[Kết nối tri thức] Giải KHTN 6 Bài 11: Oxygen. Không khí

Hướng dẫn Giải KHTN 6 Bài 11: Oxygen. Không khí chi tiết, đầy đủ nhất, bám sát nội dung bộ SGK Kết nối tri thức, giúp các em học tốt hơn.

Mở đầu

Em đã biết không khí xung quanh ta cần thiết cho sự sống và sự cháy. Em có thể giải thích tại sao con người phải sử dụng bình dưỡng khí khi lặn dưới nước, khi lên núi cao hoặc khi đi du hành tới Mặt Trăng?

Hướng dẫn giải:

Vì khi lặn dưới nước, khi lên núi cao hoặc khi đi du hành tới Mặt Trăng, những nơi đó không đủ hoặc không có không khí để con người hô hấp do đó cần phải dùng tới bình dưỡng khí.

I. Oxygen trên Trái Đất

Nêu dẫn chứng cho thấy oxygen có trong không khí, trong nước, trong đất.

Hướng dẫn giải:

Dẫn chứng cho thấy oxygen có trong không khí, trong nước, trong đất:

- Ở đâu có oxygen thì ở đó mới tồn tại sự sống, con người và sinh vật mới tồn tại và phát triển

- Trong không khí có oxygen vì thể các sinh vật trên mặt đất như con người, thú, chim có thể sống được.

- Trong nước có oxygen hòa tan, nên các loại sinh vật dưới nước mới sống được.

- Trong lớp đất xốp, có lượng oxygen nằm lẫn trong đất, nên các loại sâu, bọ có thể lấy lượng oxygen này và tồn tại.

II. Tính chất vật lí và tầm quan trọng của oxygen

1. Ở nhiệt độ phòng, oxygen tồn tại ở thể nào?

2. Nhiệt độ lạnh nhất trên Trái Đất từng ghi lại được là -89∘C. Khi đó oxygen ở thể khí, lỏng hay rắn.

3. Em có biết rằng oxygen có ở mọi nơi trên Trái Đất.

a) Em có nhìn thấy oxygen không?

b) Cá và nhiều sinh vật sống được trong nước có phải là bằng chứng cho thấy oxygen tan trong nước hay không?

4. Liệt kê các ứng dụng của khí oxygen trong đời sống và trong sản xuất mà em biết.

5. Nêu một số ví dụ cho thấy vai trò của oxygen đối với sự sống và sự cháy.

Hướng dẫn giải:

1. Ở nhiệt độ phòng, oxygen tồn tại ở thể khí.

2. Nhiệt độ lạnh nhất trên Trái Đất từng ghi lại được là -890C, khi đó oxygen ở thể khí.

3. a) Ta không nhìn thấy khí oxygen.

    b) Cá và nhiều sinh vật sống được trong nước là bằng chứng cho thấy oxygen tan trong nước.

4. Ứng dụng của khí oxygen trong đời sống và trong sản xuất:

+ Được dùng trong y tế để làm chất duy trì hô hấp, hoặc dùng trong các bình lặn của thợ lặn, ngoài ra còn dùng để cung cấp cho phi công trong những trường hợp không khí loãng,...

+ Cung cấp nhiệt và cần thiết cho quá trình đốt cháy nhiên liệu

+ Oxi cũng được dùng nhiều trong công nghiệp hóa chất, luyện thép, hàn cắt kim loại (đèn xì axetylen), sản xuất rượu , làm thuốc nổ,....

5. Oxygen có vai trò quan trọng trong sự sống và sự cháy:

* Trong sự sống:

- Các loài động, thực vật cần có oxy để duy trì sự sống và phát triển, ...

- Con người nếu không có oxy để thở cũng không tồn tại được.

* Trong sự cháy:

- Đốt ngọn nến trong chiếc hộp kín, khi lượng oxy trong hộp hết thì cây nến sẽ tắt dần.

- Đốt ngọn nến trong không khí, thì lượng oxy trong không khí sẽ giúp ngọn nến cháy rất lâu.

III. Thành phần của không khí

Khí nào có phần trăm thể tích lớn nhất trong không khí?

Hướng dẫn giải:

Khí có phần trăm thể tích lớn nhất trong không khí là nitrogen (78%)

IV. Vai trò của không khí

1. Nêu vai trò của không khí đối với sự sống

2. Một bạn nói: "Carbon dioxide không là khí độc nhưng có nhiều trong không khí thì không khí cũng bị ô nhiễm, có hại cho sức khỏe". Ý kiến của bạn đó có đúng không?

Hướng dẫn giải:

1. Vai trò của không khí với sự sống:

- Là thành phần quan trọng trong quá trình hô hấp của con người, động vật, thực vật, ...

- Giúp điều hòa khí hậu, giúp bề mặt Trái Đất không quá nóng hoặc quá lạnh.

- Khí cacbonic trong không khí cần thiết cho quá trình quang hợp của cây xanh.

- Không khí giúp bảo vệ Trái đất khỏi các thiên thạch rơi từ vũ trụ.

2. Ý kiến của bạn đó không đúng. Vì khí cacbonic có nhiều trong không khí sẽ làm Trái Đất nóng dần lên,gây hiên tượng hiệu ứng nhà kính chứ không gây hại cho sức khỏe.

V. Sự ô nhiễm không khí

1. Quan sát hình 3.7 và nêu ra các nguyên nhân gây ô nhiễm không khí.

2. Ô nhiễm không khí có tác hại gì với đời sống?

3. Em có thể làm gì để góp phần giảm ô nhiễm không khí?

Hướng dẫn giải:

1. Các nguyên nhân gây ô nhiễm không khí:

- Lượng rác thải con người thải ra môi trường ngày càng nhiều và không được xử lý.

- Cháy rừng làm giảm lượng cây xanh, tạo ra nhiều khói bụi, khí độc hại ra môi trường.

- Khói ô tô chứa nhiều khí thải độc hại thải ra không khí.

- Khói từ các nhà máy chứa nhiều khí độc, cacbonic, ... gây ô nhiễm môi trường, hiệu ứng nhà kính, ..

2. Tác hại ô nhiễm không khí với đời sống:

- Hạn chế tầm nhìn khi tham gia giao thông

- Gây bệnh nguy hiểm cho con người, có nguy cơ gây tử vong

- Có một số hiện tượng thời tiết cực đoan: Hiệu ứng nhà kính, biến đổi khí hậu sương mù giữa ban ngày, mưa acid,…

- Thực vật không phát triển được, phá hủy quá trình trồng trọt và chăn nuôi

- Động vật phải di cư, bị tuyệt chủng

3. Để góp phần giảm ô nhiễm không khí ta có thể:

- Trồng nhiều cây xanh trong khu mình đang sống

- Tuyên truyền cho mọi người xung quanh về ý thức bảo vệ không khí

- Hạn chế đi xe máy, ô tô thay vào đó có thể đi xe đạp hoặc xe bus, ...