Nêu những nét chính về diễn biến chiến sự trong giai đoạn thứ nhất

Câu hỏi: Nêu những nét chính về diễn biến chiến sự trong giai đoạn thứ nhất

Lời giải:

Giai đoạn thứ nhất: 1914 – 1916

- Ban đầu, Đức tập trung lực lượng ở mặt trận phía Tây nhằm đánh bại quân Pháp một cách chớp nhoáng. Pa-ri bị uy hiếp.

- Trong khi quân Pháp có nguy cơ bị tiêu diệt thì ở mặt trận phía Đông, quân Nga tấn công quân Đức cứu nguy cho Pháp.

- Từ năm 1916, chiến tranh chuyển sang giai đoạn cầm cự ở cả hai phe.

- Thời kì đầu, chiến tranh chỉ diễn ra giữa các khối nước châu Âu, sau đó lôi kéo nhiều nước ở các châu lục khác cùng tham gia.

Cùng Top lời giải tìm hiểu thêm về cuộc thế chiến thứ nhất này nhé!

1. Nguyên nhân

a. Nguyên nhân sâu xa:

- Vào cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX, sự phát triển không đồng đều giữa các nước tư bản về kinh tế và chính trị đã làm thay đổi sâu sắc so sánh lực lượng giữa các nước đế quốc. Mâu thuẫn về vấn đề thuộc địa đã dẫn tới các cuộc chiến tranh đế quốc đầu tiên như:

+ Chiến tranh Mĩ - Tây Ban Nha (1898).

+ Chiến tranh Anh - Bô-ơ (1899 - 1902).

+ Chiến tranh Nga - Nhật (1904 - 1905).

- Để chuẩn bị cho cuộc chiến tranh nhằm tranh giành thị trường, thuộc địa, các nước đế quốc đã thành lập hai khối quân sự đối lập:

+ Khối Liên minh gồm Đức - Áo - Hung (1882).

+ Khối Hiệp ước của Anh - Pháp - Nga (1907).

- Cả hai khối đều tích cực chạy đua vũ trang nhằm tranh nhau làm bá chủ thế giới.

=> Như vậy, do sự phát triển không đồng đều giữa các nước đế quốc vào cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX đã dẫn tới mâu thuẫn về vấn đề thuộc địa là nguyên nhân sâu xa của cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất.

b. Nguyên nhân trực tiếp

- Ngày 29-6-1914, Thái tử Áo - Hung bị một phần tử khủng bố ở Xéc-bi ám sát.

=> Giới quân phiệt Đức, Áo - Hung chớp lấy cơ hội này để gây chiến tranh. 

2. Diễn biến

- Ngày 28 - 7 - 1914, Áo - Hung tuyên chiến với Xéc-bi, là nước được khối Hiệp ước ủng hộ.

- Ngày 1-8, Đức tuyên chiến với Nga.

- Ngày 3-8, tuyên chiến với Pháp.

- Ngày 4-8, Anh tuyên chiến với Đức.

=> Chiến tranh bùng nổ và nhanh chóng trở thành chiến tranh thế giới.

a. Giai đoạn thứ nhất (1914 - 1916)

- Giai đoạn này, chiến tranh chỉ diễn ra giữa các khối nước châu Âu, sau đó lôi kéo nhiều nước ở các châu lục khác cùng tham gia.

- Nhiều loại vũ khí hiện đại được đưa vào sử dụng. Hàng chục triệu nhân dân lao động bị thương vong vì lợi ích của giai cấp thông trị.

b. Giai đoạn thứ hai (1917 - 1918)

- Tháng 2/1917, Cách mạng tháng Hai diễn ra ở Nga, buộc Mĩ phải sớm nhảy vào tham chiến và đứng về phe Hiệp ước (4 - 1917), vì thế phe Liên minh liên tiếp bị thất bại. 

- Cuối năm 1917, Phe Hiệp ước liên tiếp mở các cuộc tấn công làm cho đồng minh của Đức lần lượt đầu hàng.

- Ngày 11/11/1918, Đức đầu hàng đồng minh vô điều kiện. Chiến tranh thế giới thứ nhất kết thúc với sự thất bại của phe Liên minh.

3. Kết cục của chiến tranh thế giới thứ nhất

Hậu quả của chiến tranh

- Chiến tranh thế giới thứ nhất kết thúc với sự thất bại của phe liên minh, gây nên thiệt hại nặng nề về người và của.

+ 10 triệu người chết.

+ 20 triệu người bị thương.

+ Tiêu tốn 85 tỉ đô la.

- Cách mạng tháng Mười Nga thành công đánh dấu bước chuyển lớn trong cục diện thế giới.

-> Chiến tranh thế giới thứ nhất là cuộc chiến tranh đế quốc phi nghĩa.

4. Ý nghĩa

Chiến tranh thế giới thứ nhất, kéo dài từ năm 1914-1918, là một trong những cuộc tàn sát kinh hoàng nhất mà thế giới từng chứng kiến, với hơn 16 triệu quân nhân và người dân thiệt mạng.

Chiến tranh thế giới thứ nhất làm thay đổi hoàn toàn bản đồ chính trị thế giới, dẫn đến sự sụp đổ của các đế quốc như Áo-Hung, Ottoman và Nga, vốn đã tồn tại trong nhiều thế kỷ và hình thành các quốc gia mới thay thế. Sau khi Thế chiến thứ nhất kết thúc, tình trạng hỗn loạn chính trị và biến động xã hội vẫn tiếp diễn, dẫn đến một cuộc xung đột toàn cầu khác, thậm chí còn lớn và nghiêm trọng hơn trong 2 thập kỷ sau đó.