Hệ số biến dạng là gì?

Đáp án chi tiết, giải thích dễ hiểu nhất cho câu hỏi: “Thế nào là hệ số biến dạng?” cùng với kiến thức tham khảo do Top lời giải biên soạn là tài liệu cực hay và bổ ích giúp các bạn học sinh ôn tập và tích lũy thêm kiến thức bộ môn Vật lý 11. 

Thế nào là hệ số biến dạng?

Hệ số biến dạng là tỉ số độ dài hình chiếu của một đoạn thẳng nằm trên trục tọa độ với độ dài thực của đoạn thẳng đó. Thông thường có 3 hệ số biến dạng chính là: Hệ số biến dạng theo trục O’X’, hệ số biến dạng O’Y’, hệ số biến dạng O’Z’.

Kiến thức tham khảo về hình chiếu và phép chiếu

1. Định nghĩa về hình chiếu và phép chiếu

Hình chiếu (3D projection) là hình biểu diễn 3 chiều của đối tượng lên mặt phẳng hai chiều. Yếu tố cơ bản tạo nên hình chính là đối tượng cần chiếu, mặt phẳng chiếu và phép chiếu.

Hình chiếu của một đoạn thẳng nằm trên một đường thẳng chính là khoảng cách giữa hai đoạn thẳng vuông góc với đường thẳng cho trước. Hình chiếu của một điểm là giao điểm của đường thẳng cho trước và đường thẳng tính từ điểm vuông góc.

Hình chiếu của vật thể bao gồm: Hình chiếu cơ bản, hình chiếu phụ và hình chiếu riêng phần.

2. Các loại hình chiếu

a. Hình chiếu thẳng góc

Đây là loại hình chiếu biểu diễn lại theo cách đơn giản nhất, hình dạng, kích thước của vật thể được bảo toàn và cho phép việc thể hiện hình dạng, kích thước vật thể được chính xác nhất

Mỗi hình chiếu thẳng góc sẽ chỉ có thể biểu diễn được hai chiều. Do vậy chúng ta cần phải dùng đến nhiều hình chiếu loại này để biểu diễn nhất là đối với những vật thể phức tạp. Có ba loại hình chiếu thẳng góc phổ biến đó là: Hình chiếu cạnh, hình chiếu đứng và hình chiếu bằng.

Thông thường dùng đến 3 hình chiếu là chiếu đứng (hướng chiếu từ mặt trước nhìn tới), chiếu cạnh (hướng chiếu từ bên cạnh bên phải nhìn sang trái) và chiếu bằng (hướng chiếu từ trên nhìn xuống), ngoài ra có thể dùng thêm 3 hình chiếu nữa là từ mặt sau nhìn tới, từ cạnh bên trái nhìn sang phải, từ đáy nhìn lên). Những chi tiết phức tạp hình chiếu còn thể hiện cắt một phần vật thể để biểu diễn rõ các chi tiết khuất lấp.

b. Hình chiếu trục đo

Hình chiếu dạng này có thể biểu diễn được cả ba chiều của vật thể lên mặt phẳng chiếu. Các tia chiếu sẽ tùy vào phương chiếu là vuông góc hay xiên góc. Theo sự tương quan của ba chiều, hình chiếu trục đo sẽ được phân ra các loại như sau:

- Hình chiếu trục đo vuông góc (Axonometric projection) 

+ Hình chiếu trục đo vuông góc đều (Isometric projection) ba hệ số biến dạng theo ba trục bằng nhau

+ Hình chiếu trục đo vuông góc cân (Dimetric projection) hai trong ba hệ số biến dạng bằng nhau từng đôi một

+ Hình chiếu trục đo vuông góc lệch (Trimetric projection) ba hệ số biến dạng theo ba trục không bằng nhau

- Hình chiếu trục đo xiên góc (Oblique projection)

+ Hình chiếu trục đo xiên góc đều (Military projection)

+ Hình chiếu trục đo xiên góc cân (Cabinet projection)

+ Hình chiếu trục đo xiên góc lệch (Cavalier projection)

3. Hình chiếu phối cảnh (perspective projection)

Sử dụng phép chiếu xuyên tâm, các tia chiếu hội tụ về một điểm gọi là điểm tụ. Dựa vào số lượng điểm tụ mà chia ra hình chiếu phối cảnh 1 điểm tụ, 2 điểm tụ và 3 điểm tụ. Ngoài ra còn có hình chiếu phối cảnh Curvilinear perspective dùng khung cơ sở là mạng đường cong cho phép thể hiện cả hướng nhìn từ trên xuống (Bird's-eye view) và hướng nhìn thấp từ dưới lên (Worm's-eye view). Hình chiếu phối cảnh rút gọn khoảng cách Foreshortening khiến cho khoảng cách trông có vẻ gần hơn về hướng người xem.

Nếu hình chiếu từ trên, từ trái, từ dưới, từ phải và từ sau thay đổi vị trí đối với hình chiếu chính như đã quy định ở hình trên thì chúng phải ký hiệu bằng chữ để chỉ tên gọi, và trên hình chiếu liên quan phải vẽ mũi tên chỉ hướng nhìn và kèm theo chữ ký hiệu.

Nếu các hình chiếu cơ bản đặt phân cách với hình biểu diễn chính bởi các hình biểu diễn khác, hoặc không cùng trên một bản vẽ với hình chiếu chính thì các hình chiếu này cũng phải có ký hiệu như trên.

Các phương pháp chiếu và cách bố trí các hình chiếu như hình trên gọi là phương pháp góc phần tư thứ nhất. Đây là phương pháp được sử dụng theo tiêu chuẩn của các nước châu âu và thế giới.