Kinh tuyến gốc là gì?

Câu hỏi: Kinh tuyến gốc là gì?

Trả lời:

Kinh tuyến gốc, còn gọi là kinh tuyến gốc 1 số không là kinh tuyến có kinh độ bằng 0°, đi ngang qua đài thiên văn Hoàng gia Greenwich, Luân Đôn, nước Anh. Bên trái của kinh tuyến gốc là các kinh tuyến Tây, bên phải kinh tuyến gốc là các kinh tuyến Đông.

Kiến thức tham khảo về kinh tuyến và vĩ tuyến

1. Kinh tuyến

Các loại kinh tuyến khác nhau gồm:

Kinh tuyến từ là các kinh tuyến nối liền các cực từ.

Kinh tuyến địa lý là những kinh tuyến nối liền các Địa cực.

Kinh tuyến họa đồ là các đường kinh tuyến vẽ trên bản đồ.

Trong khi đó, trên Trái Đất có 5 vĩ tuyến đặc biệt. Bốn vĩ tuyến được định nghĩa dựa vào mối liên hệ giữa góc nghiêng của Trái Đất so với mặt phẳng quỹ đạo của nó quanh Mặt trời. Vĩ tuyến thứ năm chính là xích đạo, nằm chính giữa hai cực theo phương nằm ngang. Cụ thể:

Vòng Bắc cực (66° 33′ 38″ vĩ bắc)

Hạ chí tuyến (23° 26′ 22″ vĩ bắc)

Xích đạo (0° vĩ bắc)

Đông chí tuyến (23° 26′ 22″ vĩ nam)

Vòng Nam Cực (66° 33′ 38″ vĩ nam)

Xem thêm:

>>> Kinh tuyến đối diện với kinh tuyến gốc là kinh tuyến bao nhiêu độ?

2. Vĩ tuyến là gì?

Trên Trái Đất hay các hành tinh hoặc thiên thể hình cầu, vĩ tuyến là một đường tròn nối tất cả các điểm có cùng vĩ độ. Trên Trái Đất, đường tròn này có hướng từ đông sang tây. Vị trí trên vĩ tuyến được xác định bằng kinh độ. Một vĩ tuyến luôn vuông góc với một kinh tuyến tại giao điểm giữa chúng. Các vĩ tuyến ở gần cực Trái Đất có đường kính nhỏ hơn.

Có 5 vĩ tuyến đặc biệt trên Trái Đất. Bốn vĩ tuyến được định nghĩa dựa vào mối liên hệ giữa góc nghiêng của Trái Đất so với mặt phẳng quỹ đạo của nó quanh Mặt Trời. Vĩ tuyến thứ năm, xích đạo, nằm giữa hai cực. 5 vĩ tuyến đó là

Vòng Bắc cực (66° 33' 38" vĩ bắc)

Hạ chí tuyến (23° 26' 22" vĩ bắc)

Xích đạo (0° vĩ bắc)

Đông chí tuyến (23° 26' 22" vĩ nam)

Vòng Nam Cực (66° 33' 38" vĩ nam)

Hạ chí tuyến và đông chí tuyến là các ranh giới phía bắc và phía nam của vùng đất trên Trái Đất có thể thấy được Mặt Trời đi qua đỉnh đầu trong ít nhất một thời điểm trong năm. Vòng cực bắc và vòng cực nam là ranh giới của vùng xung quanh cực Trái Đất, nơi có thể nhìn thấy Mặt Trời trong suốt ít nhất một ngày giữa mùa hè trong năm.

Các vĩ tuyến là các đường tà hành, nhưng ngoại trừ xích đạo, chúng không phải là vòng tròn lớn, và do đó không chứa các cung là quãng đường ngắn nhất giữa các điểm, ngược với những gì nhìn thấy trên một số bản đồ nơi chúng được vẽ bằng các đường thẳng. Các chuyến bay trên bắc bán cầu giữa các điểm có cùng vĩ độ sẽ đi theo đường ngắn nhất trông giống một đường cong lệch về phía bắc trên các bản đồ như trên.

Các cung trên vĩ tuyến trên Trái Đất đôi khi được dùng làm biên giới giữa các quốc gia và vùng lãnh thổ. Một vài vĩ tuyến được dùng như biên giới:

Biên giới giữa Canada và Hoa Kỳ hầu như hoàn toàn nằm trên vĩ tuyến 49° bắc, ngoại trừ phần giữa Québec và Vermont nằm trên vĩ tuyến 45° bắc.

Vĩ tuyến 38° bắc được dùng để phân chia Bắc Triều Tiên và Hàn Quốc.

Vĩ tuyến 17° bắc được dùng để phân chia Việt Nam theo hiệp ước Genève.

Vĩ tuyến 60° nam được dùng để phân định biên giới cho châu Nam Cực

Trái Đất hiện tại có 181 đường vĩ tuyến (tính cả xích đạo là vĩ tuyến đặc biệt).

3. Câu hỏi trắc nghiệm

Câu 1: Đường kinh tuyến gốc 00 đi qua đài thiên văn Grin- uýt thuộc quốc gia nào sau đây?

A. Anh.                                 

B. Pháp.

C. Đức.                                  

D. Liên Bang Nga.

Lời giải

Đường kinh tuyến gốc 00 đi qua đài thiên văn Grin- uýt ở ngoại ô thành phố Luân Đôn, nước Anh.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 2: Đối diện với kinh tuyến gốc là

A. Kinh tuyến 90⁰

B. Kinh tuyến 180⁰

C. Kinh tuyến 360⁰

D. Kinh tuyến 100⁰

Lời giải

Trái Đất hình cầu, kinh tuyến là những đường thẳng cắt dọc (từ cực Bắc  đến cực Nam), một vòng Trái Đất tương đương 3600 với 360 kinh tuyến.

=> Do vậy đối diện kinh tuyến gốc 00 (một nửa vòng Trái Đất) là kinh tuyến 1800.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 3: Vai trò của hệ thống kinh, vĩ tuyến trên quả Địa Cầu là

A. Xác định được vị trí của mọi điểm trên bản đồ.

B. Thể hiện đặc điểm các đối tượng địa lí trên bản đồ.

C. Thể hiện số lượng các đối tượng địa lí trên bản đồ.

D. Xác định được mối liên hệ giữa các địa điểm trên bản đồ.

Lời giải

Các hệ thống kinh, vĩ tuyến gồm kinh tuyến đông, kinh tuyến tây và vĩ tuyến Bắc, vĩ tuyến Nam.

 => Nhờ có hệ thống kinh, vĩ tuyến người ta có thể xác định được vị trí của mọi địa điểm trên quả Địa Cầu.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 4: Các hành tinh trong Hệ Mặt Trời theo thứ tự xa dần Mặt Trời là

A. Sao Thủy, sao Kim, Trái Đất, sao Hỏa, sao Mộc, sao Thổ, Thiên Vương, Hải Vương.

B. Sao Thủy, Trái Đất, sao Mộc, sao Hỏa. sao Thổ, sao Mộc, Hải Vương, Thiên Vương.

C. Sao Thủy, sao Kim, sao Hỏa, sao Mộc, Trái Đất, sao Thổ, Thiên Vương, Hải Vương.

D. Trái Đất, Sao Thủy, sao Kim, sao Hỏa, sao Mộc, sao Thổ, Thiên Vương, Hải Vương.

Lời giải

Các hành tinh trong Hệ Mặt Trời theo thứ tự xa dần Mặt Trời là Sao Thủy, sao Kim, Trái Đất, sao Hỏa, sao Mộc, sao Thổ, Thiên Vương, Hải Vương.

Đáp án cần chọn là: A