logo

Soạn Kinh tế pháp luật 11 Cánh Diều Bài 15: Quyền và nghĩa vụ của công dân về khiếu nại, tố cáo

Hướng dẫn Soạn Kinh tế pháp luật 11 Cánh Diều Bài 15: Quyền và nghĩa vụ của công dân về khiếu nại, tố cáo ngắn gọn, hay nhất theo chương trình Sách mới.

Bài 15: Quyền và nghĩa vụ của công dân về khiếu nại, tố cáo

Soạn Kinh tế pháp luật 11 Cánh Diều Bài 15: Quyền và nghĩa vụ của công dân về khiếu nại, tố cáo (trang 103, 104,...110)

Lý thuyết Kinh tế Pháp luật 11 Cánh Diều Bài 15: Quyền và nghĩa vụ của công dân về khiếu nại, tố cáo

Câu hỏi mở đầu trang 103 KTPL 11: Em hãy chia sẻ thông tin về một số vụ khiếu nại, tố cáo của công dân mà em biết.

Trả lời:

Ví dụ về vụ của Ông Lê Văn H, trú tại thành phố H hỏi: Xin cho biết quyết định giải quyết khiếu nại chỉ được gửi cho người khiếu nại hay còn gửi đến cơ quan, tổ chức, cá nhân nào khác?

Khoản 2 Điều 29 Nghị định số 124/2020/NĐ-CP ngày 19 tháng 10 năm 2020 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Khiếu nại năm 2011 quy định về việc gửi quyết định giải quyết khiếu nại, như sau:

a) Đối với quyết định giải quyết khiếu nại quyết định hành chính, hành vi hành chính:

Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày ban hành quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu, người giải quyết khiếu nại có trách nhiệm gửi quyết định giải quyết khiếu nại cho người khiếu nại, thủ trưởng cấp trên trực tiếp của người giải quyết khiếu nại; người giải quyết khiếu nại lần hai, người có quyền, nghĩa vụ liên quan; cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan.

Trong thời hạn 07 ngày làm việc, kể từ ngày ban hành quyết định giải quyết khiếu nại lần hai, người giải quyết khiếu nại phải gửi quyết định giải quyết khiếu nại cho người khiếu nại, người bị khiếu nại, người giải quyết khiếu nại lần đầu; người có quyền, nghĩa vụ liên quan; cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan.

Câu hỏi trang 104 KTPL 11:

a. Từ thông tin, theo em trong các trường hợp trên, các quyền của người khiếu nại nào đã được thực hiện?

b. Em hiểu thế nào là quyền khiếu nại của công dân?

Trả lời:

a. Trong các trường hợp 1, 2 và 3, các quyền của người khiếu nại được thực hiện là:

- Trong trường hợp 1, anh H là người khiếu nại đã thực hiện quyền tự mình khiếu nại quyết định xử phạt vi phạm hành chính của Cảnh sát giao thông.

- Trong trường hợp 2, người khiếu nại là mẹ chị N đã uỷ quyền cho chị N thực hiện quyền khiếu nại.

- Trong trường hợp 3, người khiếu nại là ông A đã thực hiện quyền yêu cầu cơ quan giải quyết khiếu nại áp dụng biện pháp cần thiết để ngăn chặn hậu quả có thể xảy ra do việc thi hành quyết định hành chính bị khiếu nại. Cụ thể, ông A đã yêu cầu áp dụng các biện pháp để tránh hư hỏng lô hàng hoá của mình.

b. Quyền khiếu nại là quyền của công dân, cơ quan, tổ chức được đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xem xét lại hành vi hành chính khi có căn cứ cho rằng hành vi đó trái pháp luật, xâm phạm quyền, lợi ích của mình.

Câu hỏi trang 106 KTPL 11:

a. Từ thông tin, theo em trong trường hợp 1: A có trách nhiệm gì khi thực hiện khiếu nại đối với quyết định sa thải của công ty X?

b. Trong trường hợp 2, Q đã làm những gì để chỉ ra quyết định xử phạt của Công an xã P là không đúng?

Trả lời:

a. Trong trường hợp 1, khi thực hiện khiếu nại, A có trách nhiệm cung cấp đầy đủ giấy tờ xác nhận của bệnh viện về việc mình bị ốm phải nằm điều trị cho giám đốc công ty để chứng minh sự việc.

b. Trong trường hợp 2, Q đã thực hiện các công việc sau để chỉ ra quyết định xử phạt vi phạm của công an xã P là không đúng:

+ Đi kiểm tra lại về chất ma tuý tại bệnh viện đa khoa huyện để chứng minh rằng mình âm tính với chất gây nghiện.

+ Cung cấp kết quả âm tính của bệnh viện.

+ Trình bày không sử dụng ma tuý và cam đoan chịu trách nhiệm trước pháp luật đối với thông tin của mình.

