từ ấy (1937 – 1946), Ra trận (1962 – 1971), … Trong đó, bài thơ "Khi con tu hú" thành công thể hiện được khát khao tự do đến cháy bỏng của người tù Cách mạng trẻ tuổi.

Phân tích bài thơ Khi con tu hú | Văn mẫu 8 hay nhất


Thân bài Phân tích bài thơ Khi con tu hú

      Bài thơ "Khi con tu hú" được nhà thơ sáng tác trong hoàn cảnh đặc biệt là vào tháng 7 năm 1939, khi nhà thơ đang trong con đường hoạt động cách mạng thì bị địch bắt và giam cầm trong nhà tù Thừa Phú - Huế. Bài thơ đã thể hiện được tâm trạng ngột ngạt của người cộng sản trẻ yêu đời đang bị giam cầm trong bốn bức tường kín.

      Vào giữa mùa hè nắng nóng, trong sự im lặng đáng sợ của nhà tù thì đột nhiên vang lên tiếng tu hú:

"Khi con tu hú gọi bầy"

     Trong suy nghĩ của người dân Việt Nam, tiếng tu hú là tiếng gọi từ mùa hè: 'Tu hú kêu, hoa phượng nở đỏ rực .... Đó là mùa hè nóng với ánh sáng mặt trời chói chang và kèm theo những màu sắc sặc sỡ của thiên nhiên. Tiếng hú quen thuộc đột nhiên vang lên trong tâm hồn chàng trai trẻ đầy ước mơ và khát vọng, nhưng mất đi sự tự do khi nghĩ về một mùa hè đầy ánh nắng chói chang bên ngoài bức tường kia.

"Lúa chiêm đương chín, trái cây ngọt dần.

Vườn râm dậy tiếng ve ngân

Bắp rây vàng hat đầy sân nắng đào

Trời xanh càng rộng càng cao

Đôi con diều sáo lộn nhào từng không…"

      Mùa hè xuất hiện trong tâm trí của tù nhân trẻ kia là một màu sắc rất thực tế, sống động hài hòa thiên nhiên với âm thanh. Ôi chao! Những con ve sầu dài kêu trong suốt thời thơ ấu, tuổi học trò, làm sao quên chúng! Nhớ đến những con ve sầu nhớ lại những khu vườn rợp bóng mát và những cánh đồng ngô phơi nắng. Màu vàng của lúa chín, màu đỏ của trái ngọt, màu vàng tươi của ngô chín, màu hồng đào của nắng, màu xanh thẳm của bầu trời ... tiếng ve sầu, tiếng diều bay! Thật là đẹp! Thế là đủ để chạy lên bầu trời và nuôi dưỡng ước muốn nhảy và hát. Các nghệ sĩ vẽ tranh mùa hè tươi mới và tràn đầy năng lượng bằng những từ đơn giản. Không có sự gắn bó mạnh mẽ với cuộc sống, không có khát vọng tự do mạnh mẽ và không có tâm hồn tinh tế, tinh tế và trí tưởng tượng phong phú, nhà thơ không thể viết những câu thơ hay như thế nào. Đó là những mùa hè nơi thiếu niên tuổi mười tám được tự do sống ở quê hương.Câu thơ thể hiện cảm xúc tinh tế và khát khao cháy bỏng của người lính cách mạng trẻ tuổi yêu cuộc sống nhưng bị kẻ thù tước đoạt tự do.

      Suy ngẫm về quá khứ, nhà thơ trở về với hiện thực khắc nghiệt của nhà tù. Mong muốn bị dồn nén đó giờ như muốn vỡ tung ra:

"Ta nghe hè dậy bên lòng

Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi

Ngột làm sao, chết uất thôi

Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!"

      Nhịp điệu của cuộc sống cứ nổi lên và dường như lấp đầy con hẻm tối tăm của nhà tù, len lỏi vào trong trái tim của người cộng sản trẻ và khát khao muốn thoát ra ngoài bằng hành động: "muốn đạp tan phòng".Tâm trạng đau khổ và thất vọng biến thành lời nói thống khổ. Với những từ ngữ có cụ thể và những câu cảm thán truyền tải đến người đọc cảm giác phẫn nộ mãnh liệt và khao khát cháy bỏng muốn tự do, trở về cuộc sống bên ngoài, một người yêu nước trẻ tuổi bị giam cầm trong một nhà tù đế quốc.

       Bài thơ chỉ có 10 câu, câu mở đầu và kết thúc là tiếng của tu hú. Âm thanh trong suốt bài thơ là âm thanh của lòng ham muốn tự do . Tiếng kêu của sự tự do vang trong thế giới chật hẹp và tối tăm kia khiến cho tù nhân trở nên thật bực bội, nghẹt thở đến nỗi anh ta hét lên:

"Ngột làm sao, chết uất thôi"

       Bài thơ khép lại nhưng tiếng tu hú "cứ kêu" mãi, như một lời thúc giục người cách mạng trẻ tuổi hãy nhanh lên đường chiến đấu vì tự do của bản thân, và tự di quê hương, đất nước nhưng chẳng làm gì được.Đó là tâm trạng đau đớn không nói nên lời của một chú chim non khát khao bay lên cao đang bị  giam hãm trong bốn bức tường lạnh lẽo!

       Bài thơ sử dụng các nghệ thuật để mô tả cảnh rất sống động, cụ thể, gợi cảm và những từ ngữ được lựa chọn có giá trị. Và đặc biệt, liệt kê được áp dụng vào để tạo ấn tượng tuyệt đẹp về một mùa hè phong phú và sôi động, tràn đầy ước mơ và khát vọng tuổi trẻ.

       Điểm đặc biệt nghệ thuật của bài thơ được tạo thành từ sự rung động cực độ của cảm xúc kết hợp với thư pháp đại diện cho tâm lý của nhân vật là hiện thực và tinh tế. Tiếng tu hú trong một khoảnh khắc đã đánh thức tất cả những cảnh và cảm xúc của mùa hè trong tâm trí nhà thơ. Người tù hiểu hoàn cảnh của mình trong một khung cảnh tù túng ngột ngạt, giữa cuộc sống hưng thịnh bên ngoài. Để phá vỡ xiềng xích, phá vỡ nhà tù hữu hình và vô hình đang giam cầm cả dân tộc trong cảnh nô lệ.


Kết bài Phân tích bài thơ Khi con tu hú

      Bài thơ cho chúng ta biết nhiều hơn về vẻ đẹp tâm hồn của những người cộng sản trẻ tuổi. Người lính sắt thép đó có một thế giới nội tâm rất phong phú, rung động mãnh liệt với nhịp đập cuộc sống, một sức sống mạnh mẽ gắn bó với quê hương và khao khát tự do cháy bỏng. Bài thơ là một bài hát chân thành về phía nông thôn và bầu trời tự do với một ước mơ cháy bỏng. Bài thơ cũng là vẻ đẹp đích thực để ca ngợi những người dân luôn muốn phục vụ hết mình cho Cộng sản để phục vụ nhân dân.

icon-date
Xuất bản : 04/02/2021 - Cập nhật : 05/02/2021
/* */ /* */
/*
*/