logo

Soạn Lịch sử 11 Cánh Diều Bài 6: Hành trình đi đến độc lập dân tộc ở Đông Nam Á

Hướng dẫn Soạn Lịch sử 11 Cánh Diều Bài 6: Hành trình đi đến độc lập dân tộc ở Đông Nam Á ngắn gọn, hay nhất theo chương trình Sách mới.

Bài 6: Hành trình đi đến độc lập dân tộc ở Đông Nam Á

Lý thuyết Lịch sử 11 Cánh Diều Bài 6: Hành trình đi đến độc lập dân tộc ở Đông Nam Á

Câu hỏi trang 36 Lịch Sử 11

Câu hỏi 1: Tóm tắt nét chính về cuộc đấu tranh chống thực dân xâm lược ở một số nước Đông Nam Á hải đảo.

Trả lời:

- Tại In-đô-nê-xi-a:

+ Từ đầu thế kỉ XVII, phong trào đấu tranh chống thực dân Hà Lan diễn ra mạnh mẽ dưới sự lãnh đạo của các vương triều Hồi giáo.

+ Đến đầu thế kỉ XIX, hoàng tử Đi-pô-nê-gô-rô tập hợp 70 quý tộc tiến hành cuộc kháng chiến lớn trên đảo Gia-va nhưng thất bại.

- Tại Phi-lip-pin:

+ Giữa thế kỉ XVI, phong trào đấu tranh chống thực dân Tây Ban Nha bắt đầu diễn ra.

+ Từ thế kỉ XVIII, phong trào kháng chiến của các vương quốc Hồi giáo => quân Tây Ban Nha chịu nhiều thiệt hại.

Câu hỏi 2: Tóm tắt nét chính về cuộc đấu tranh chống thực dân xâm lược ở Mianma và ba nước Đông Dương.

Trả lời:

- Tại Mianma:

+ Những năm 1824 - 1826, 1852 và 1885, các cuộc kháng chiến chống thực dân Anh xâm lược diễn ra mạnh mẽ.

+ Đến năm 1885, người Anh xâm chiếm được toàn bộ Mianma.

- Tại Việt Nam: 

+ Từ năm 1858 - 1884, cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược diễn ra quyết liệt => quân Pháp nhiều tổn thất nặng nề.

- Tại Campuchia: 

+ Năm 1863, vua Nô-rô-đôm kí hiệp ước thừa nhận nền bảo hộ của Pháp => nhiều cuộc khởi nghĩa của nhân dân nổ ra như: cuộc khởi nghĩa của hoàng thân Xi-vô-tha (1861 - 1892), của A-cha Xoa (1863-1866)....

- Tại Lào: 

+ Phong trào chống Pháp bùng nổ mạnh mẽ sau khi hiệp ước bảo hộ của thực dân Pháp được kí vào năm 1893.

Câu hỏi trang 37 Lịch Sử 11

Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát các hình 3, 4, trình bày các giai đoạn phát triển của cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc ở Đông Nam Á trên đường thời gian.

Trả lời:

Soạn Lịch sử 11 Cánh Diều Bài 6: Hành trình đi đến độc lập dân tộc ở Đông Nam Á

Câu hỏi trang 38 Lịch Sử 11

Câu hỏi: Nêu ảnh hưởng của chế độ thực dân đối với các thuộc địa Đông Nam Á nói chung và Việt Nam nói riêng.

Trả lời:

* Ảnh hưởng của chế độ thực dân đối với các thuộc địa Đông Nam Á nói chung:

- Tích cực:

+ Gắn kết khu vực với thị trường thế giới, du nhập nền sản xuất công nghiệp, xây dựng một số cơ sở hạ tầng.

+ Thúc đẩy phát triển một số yếu tố về văn hoá như chữ viết, tôn giáo, giáo dục,...

- Tiêu cực:

+ Về chính trị - xã hội: Chính sách “chia để trị” của thực dân phương Tây là một trong những nguyên nhân dẫn tới xung đột sắc tộc, tôn giáo, tranh chấp biên giới, lãnh thổ giữa các quốc gia trong khu vực.

+ Về kinh tế: Để lại một hệ thống cơ sở hạ tầng nghèo nàn, lạc hậu.

+ Về văn hoá: Thực dân phương Tây áp đặt nền văn hoá nô dịch, thi hành chính sách ngu dân; hạn chế hoạt động giáo dục đối với nhân dân các nước thuộc địa.

* Ảnh hưởng của chế độ thực dân đối với Việt Nam:

- Sau hơn 80 năm chủ nghĩa thực dân cai trị đã để lại hậu quả nặng nề:

+ Thực dân Pháp chia Việt Nam làm ba kì với ba chế độ chính trị khác nhau, thiết lập ra nhiều xứ tự trị, làm phức tạp các mối quan hệ vùng miền, tôn giáo, tộc người.