Câu hỏi trang 107 KTPL 11: 

a. Từ thông tin, theo em trong trường hợp 1, bà P có những quyền gì khi làm đơn tố cáo đối với hành vi của Trần Văn X?

b. Hành vi của ông H có phải thực hiện quyền tố cáo của công dân không?

Trả lời:

a. Trong trường hợp 1, bà Q có quyền:

+ Gửi đơn tố cáo đến Chủ tịch Uỷ ban nhân dân phường H - người có thẩm quyền giải quyết tố cáo theo quy định của pháp luật.

+ Được thông báo về việc thụ lí đơn tố cáo và quyết định giải quyết đơn thư tố cáo.

b. Hành vi của ông H là thực hiện quyền tố cáo của công dân, vì đã gửi đơn đến Uỷ ban nhân dân xã và cảnh sát môi trường về hành vi, việc làm vi phạm pháp luật của cơ sở sản xuất của một doanh nghiệp.

Câu hỏi trang 108 KTPL 11: 

a. Em nhận xét như thế nào về trách nhiệm của ông Q khi quyết định tố cáo bà V lấn chiếm đất khu tập thể trong trường hợp 1?

b. Việc làm đơn tố cáo không ghĩ tên, địa chỉ người tố cáo là đúng hay sai? Vì sao?

Trả lời:

a. Trong trường hợp 1, khi quyết định tố cáo, bà V lấn chiếm đất khu tập thể, ông Q đã thực hiện đúng nghĩa vụ của người tố cáo, đến trụ sở Uỷ ban nhân dân cung cấp trực tiếp các thông tin, bức xúc của người dân tại khu tập thể.

b. Việc làm đơn tố cáo mà không ghi rõ tên, địa chỉ người tố cáo là sai với quy định tại điểm a khoản 1 Điều 9 Luật Tố cáo “Người tố cáo có nghĩa vụ cung cấp thông tin cá nhân theo quy định tại Điều 23 Luật Tố cáo”.

Câu hỏi trang 109 KTPL 11: Theo em, hậu quả của các hành vi do chủ thể trong tình huống 1 và 2 gây ra là gì?

Trả lời:

- Hành vi của các chủ thể trong tình huống 1 và 2 đã gây ra những hậu quả sau:

+ Xúc phạm uy tín, danh dự, xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của công dân - trưởng phòng H.

+ Làm ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của cơ quan nhà nước, ảnh hưởng đến an ninh trật tự, an toàn xã hội.

Luyện tập 

Câu hỏi 1. Trong các trường hợp dưới đây, chủ thể nào thực hiện đúng, chủ thể nào thực hiện chưa đúng quyền khiếu nại, tố cáo? Vì sao?

a. Bà T gửi đơn đến Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã khiếu nại về quyết định xử phạt hành chính của Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã N đối với bà T.

b. Bạn M báo cáo nhà trường về hành vi gian lận trong thi cử của bạn cùng lớp

c. Ông V vận động người dân tổ dân phố nơi ông sinh sống không bị kích động, lôi kéo, dụ dỗ người khác đi khiếu nại đông người trái quy định pháp luật.

d. Anh A cố tình vu khống, tố cáo cơ quan nơi chị L, công tác những điều không đúng sự thật nhằm xúc phạm danh dự, nhân phẩm của chị L

Trả lời:

- Chủ thể thực hiện đúng: a, b, c  vì công dân có quyền khiếu nại, tố cáo đến đúng người có thẩm quyền giải quyết, trình bày trung thực sự việc, cung cấp chứng cứ hợp lí,…

- Chủ thể thực hiện chưa đúng: d vì hành vi này là vu khống không đúng sự thật.

Câu hỏi 2. Em hãy nêu những hành vi được làm và những hành vi phạm quyền khiếu nại, tố cáo trong các câu dưới đây:

a. Cố tình khiếu nại, tố cáo sai sự thật.

b. Người khiếu nại quyết định rút khiếu nại.

c. Kích động, xúi giục, cưỡng ép, dụ dỗ, mua chuộc, lôi kéo người khác tập trung đông người khiếu nại, gây rối an ninh trật tự công cộng.

d. Cưỡng ép, lôi kéo,kích động, dụ dỗ mua chuộc người khác tố cáo sai sự thật.

Trả lời:

- Hành vi được làm: b

- Hành vi vi phạm: a, c, d

Câu hỏi 3. Em hãy nhận xét sự giống nhau và khác nhau giữa khiếu nại và tố cáo?

Trả lời:

* Giống nhau:

-Là quyền của công dân được quy định trong hiến pháp

-Là công cụ bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân

-Là phương tiện công dân tham gia quản lí nhà nước và xã hội.

* Khác nhau:

-Đối tượng:

+Đối tượng của khiếu nại là các quyết định hành chính, hành vi hành chính.

+Đối tượng của tố cáo là hành vi vi phạm pháp luật gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại đến lợi ích nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức.

-Cơ sở:

+Cơ sở của khiếu nại là quyền, lợi ích hợp pháp của bản thân người khiếu nại khi bị xâm phạm.

