Nhiên liệu hóa thạch là gì?

Nhiên liệu hóa thạch là hỗn hợp hợp chất được tạo thành từ tàn tích động thực vật hóa thạch từ hàng triệu năm trước. Việc tạo ra nhiên liệu hóa thạch – dầu, khí tự nhiên hoặc than đá – từ những hóa thạch này được xác định bởi loại hóa thạch, lượng nhiệt và lượng áp suất.

Câu hỏi: Nhiên liệu hóa thạch là gì?

Nhiên liệu hóa thạch là hỗn hợp hợp chất được tạo thành từ tàn tích động thực vật hóa thạch từ hàng triệu năm trước. Việc tạo ra nhiên liệu hóa thạch – dầu, khí tự nhiên hoặc than đá – từ những hóa thạch này được xác định bởi loại hóa thạch, lượng nhiệt và lượng áp suất.

Kiến thức vận dụng để trả lời câu hỏi 

Các loại nhiên liệu hóa thạch

Có nhiều loại nhiên liệu hóa thạch với đặc tính và nguồn gốc xuất xứ khác nhau

Có nhiều loại nhiên liệu hóa thạch với đặc tính và nguồn gốc xuất xứ khác nhau, trong đó có 4 loại chính, đó là:

- Than đá: Là loại nhiên liệu được hình thành từ xác thực vật. Trong các nguồn năng lượng hóa thạch thì than đá là loại có nhiều ưu điểm hơn cả vì dễ khai thác, dễ xử lý, dễ trao đổi mua bán và dễ vận chuyển. Hơn nữa, công nghệ đốt than cũng khá đơn giản và có thể phát triển ở quy mô công nghiệp lớn. Chính vì vậy, nó được xem là “vàng đen” và được nhiều quốc gia sử dụng với ứng dụng phổ biến nhất là dùng làm nguyên liệu chính cho các nhà máy nhiệt điện.

Than đá là loại nhiên liệu được hình thành từ xác thực vật và được xem là “vàng đen”

- Dầu: Được hình thành từ các sinh vật phù du bị chôn vùi qua hàng thiên niên kỷ và bị dòng nhiệt dữ dội cùng áp suất cao từ sâu trong lòng đất biến đổi thành dầu. Dầu thô là một hỗn hợp của hàng nghìn phân tử khác nhau được tạo bởi các hợp chất chứa hydro và carbon là chủ yếu. Mỗi mỏ dầu thô đều có thành phần và tỷ lệ các hydrocacbon riêng biệt. Dựa vào thành phần hóa học này, dầu thô có thể có nhiều loại với mật độ từ nhẹ và lỏng đến đặc và nhớt. Tùy vào lượng lưu huỳnh trong đó mà nó có thể có màu vàng trong suốt hoặc vàng hoặc màu đen đậm.

Dầu thô là hỗn hợp của hàng nghìn phân tử khác nhau được tạo bởi các hợp chất chứa hydro và carbon là chủ yếu

- Khí đốt tự nhiên:

- Khí tự nhiên được khai thác từ các mỏ dầu dưới dạng khí đốt

Được hình thành từ các sinh vật phù du bị chôn vùi trong lòng đất dưới tác động của nhiệt độ và áp suất cao hơn so với dầu mỏ. Nó được cấu tạo chủ yếu là từ khí metan - khí nhẹ nhất của các hydrocacbon nên ít gây ô nhiễm và tinh khiết hơn. Khí tự nhiên được khai thác từ các mỏ dầu dưới dạng khí đốt.

- Đá phiến cát và đá phiến dầu: Được hình thành từ những bãi cát có kích thước bằng đất sét có chứa những phần nhỏ chất hữu cơ. Các chất hữu cơ này bao gồm những vật liệu đã phân hủy có cấu trúc giống với cấu trúc của dầu.

Quá trình hình thành nhiên liệu hóa thạch

Xác các loài động, thực vật phù du lắng đọng xuống dưới đáy biển (hồ) với số lượng lớn sẽ trộn lẫn với bùn và bị chôn vùi bên dưới các lớp trầm tích nặng. Trong điều kiện thiếu oxy, kết hợp với nhiệt độ, áp suất cao và trải qua thời gian địa chất, các vật chất hữu cơ sẽ bị biến đổi hóa học và hình thành kerogen ở dạng sáp. Dạng này được tìm thấy trong các đá phiến sét dầu. Sau khi bị nung ở nhiệt cao hơn,  hydrocarbon lỏng và khí sẽ được tạo ra bởi quá trình phát sinh ngược.

Xác của các loài thực vật đất liền thường có xu hướng tạo thành than và đã có một vài mỏ than được xác định là có niên đại từ kỷ Phấn trắng.

Vai trò của nhiên liệu hóa thạch

Nhiên liệu hóa thạch có vai trò vô cùng quan trọng bởi chúng ta có thể sử dụng chúng để làm chất đốt (bị oxy hóa thàng CO2 và nước) để tạo ra năng lượng. Dầu mỏ, than đá hay khí đốt chính là nguồn nguyên liệu được sử dụng để cung cấp năng lượng trên toàn cầu hiện nay. Trong đó, than đá được ứng dụng từ rất lâu trong lịch sử và được sử dụng nhiều nhất.

Để tạo ra điện các nhà máy nhiệt điện đã sử dụng nguyên liệu chính là than đá. Trong rất nhiều năm qua, ngành điện than vẫn luôn giữ vững vai trò của mình trong đời sống nhằm đảm bảo nguồn điện năng vô cùng lớn cung cấp cho sự tăng trưởng của nền kinh tế (so với mức tăng trưởng GDP thì mức tăng trưởng nhu cầu sử dụng điện năng thường lớn gấp 1,5-2 lần).

Ngoài than đá thì theo sau còn là dầu hỏa cũng là nhiên liệu đốt của đầu máy xe lửa hay các máy chạy bằng hơi nước,…. để vận hành các động cơ hơi nước. Nhu cầu sử dụng xăng và dầu diesel – 2 sản phẩm được chưng cất từ nhiên liệu hóa thạch tăng lên là nhờ việc phát minh ra động cơ đốt trong sau đó lắp đặt nó vào trong các loại ô tô, xe tải.