Hãy sơ đồ hóa quá trình tìm hiểu thế giới tự nhiên dưới góc độ Vật lí.

Trả lời câu hỏi Luyện tập trang 9 Vật Lí 10: Hãy sơ đồ hóa quá trình tìm hiểu thế giới tự nhiên dưới góc độ Vật lí.

01. Sơ đồ hóa quá trình tìm hiểu thế giới tự nhiên dưới góc độ Vật lí

B1: Quan sát hiện tượng: Bắt đầu từ việc quan sát các hiện tượng tự nhiên.

B2: Xác định đối tượng nghiên cứu: Từ đó xác định rõ đối tượng và khía cạnh cần nghiên cứu cụ thể.

B3: Đề xuất giả thuyết: Đưa ra giả thuyết dựa trên những thông tin ban đầu thu thập được.B

B4: Kiểm chứng giả thuyết: Tiến hành kiểm chứng thông qua mô hình lý thuyết hoặc mô hình thực nghiệm.

• Mô hình lý thuyết: Dựa vào các lý thuyết hiện có để kiểm tra tính hợp lý của giả thuyết.
• Mô hình thực nghiệm: Thực hiện các thí nghiệm thực tế để kiểm tra tính đúng đắn của giả thuyết.

B5: Điều chỉnh, bổ sung, thay thế giả thuyết: Nếu kết quả kiểm chứng không phù hợp với giả thuyết ban đầu, sẽ tiến hành điều chỉnh hoặc thay thế giả thuyết.

B6: Rút ra kết luận: Khi quá trình kiểm chứng thành công, từ đó đưa ra kết luận cuối cùng về đối tượng nghiên cứu.

02. Ví dụ về sơ đồ hóa quá trình tìm hiểu thế giới tự nhiên dưới góc độ Vật lí

Hiện tượng: Quả táo rơi từ trên cây xuống đất

Quan sát hiện tượng: Khi đứng dưới cây, nhà khoa học Isaac Newton thấy một quả táo rơi từ trên cây xuống đất.

Xác định đối tượng nghiên cứu: Newton quyết định nghiên cứu hiện tượng "vật thể rơi xuống đất" để tìm hiểu nguyên nhân tại sao quả táo lại rơi mà không bay lên hoặc trôi ngang.

Đề xuất giả thuyết: Newton đưa ra giả thuyết rằng tồn tại một lực nào đó từ Trái Đất tác động lên quả táo, kéo nó về phía Trái Đất. Ông gọi lực này là "lực hấp dẫn."

Kiểm chứng giả thuyết:

• Mô hình lý thuyết: Newton xây dựng các công thức toán học về lực hấp dẫn, kiểm tra tính đúng đắn bằng cách áp dụng cho các vật thể khác như mặt trăng và các hành tinh.
• Mô hình thực nghiệm: Các thí nghiệm trong nhiều tình huống thực tế đã chứng minh rằng các vật thể khi không bị cản trở sẽ luôn rơi xuống theo chiều trọng lực, giống như quả táo rơi.

Điều chỉnh, bổ sung, thay thế giả thuyết: Nếu trong quá trình nghiên cứu có những phát hiện mới (chẳng hạn như các ngoại lệ hoặc hiện tượng khác), Newton và các nhà khoa học sau đó sẽ điều chỉnh và bổ sung thêm các khía cạnh mới vào lý thuyết này (như sau này là lý thuyết tương đối của Einstein).

Rút ra kết luận: Lực hấp dẫn là một hiện tượng tự nhiên, không chỉ tác động lên quả táo mà còn chi phối chuyển động của mọi vật thể trên Trái Đất và trong vũ trụ.

Kết luận cuối cùng: Newton đã đưa ra định luật vạn vật hấp dẫn, giải thích rằng mọi vật thể trong vũ trụ đều bị thu hút bởi các vật thể khác thông qua lực hấp dẫn.