Kiểu gen thuần chủng là gì?

Câu trả lời chính xác nhất: Kiểu gen thuần chủng là kiểu gen có tất cả các cặp gen đều đồng hợp. Giống thuần chủng là giống có đặc tính di truyền đồng nhất và ổn định, các thế hệ con cháu sinh ra giống với thế hệ trước.

Để hiểu rõ hơn câu trả lời trên đây, mời các bạn đọc thêm phần kiến thức khái quát về Gen dưới đây nhé.

1. Gen là gì?

Gen là đơn vị vật lý và chức năng cơ bản của tính di truyền. Gen được tạo thành từ ADN.

Tập hợp các gen trong một cơ thể sinh vật tạo nên bộ gen của sinh vật đó.

Mỗi gen chứa thông tin di truyền mã hóa cho các phân tử hoạt động chức năng, được gọi là protein. Tuy nhiên, nhiều gen không mã hóa protein.

Hệ gen của con người chứa khoảng 25,000 gen mã hóa cho các loại protein chức năng khác nhau.

Các gen được phân bố trên các nhiễm sắc thể. Con người có 23 cặp nhiễm sắc thể, tương ứng với đó là các gen sắp xếp theo một trât tự nhất định.

Ở người, các gen có kích thước khác nhau, từ vài trăm cặp bazơ cho đến hơn 2 triệu cặp bazơ.

Mỗi người có hai bản sao của mỗi gen, một bản sao được thừa hưởng từ cha và mẹ. Hầu hết các gen đều giống nhau ở tất cả mọi người, nhưng một số lượng nhỏ gen (ít hơn 1% tổng số gen) là khác nhau giữa mọi người.

2. Tìm hiểu về kiểu gen

- Theo nghĩa rộng, kiểu gen là tổ hợp toàn bộ các gen trong tế bào của cơ thể thuộc 1 loài sinh vật. Theo nghĩa hẹp, tập hợp tất cả alen - những dạng biến dị khác nhau của cùng một gene-ở một cá thể được gọi là kiểu gen của cá thể đó.

- Loài người là sinh vật lưỡng bội, có nghĩa rằng ở mỗi vị trí gen có hai alen, hay vị trí locus xác định trên nhiễm sắc thể, mà một alen thừa hưởng từ bố hoặc mẹ. Mỗi cặp alen đại diện cho kiểu gen của một gen nhất định.

Ví dụ, ở cây đậu Hà Lan, gen xác định tính trạng màu của hoa có hai alen. Một alen xác định hoa màu tía và được ký hiệu bằng chữ B viết hoa, và alen kia xác định hoa màu trắng được ký hiệu bằng chữ b viết thường. Do vậy quần thể các cây đậu Hà Lan có thể có ba kiểủ gen ở vị trí locus: BB, Bb, hay bb. Mỗi kiểu gen của cây đóng góp vào kiểu hình của nó, mà trong trường hợp này là thể hiện màu sắc của hoa. Cá thể mà có hai alen giống nhau ở một gen được gọi là đồng hợp tử ở gen đấy, còn nếu có hai alen khác nhau thì cá thể gọi là dị hợp tử.

- Kiểu gen thuần chủng là kiểu gen có tất cả các cặp gen đều đồng hợp, giống thuần chủng là giống có đặc tính di truyền đồng nhất và ổn định, các thế hệ con cháu sinh ra giống với thế hệ trước. Còn kiểu gen không thuần chủng là kiểu gen có đặc tính di truyền không đồng nhất, thế hệ sau có những cá thể khác với thế hệ trước. Giống không thuần chủng có chứa 1 hay 1 số cặp gen dị hợp (VD: AABbDd,....)

>>> Xem thêm: Kiểu gen đồng hợp là gì?

