Lý thuyết Sinh 8 Bài 2. Cấu tạo cơ thể người

Kiến thức lý thuyết Sinh 8 bài 2 sẽ cung cấp cho các em hiểu về cấu tạo cơ thể người bao gồm cơ quan nào và chức năng của các cơ quan trong cơ thể người

I. Cấu tạo cơ thể người

1. Các phần cơ thể người

- Cơ thể người chia làm 3 phần: đầu, thân và chi.

- Các khoang của cơ thể: khoang ngực và khoang bụng được ngăn cách với nhau bằng cơ hoành.

2. Các hệ cơ quan trong cơ thể người

- Hệ cơ quan gồm các cơ quan cùng phối hợp hoạt động thực hiện một chức năng nhất định của cơ thể.

- Cơ thể chúng ta gồm nhiều hệ cơ quan như: hệ vận động, hệ tiêu hóa, hệ tuần hoàn, hệ hô hấp, hệ bài tiết và hệ thần kinh.

Bảng 1: Thành phần, chức năng của các hệ cơ quan

- Ngoài các hệ cơ quan trên, cơ thể còn có: lớp da bao bọc và bảo vệ cơ thể, các giác quan, hệ nội tiết và hệ sinh dục.

Các cơ quan khác nhau có cùng một chức năng tạo thành một hệ cơ quan. Trong cơ thể có nhiều hệ cơ quan, nhưng chủ yếu là hệ vận động, hệ tuần hoàn, hệ hô hấp, hệ tiêu hóa, hệ bài tiết, hệ thần kinh, hệ nội tiết và hệ sinh dục.

Hệ vận động: Gồm bộ xương và hệ cơ. Cơ thường bám vào hai xương khác nhau nên khi cơ co làm cho xương cử động, giúp cho cơ thể di chuyển được trong không gian, thực hiện được các động tác lao động.

Hệ tuần hoàn: Gồm có tim và các mạch máu (động mạch, tĩnh mạch và mao mạch), có chức năng vận chuyển các chất  dinh dưỡng , oxi và các hoocmon đến từng tế bào và mang đi các chất thải để thải ra ngoài.

Hệ hô hấp:

Gồm có mũi, thanh quản, khí quản, phế quản và phổi, có nhiệm vụ đưa oxy trong không khí vào phổi và thải khí cacbonic ra môi trường ngoài.

Hệ tiêu hóa:

Từ trên xuống :Gồm có miệng, dứoi là thực quản, xuống một chút có phần phình dạ dày, sang trái là gan, ruột non, ruột già, hậu môn và các tuyến tiêu hóa. Hoạt động của hệ tiêu hóa làm thức ăn biến đổi thành các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể và thải chất bã ra ngoài.

Hệ bài tiết:

Cấu tạo hệ bài tiết nước tiểu

- Hệ bài tiết nước tiểu từ trên xuống gồm: 2 thận. ở hai bên, ống dẫn nước tiểu hình ống từ thận xuống, sờ xuống dưới là bóng đái và cuối cùng là ống đái.

- Trong đó, cơ quan quan trọng nhất là thận.

+ Cấu tạo của thận gồm: phần vỏ và phần tủy với các đơn vị chức năng của thận cùng các ống góp và bể thận.

+ Thận gồm 2 quả. Mỗi quả thận có tới 1 triệu đơn vị chức năng để lọc máu và hình thành nước tiểu.

+ Mỗi đơn vị chức năng gồm: cầu thận, nang cầu thận và các ống thận.

Vai trò của hệ bài tiết:

+ Giúp cơ thể thải các chất độc hại ra ngoài.

+ Nhờ hoạt động hệ bài tiết mà tính chất môi trường bên trong cơ thể luôn ổn định → hoạt động trao đổi chất diễn ra bình thường.

Hệ thần kinh: Gồm  não bộ , tủy sống và các dây thần kinh, có nhiệm vụ điều khiển sự hoạt động của tất cả các cơ quan, làm cho cơ thể thích nghi với những sự thay đổi của môi trường ngoài và môi trường trong. Đặc biệt ở người,  bộ não  hoàn thiện và phát triển phức tạp là cơ sở của mọi hoạt động tư duy.

Hệ nội tiết: Gồm các tuyến nội tiết như tuyến yên, tuyến giáp, tuyến tụy, tuyến trên thận và các tuyến sinh dục, có nhiệm vụ tiết ra hoocmon đi theo đường máu để cân bằng các hoạt động  sinh lý  của môi trường trong cơ thể nên có vai trò chỉ đạo như hệ thần kinh uyến nội tiết và tuyến ngoại tiết đều gồm các tế bào tuyến và đều tiết ra các sản phẩm tiết tham gia vào điều hòa quá trình sống của cơ thể

Hệ sinh dục: Là hệ cơ quan có chức năng sinh sản, duy trì nòi giống ở người. Cơ quan sinh dục phân hóa thành tinh hoàn ở nam và buồng trứng ở nữ. Thông qua hoạt động  tình dục  mà sản phẩm của tinh hoàn và buồng trứng gặp nhau để tạo ra hợp tử rồi đến thai nhi, bắt đầu thời kỳ  mang thai  ở người mẹ.