- Thi hành nhiều chính sách thuế khóa nặng nề và độc quyền nhiều loại hàng hoá, dịch vụ => nền kinh tế què quặt, nghèo nàn, phụ thuộc vào chính quốc.

Câu hỏi trang 40 Lịch Sử 11

Câu hỏi: Tóm tắt nét chính về quá trình tái thiết và phát triển ở Đông Nam Á.

Trả lời:

- Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc, các nước Đông Nam Á bắt đầu quá trình tái thiết đất nước, tập trung khắc phục hậu quả chiến tranh và các tàn dư của thời kì thuộc địa. 

- Từ những năm 60 của thế kỉ XX, nhóm các nước sáng lập ASEAN triển khai chính sách công nghiệp hoá thay thế nhập khẩu với mục tiêu nhanh chóng xóa bỏ nghèo nàn, lạc hậu. Đẩy mạnh phát triển công nghiệp.

- Những năm 70 của thế kỉ XX, 5 nước sáng lập ASEAN thực hiện chiến lược công nghiệp hoá hướng tới xuất khẩu

- Ba nước Đông Dương: Sau thắng lợi cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ, cuối những năm 80 của thế kỉ XX, Việt Nam, Lào, Campuchia bắt đầu đẩy mạnh phát triển kinh tế, từng bước chuyển đổi sang nền kinh tế thị trường.

- Các nước Đông Nam Á khác:

+ Tại Mianma: Quá trình tái thiết và phát triển đất nước gặp nhiều khó khăn ở những năm 60 của thế kỉ XX. Từ năm 2011, Mianma thực hiện chính sách cải cách kinh tế, chính trị theo hướng dân chủ hoá.

+ Tại Brunây: Chính phủ đã thi hành nhiều chính sách nhằm thoát khỏi sự lệ thuộc vào nước Anh. Hệ thống luật pháp hiện đại được xác lập. Nền kinh tế độc lập từng bước được phát triển, đặc biệt là ngành chế biến dầu mỏ. Năm 2021, GDP bình quân đầu người của Brunây đạt 31723 USD.

+ Tại Đông Timo: Chính phủ mới đã thi hành nhiều chính sách nhằm ổn định tình hình chính trị, phát triển kinh tế, xã hội ngay sau khi giành được độc lập. Trong đó, xung đột phe nhóm và các cuộc đảo chính quân sự đang gây ra nhiều vấn đề bất ổn.

Luyện tập - Vận dụng

Câu hỏi 1: Hoàn thành bảng về cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc ở Đông Nam Á từ cuối thế kỉ XIX đến năm 1975 theo các nội dung sau: 

Giai đoạn

Lực lượng lãnh đạo

Hình thức đấu tranh

Kết quả, ý nghĩa

Cuối thế kỉ XIX-1920      
1920-1945      
1945-1975      

Trả lời:

Giai đoạn

Lực lượng lãnh đạo

Hình thức đấu tranh

Kết quả, ý nghĩa

Cuối thế kỉ XIX-1920

- Nông dân

- Trí thức cấp tiến

Đấu tranh vũ trang

- Phần lớn là thất bại 

- Thể hiện tinh thần yêu nước, ý chí chống lại sự xâm lược từ bên ngoài, và khát khao độc lập, tự do của nhân dân trong các quốc gia.

1920-1945

- Giai cấp vô sản

- Giai cấp tư sản

Phương pháp hoà bình và đấu tranh vũ trang

- Một số nước dành được độc lập sau khi trải qua những cuộc chiến đấu vất vả và đầy gian nan. 

- Tinh thần yêu nước, ý chí chống lại sự xâm lược từ bên ngoài, và khát khao độc lập, tự do của nhân dân là những giá trị cốt lõi của một quốc gia.

1945-1975

- Giai cấp vô sản

- Giai cấp tư sản

Phương pháp hoà bình và đấu tranh vũ trang

- Với sự kiên trì và quyết tâm của dân tộc, những cuộc kháng chiến đó đã giành được thắng lợi quan trọng. 

- Các cuộc kháng chiến này đã cho thấy sức mạnh của tinh thần yêu nước và sự đoàn kết, sự tin tưởng lẫn nhau của dân tộc.

Câu hỏi 2: Trình bày nội dung cơ bản của lịch sử Đông Nam Á trong thế kỉ XX. 

Trả lời: 

Độc lập dân tộc ở Đông Nam Á giữa hai cuộc chiến tranh thế giới:

Trong thời gian sau Chiến tranh thế giới thứ nhất, phong trào độc lập dân tộc đã phát triển mạnh mẽ tại các nước Đông Nam Á. Cùng với sự trỗi dậy của giai cấp tư sản dân tộc, các chính đảng tư sản mới đã được thành lập. Dưới sự lãnh đạo của các Đảng Cộng sản, phong trào đấu tranh của nhân dân các nước Đông Nam Á đã diễn ra sôi nổi và quyết liệt, đẩy lùi ách thống trị của chủ nghĩa đế quốc, thực dân.