3. Phương pháp giải một số dạng bài tập liên quan đến Kiểu gen

a. Tính số tổ hợp – kiểu gen – kiểu hình ở thế hệ lai

*  Số kiểu tổ hợp:

Số kiểu tổ hợp =  số giao tử đực × số giao tử cái

- Chú ý:

Khi biết số kiểu tổ hợp à biết số loại giao tử đực, giao tử cái có thể suy ra số cặp gen dị hợp

trong kiểu gen của cha hoặc mẹ hoặc ngược lai

Ví dụ 1: Xét phép lai ♂Aa Bb DDEe x ♀Aa bb Dd ee

a) Xác định số giao tử đực và giao tử cái trong phép lai 

b) Ở  đời con có bao nhiêu kiểu tổ hợp ở đời con

Giải

a) Aa Bb DDEe có 3 cặp gen dị hợp 1 kiểu gen đồng hợp có số kiểu giao tử là 2 3

Aa bb Dd ee có 2 cặp gen dị hợp 2 kiểu gen đồng hợp có số kiểu giao tử là 2 2

b) Số tổ hợp ở đời con là 2 3 x 2 2  = 2 5   = 32 kiểu

*  Số loại kiểu hình và số loại kiểu gen:

Trong điểu kiện các gen phân li độc lập thì  ở đời con

Số loại kiểu gen bằng tích số loại kiểu gen của từng cặp gen

Số loại kiểu hình bằng tích số loại kiểu hình của các cặp tính trạng

Ví dụ 2: Cho biết mỗi tính trạng do một kiểu gen quy định trong đó A  quy định hạt vànga quy định hạt xanh , B quy định hạt trơn và b quy định hạt nhắn , D quy định thân cao d quy định thân thấp . Xét phép lai có   AabbDd    x    AaBbdd  cho bao nhiêu kiểu gen và kiểu hình ở đời con

Giải :

Xét từng phép lai :

Phép lai Aa x Aa cho ra 3 kiểu gen và hai kiểu hình Phép lai Bb x bb cho ra 2 kiểu gen và 2 kiểu hình Phép lai Dd x dd cho ra 2 kiểu gen và 2  kiểu hình Số KG = 3 x 2 x 2 = 12.

Số KH = 2 x 2 x 2 = 8.

b.  Xác định kiểu gen, kiểu hình của p khi biết tỉ lệ kiểu hình của đời con

Xác định tỉ lệ cá thể mang kiểu hình lặn có thể suy ra kiểu gen của bố mẹ

Cách giải:

Xác định tỉ lệ kiểu hình lặn ở đời con => Xác định tỉ lệ giao tử lặn ở hai bên bố mẹ => Xác định kiểu gen của cơ thể bố mẹ

Ví dụ 3 :  Ở đậu Hà Lan, gen A quy định quả màu vàng trội hoàn toàn so với alen a quy định quả màu xanh. Cho lai  đậu Hà Lan có quả màu vàng với nhau, thu được tỉ lệ kiểu hình là 3 vàng : 1 xanh. Xác định kiểu gen của bố mẹ đem lai. Nếu kết quả cho tỉ lệ 1 quả vàng : 1 quả xanh thì kiểu gen và kiểu hình của bố mẹ phải như thế nào?

Giải

Xác định kiểu gen của bố mẹ: P: A− x  A−

F₁                      3 vàng ( A−) : 1 xanh ( aa)

Ở F1 thu được cây có quả màu xanh => Tỉ lệ kiểu hình lặn ( aa) = ¼ = ½ a x ½ a

Hai bên bố mẹ đều tạo ra giao tử a với tỉ lệ là 1/2. Kết quả có tỷ lệ 1 vàng : 1 xanh => lai phân tích => Kiểu gen, kiểu hình của P là Aa , quả màu vàng và aa quả màu xanh.

Qua bài viết trên, bạn đã trả lời được câu hỏi “Kiểu gen thuần chủng là gì?”. Chúng tôi hi vọng, các kiến thức bổ trợ trong phần giải thích được Top lời giải tổng hợp, biên soạn trên đây sẽ là tài liệu tham khảo hữu ích phục vụ cho việc học tập của bạn. Chúc các bạn học tốt !