Lý thuyết Công nghệ 11: Bài 29. Hệ thống đánh lửa

Bài 29: Hệ thống đánh lửa

Tóm tắt lý thuyết

I. Nhiệm vụ và phân loại

1. Nhiệm vụ

- Tạo ra tia lửa điện cao áp ở 2 cực của bugi để đốt cháy hoà khí trong xilanh động cơ xăng đúng thời điểm.

- Để quá trình cháy trong động cơ diễn ra đúng lúc, ở kì nén khi pittông gần đến điểm chết trên (đánh lửa sớm ) để đốt cháy hết nhiên liệu, động cơ đạt công suất cao nhất.

2. Phân loại

- Dựa vào cấu tạo bộ chia điện, người ta phân loại hệ thống đánh lửa như sau:

- Hệ thống đánh lửa thường (có tiếp điểm):

- Hệ thống đánh lửa điện tử (không tiếp điểm):

II. Hệ thống đánh lửa điện tử không tiếp điểm

1, Cấu tạo

1. Ma-nhê-tô (Máy phát điện): 

2. Biến áp đánh lửa: Tăng điện áp thấp của máy phát thành điện áp cao phóng tia lửa điện trên bugi 3.

3. Bugi

4. Khóa điện

W_N - Cuộn nguồn : Là cuộn dây stato của ma-nhê-tô.

W_ĐK - Cuộn điều khiển: Đặt ở vị trí sao cho khi C_T đầy điện thì cuộn W_ĐK cũng có điện áp dương cực đại.

Đ₁ , Đ₂ – Điôt  thường: Để nắn dòng điện xoay  chiều 

Đ_ĐK – Điôt điều khiển: Mở khi phân cực thuận và có điện áp (+) đặt vào cực điều khiển 

C_T - Tụ điện: nạp và phóng điện

W₁ -Cuộn sơ cấp: Tiết diện dây to ít vòng tuơng ứng với dòng điện và dây điện áp của ma-nhê-to (điện áp thấp)

W₂ - Cuộn thứ cấp: Nhỏ nhiều vòng tương ứng với dòng điện và điện áp thứ cấp (điện áp cao)

2. Nguyên lý làm việc 

* Khi khoá K mở, Rôto quay:

- Hiện tượng

+ Nhờ  Đ₁ trong nửa chu kì dương của sức điện động của cuộn W_N được tích vào tụ C_T, lúc đó điôde Đ_ĐK khoá.

+ Khi tụ C_T đầy điện thì cũng có nửa chu kì dương của sức điện động trên cuộn W_ĐK qua điốt Đ₂ đặt vào cực điều khiển (Đ_ĐK) → Đ_ĐK mở → xuất hiện tia lửa điện ở bugi.

- Dòng điện đi theo trình tự:  Cực +(C_T­) → Đ_ĐK  →  Mat → W₁  → Cực (-) CT.

- Do có dòng điện thứ cấp phóng qua cuộn W1 trong thời gian cực ngắn (tạo ra xung điện) làm từ thông trong lõi thép của bộ tăng điện biến thiện → W₂ xuất hiện sức điện động rất lớn  →  tạo ra tia lửa điện bugi.

* Khi khoá K đóng:

- Dòng điện từ WN về Mát, bugi không có tia lửa điện, động cơ ngừng hoạt động

3. Một số hư hỏng thường gặp

* Bugi không đánh lửa :

- Bugi hỏng (hư hỏng , ẩm ướt , cực mòn nhiều , khe hở quá lớn hoặc nhiều muội bám )

- Tiếp điện của mối nối không tốt (dây cao áp - bugi , cuộn lửa - cụm CDI , công tắc máy - cuộn CDI , cuộn thứ cấp - bugi ) .

* Máy nổ được nhưng chạy yếu:

- Thời điểm đánh lửa sai .

- Có sai hỏng trong bugi , biến áp đánh lửa , cụm CDI.

- Điện áp cuộn lửa , cuộn điều khiển quá yếu.

- Nam châm yếu hoặc công tắc máy hư hỏng . 

Tổng kết

Sau khi học xong bài này các em cần nắm vững các nội dung trọng tâm sau:

- Nhiệm vụ và phân loại của hệ thống đánh lửa.

- Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của hệ thống đánh lửa điện tử không tiếp điểm.