II. Sự phối hợp hoạt động của các cơ quan trong cơ thể con người

⇒ Các cơ quan trong cơ thể là một khối thống nhất, có sự phối hợp với nhau, cùng thực hiện chức năng sống. Sự phối hợp này được thực hiện nhờ cơ chế thần kinh và cơ chế thể dịch (dòng máu chảy trong hệ tuần hoàn mang theo hoocmon do tuyến nội tiết tiết ra)

III. Trắc nghiệm Sinh 8 bài 2 Cơ thể con người

Câu 1: Các cơ quan trong hệ hô hấp là
A. Phổi và thực quản 
B. Đường dẫn khí và thực quản
C. Thực quản, đường dẫn khí và phổi 
D. Phổi, đường dẫn khí và thanh quản.

Câu 2: Cơ nào dưới đây ngăn cách khoang ngực và khoang bụng
A. Cơ liên sườn 
B. Cơ ức đòn chũm 
C. Cơ hoành 
D. Cơ nhị đầu

Câu 3: Cơ thể người được chia làm mấy phần? Đó là những phần nào?
A. 2 phần: đầu và thân 
B. 3 phần: đầu, thân và các chi
C. 3 phần: đầu, thân và chân 
D. 3 phần: đầu, cổ và thân

Câu 4: Khi chúng ta bơi cật lực, hệ cơ quan nào dưới đây sẽ tăng cường độ hoạt động?
A. Hệ hô hấp 
B. Hệ vận động
C. Hệ tuần hoàn 
D. Tất cả các phương án còn lại

Câu 5: Da là nơi đi đến của hệ cơ quan nào dưới đây?
A. Tất cả các phương án còn lại 
B. Hệ bài tiết
C. Hệ tuần hoàn 
D. Hệ thần kinh

Câu 6: Khi chạy có những hệ cơ quan nào hoạt động?
1. Hệ tuần hoàn   
2. Hệ hô hấp    
3. Hệ bài tiết  
4. Hệ thần kinh
5. Hệ nội tiết     
6. Hệ sinh dục   
7. Hệ vận động
Chọn câu trả lời đúng trong các câu sau:
A. 1,2,3,4,5,6 
B. 1, 3,4, 5, 6, 7 
C. 1,2,3,4,5,7 
D. 1,2,3,4,6,7

Câu 7: Trao đổi chất của cơ thể và môi trường được thực hiện qua
A. Hệ tiêu hóa 
B. Hệ hô hấp, hệ tiêu hóa, hệ bài tiết
C. Hệ hô hấp 
D. Hệ tuần hoàn

Câu 8: Thanh quản là một bộ phận của
A. Hệ bài tiết. 
B. Hệ hô hấp. 
C. Hệ tiêu hóa. 
D. Hệ sinh dục.

Câu 9: Thực quản là bộ phận của hệ cơ quan nào sau đây?
A. Hệ tuần hoàn 
B. Hệ tiêu hóa 
C. Hệ bài tiết 
D. Hệ hô hấp

Câu 10: Khi mất khả năng dung nạp chất dinh dưỡng, cơ thể chúng ta sẽ trở nên kiệt quệ, đồng thời khả năng vận động cũng bị ảnh hưởng nặng nề. Ví dụ trên phản ánh điều gì?
A. Các hệ cơ quan trong cơ thể có mối liên hệ mật thiết với nhau
B. Dinh dưỡng là thành phần thiết yếu của cơ và xương
C. Hệ thần kinh và hệ vận động đã bị hủy hoại hoàn toàn do thiếu dinh dưỡng
D. Tất cả các phương án đưa ra

Câu 11: Vai trò tiếp nhận và trả lời kích thích của môi trường, điều hòa hoạt động các cơ quan là của hệ cơ quan nào?
A. Hệ tuần hoàn 
B. Hệ vận động 
C. Hệ bài tiết 
D. Hệ thần kinh

Câu 12: Trong cơ thể người, ngoài hệ thần kinh và hệ nội tiết thì hệ cơ quan nào có mối liên hệ trực tiếp với các hệ cơ quan còn lại?
A. Hệ tiêu hóa 
B. Hệ bài tiết 
C. Hệ tuần hoàn 
D. Hệ hô hấp

Câu 13: Hệ cơ quan nào dưới đây có vai trò điều khiển và điều hòa hoạt động của các hệ cơ quan khác trong cơ thể?
1. Hệ hô hấp            
2. Hệ sinh dục       
3. Hệ nội tiết
4. Hệ tiêu hóa          
5. Hệ thần kinh       
6. Hệ vận động
A. 1,2,3 
B. 1,3,5,6 
C. 2,4,6 
D. 3,5

Xem thêm Soạn Sinh 8: Bài 2. Cấu tạo cơ thể người