Quá trình phát triển và tái thiết ở Đông Nam Á:

Kể từ những năm 60 của thế kỉ XX, ASEAN đã áp dụng chính sách công nghiệp hóa thay thế nhập khẩu, với mục tiêu loại bỏ nghèo đói và lạc hậu, xây dựng nền kinh tế tự chủ. Nhóm nước sáng lập ASEAN đã bắt đầu thực hiện chiến lược công nghiệp hóa xuất khẩu từ những năm 70 của thế kỉ XX. Chính sách này đã tạo ra bước phát triển kinh tế và xã hội mới, thay đổi hoàn toàn bộ mặt của nhiều nước trong khu vực.

Các nước Đông Dương, bao gồm Việt Nam, Lào, và Campuchia, đã bắt đầu đẩy mạnh phát triển kinh tế từ cuối những năm 80 của thế kỉ XX, chuyển dịch sang nền kinh tế thị trường từng bước.

Tuy nhiên, quá trình tái thiết và phát triển ở Myanmar đã gặp nhiều khó khăn, từ những năm 60 của thế kỉ XX đến nay. Từ năm 2011, một số chính sách cải cách kinh tế và chính trị đã được thực hiện nhằm hướng tới dân chủ hoá. Tuy nhiên, tình hình hiện tại của Myanmar vẫn còn nhiều bất ổn.

Sau khi tuyên bố độc lập, chính phủ Brunei đã thi hành nhiều chính sách nhằm giải phóng khỏi sự lệ thuộc vào Anh và xác lập hệ thống luật pháp hiện đại. Nền kinh tế độc lập từng bước được phát triển, đặ

Tình hình chính trị và kinh tế của Indonesia:

Indonesia là quốc gia lớn nhất và giàu nhất khu vực Đông Nam Á. Tuy nhiên, trong quá khứ, nó đã phải đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức chính trị và kinh tế. Trước đây, Indonesia đã trải qua nhiều giai đoạn khác nhau, bao gồm thời kỳ đế quốc Hà Lan, thời kỳ độc lập và giai đoạn chuyển đổi kinh tế.

Hiện nay, Indonesia đang trong quá trình phát triển nhanh chóng và có tốc độ tăng trưởng kinh tế cao nhất trong khu vực Đông Nam Á. Kinh tế của Indonesia chủ yếu dựa vào nông nghiệp, mỏ và du lịch. Ngoài ra, Indonesia cũng đang tập trung phát triển các ngành công nghiệp như sản xuất ô tô, điện tử và hàng không.

Tuy nhiên, Indonesia vẫn đang phải đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm nạn buôn lậu, tham nhũng và phân bố thu nhập không đồng đều. Ngoài ra, tình trạng ô nhiễm môi trường cũng là một vấn đề lớn đang được quan tâm tại đất nước này.

Câu hỏi 3: Tìm hiểu về một nhân vật lịch sử có đóng góp trong phong trào đầu tranh giải phóng dân tộc ở Đông Nam Á và giới thiệu với thầy cô, bạn học.

Trả lời:

Chủ tịch Hồ Chí Minh là một vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam, người đã trải qua 30 năm cuộc hành trình đấu tranh, lăn lộn trong thực tế để tiếp xúc với mọi người lao động nghèo khổ, dù khác màu da, tiếng nói nhưng chung một cảnh ngộ bị áp bức đọa đầy bởi đế quốc thực dân và cùng có một khát vọng giải phóng mình khỏi thân phận nô lệ, giành lại độc lập, tự do và nhân phẩm con người. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dẫn dắt nhân dân Việt Nam đứng lên đấu tranh giải phóng dân tộc. 

Soạn Lịch sử 11 Cánh Diều Bài 6: Hành trình đi đến độc lập dân tộc ở Đông Nam Á (trang 35, 40)

Sự thành công của Cách mạng giải phóng dân tộc Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh đã đưa dân tộc Việt Nam trở thành một trong những dân tộc tiên phong chống lại ách áp bức thống trị của chủ nghĩa đế quốc, chủ nghĩa thực dân. Việt Nam đã lan tỏa sức mạnh cách mạng giải phóng dân tộc đến tất cả các quốc gia đang bị áp bức và bóc lột, cổ vũ, thức tỉnh và thúc đẩy các phong trào đấu tranh của các dân tộc bị áp bức chống lại đế quốc, thực dân.

>>> Xem toàn bộ: Soạn Sử 11 Cánh Diều

-------------------------------------

Trên đây Toploigiai đã cùng các bạn Soạn Lịch sử 11 Cánh Diều Bài 6: Hành trình đi đến độc lập dân tộc ở Đông Nam Á trong bộ SGK Cánh Diều theo chương trình sách mới. Chúc các bạn học tốt!

icon-date
Xuất bản : 28/02/2023 - Cập nhật : 24/02/2024