+Cơ sở của tô cáo là tất cả các hành vi vi phạm pháp luật gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại đến lợi ích nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức.

-Mục đích:

+Mục đích của khiếu nại là để khôi phục quyền và lợi ích hợp pháp của người đã bị xâm phạm hoặc bị thiệt hại.

+Mục đích của tố cáo là nhằm phát giác, ngăn chặn, hạn chế kịp thời mọi hành vi vi phạm pháp luật xâm phạm đến lợi ích nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức.

Câu hỏi 4. Em hãy xử lí tình huống sau:

a. Em hãy nhận xét về hành vi khiếu nại của ông A. Theo quy định về quyền khiếu nại thì ông A có quyền khởi kiện hành chính tại Tòa án đối với quyền định xử phạt.....

b. Em hãy nhận xét về hành vi của anh K. Theo quy định pháp luật về quyền tố cáo, doanh nghiệp của ông B sẽ thực hiện quyền như thế nào?

Trả lời:

a. Hành vi khiếu nại của ông A là sai vì ông A vi phạm quy định xây nhà khi chưa xin phép, ủy ban nhân dân ra quyết định xử phạt là đúng.

b. Hành vi của anh K là vi phạm quy định do không hoàn thành trách nhiệm của mình. Theo quy định pháp luật về quyền tố cáo, doanh nghiệp của ông B sẽ thực hiện quyền đó bằng cách gửi đơn tố cáo lên cơ quan có thẩm quyền giải quyết.

Vận dụng

Câu hỏi: Em hãy cùng bạn lập kế hoạch tìm hiểu và thiết kế sản phẩm về việc thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân về khiếu nại, tố cáo và trình bày sản phẩm trước lớp.

Trả lời:

Tìm đọc các sách để hiểu và nghiên cứu về các quyền và nghĩa vụ của công dân về khiếu nại, tố cáo

Sau đó lên kế hoạch tổ chức sản phẩm về khiếu nại đất đái

Tình huống như sau: Anh Nguyễn Thành biết được hành vi vi phạm trong khi thực hiện nhiệm vụ của cán bộ tư pháp xã M, anh muốn thực hiện tố cáo hành vi vi phạm này . Anh Thành muốn biết nếu anh thực hiện tố cáo thì họ tên, địa chỉ của anh có bị tiết lộ không?

Giải quyết tình huống:

Điều 8 Luật Tố cáo năm 2018 quy định các hành vi bị nghiêm cấm trong tố cáo và giải quyết tố cáo bao gồm:

- Cản trở, gây khó khăn, phiền hà cho người tố cáo.

- Thiếu trách nhiệm, phân biệt đối xử trong việc giải quyết tố cáo.

- Tiết lộ họ tên, địa chỉ, bút tích của người tố cáo và thông tin khác làm lộ danh tính của người tố cáo.

- Làm mất, làm sai lệch hồ sơ, tài liệu vụ việc tố cáo trong quá trình giải quyết tố cáo.

- Không giải quyết hoặc cố ý giải quyết tố cáo trái pháp luật; lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong việc giải quyết tố cáo để thực hiện hành vi trái pháp luật, sách nhiễu, gây phiền hà cho người tố cáo, người bị tố cáo.

- Không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ trách nhiệm bảo vệ người tố cáo.

- Can thiệp trái pháp luật, cản trở việc giải quyết tố cáo.

- Đe dọa, mua chuộc, trả thù, trù dập, xúc phạm người tố cáo.

- Bao che người bị tố cáo.

- Cố ý tố cáo sai sự thật; cưỡng ép, lôi kéo, kích động, dụ dỗ, mua chuộc người khác tố cáo sai sự thật; sử dụng họ tên của người khác để tố cáo.

- Mua chuộc, hối lộ, đe dọa, trả thù, xúc phạm người giải quyết tố cáo.

- Lợi dụng quyền tố cáo để tuyên truyền chống Nhà nước, xâm phạm lợi ích của Nhà nước; gây rối an ninh, trật tự công cộng; xuyên tạc, vu khống, xúc phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác.

- Đưa tin sai sự thật về việc tố cáo và giải quyết tố cáo.

Như vậy, theo quy định nêu trên thì không được tiết lộ họ tên, địa chỉ và các thông tin khác làm lộ danh tính của anh Thành.

Quy định quyền và nghĩa vụ người tố cáo

>>> Xem toàn bộ: Soạn Kinh tế pháp luật 11 Cánh Diều

-------------------------------------

Trên đây Toploigiai đã cùng các bạn Soạn Kinh tế pháp luật 11 Cánh Diều Bài 15: Quyền và nghĩa vụ của công dân về khiếu nại, tố cáo trong bộ SGK Cánh Diều theo chương trình sách mới. Chúc các bạn học tốt!

icon-date
Xuất bản : 11/03/2023 - Cập nhật : 19/03/2024