Hào khí Đông A là gì? Bối cảnh, ý nghĩa của hào khí Đông A?

Kiến thức về Hào khí Đông A: Khái niệm, bối cảnh ra đời, ý nghĩa giúp các bạn hiểu thêm về lịch sử Việt Nam. 

Hào khí Đông A là gì?

+ Hào khí: là Chí khí mạnh mẽ, hào hùng.

+ Đông A: Theo lối chiết tự, họ Trần (chữ Hán: 陳) còn được gọi ẩn dụ là Đông A (do chữ Trần 陳 được ghép từ hai thành phần là Đông (東) và A (阿)).

Hào khí Đông A: là hào khí đời Trần (chữ Đông và chữa A trong tiếng hán ghép lại thành chữ Trần).Cụm thuật ngữ này từ lâu đã được dùng chỉ cái không khí oai hùng ,hào sảng của thời trần (thời kì mà chúng ta có những chiến công lẫy lừng khi cả ba lần đều đánh tan quân xâm lược Nguyên-Mông)

Theo đó, khi nhà Trần tại Việt Nam giành chiến thắng trong ba cuộc kháng chiến chống quân Mông Nguyên, khí thế chiến đấu của quân dân nhà Trần được gọi là “hào khí Đông A”.

Hào khí Đông A là sản phẩm của một thời đại vàng son lịch sử với khí thế chiến đấu hào hùng, là kết tinh sức mạnh toàn dân,bùng lên sức mạnh dân tộc tự lập tự cường, ý chí quyết chiến quyết thắng của quân và dân ta.

Theo đánh giá của nhiều nhà nghiên cứu cũng như khách quan lịch sử, nhà Trần là triều đại phong kiến đầu tiên của lịch sử Việt Nam có thể tạo được sự đồng tâm, nhất chí tối cao từ trên xuống dưới, từ quân đến dân, từ già đến trẻ hay từ trai đến gái.

Bối cảnh ra đời của hào khí Đông A

Trong 175 năm trị vì, nhà Trần đã có nhiều thành tựu về văn hóa, tôn giáo cũng như quân sự. Và điểm sáng nhất là lãnh đạo nhân dân đánh bại quân xâm lược Nguyên Mông đến 3 lần (năm 1258, 1285, 1288). Cũng từ đó, câu nói “Hào khí Đông A” lịch sử được ra đời. Trần Thủ Độ, Trần Thái Tông, Trần Hưng Đạo, Trần Quang Khải, Trần Thánh Tông hay Trần Khánh Dư… đều là những tên tuổi đi vào lịch sử dân tộc bằng sự trân trọng của các thế hệ sau.

Từ năm 1258 - năm 1288, mỗi lần Mông Cổ thực hiện việc xâm lược là mỗi lần quân và dân ta phải chống đỡ trước sức mạnh ngày càng to lớn hơn. Ba lần chiến thắng quân Nguyên Mông là ba mốc son sáng chói trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc. Lúc bấy giờ, điều đó quả là một vấn đề khó khăn, n với một quốc gia nhỏ bé. Nhưng bù lại chúng ta không thiếu nhân tài, lại thừa ý chí chiến đấu và mang trong mình tình yêu nước và lòng tự tôn dân tộc rất cao.

Ý nghĩa của hào khí Đông A

Để hiểu hơn thế nào là hào khí Đông A thời trần Trong Hịch tướng sĩ, Trần Quốc Tuấn – Hưng Đạo đại vương có viết: “Ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối, ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa; chỉ giận chưa thể xẻ thịt, lột da, ăn gan, uống máu quân thù; dẫu cho trăm thân này phơi ngoài nội cỏ, nghìn xác này gói trong da ngựa, ta cũng cam lòng”. Câu nói này đã tỏ rõ sự phẫn nộ, căm tức, uất hận quân giặc cũng như ý chí quyết chiến quyết thắng không gì có thể lay chuyển. 

Hay như câu trả lời cứng rắn, đanh thép của ông khi được vua Trần Thánh Tông hỏi trong cuộc kháng chiến lần thứ 2: “Bệ hạ chém đầu tôi trước rồi hãy hàng”. Và tinh thần ấy cũng là một trong những biểu trưng rõ nhất cho hào khí Đông A, hào khí lịch sử giúp quân dân nhà Trần có được 3 chiến thắng không tưởng trước quân Nguyên Mông. 

Trước khi mất, Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn có để lại quốc sách giữ nước cho vua Trần Anh Tông, trong đó có viết: “Vua tôi đồng tâm, anh em hòa mục, cả nước góp sức, giặc phải bị bắt. (Nên) khoan thư sức dân để làm kế sâu rễ bền gốc, đó là thượng sách giữ nước vậy”. Đó là tinh thần trung quân ái quốc của Quốc công Tiết chế Trần Hưng Đạo, vậy còn những người khác thì sao?

Vào năm 1284, nước Đại Việt phải đối mặt với sức ép không tưởng từ hơn 50 vạn quân Nguyên Mông muốn xâm lược nước ta một lần nữa. Đứng trước nguy cơ đó, Thượng hoàng Trần Thánh Tông đã triệu tập các phụ lão trong cả nước về điện Diên Hồng để bàn về vấn đề nên chủ hòa hay chủ chiến. Kết quả mọi người có thể đã biết hết, theo Đại Việt Sử Ký toàn thư quyển 5, kỷ nhà Trần có viết: “Thượng hoàng triệu phụ lão trong nước họp ở thềm điện Diên Hồng, ban yến và hỏi kế đánh giặc. Các phụ lão điều nói “ĐÁNH”, muôn người cùng hô một tiếng, như bật ra từ một cửa miệng”. Các bô lão đều là những người được trọng vọng, kính nể khắp nơi trong nước, chính họ cũng thể hiện ý kiến của nhân dân. 

Nhà sử học Ngô Sĩ Liên đã từng viết: “Giặc Hồ vào cướp nước là nạn lớn nhất của đất nước. Hai vua hiệp mưu, bầy tôi họp bàn há lại không có kế sách gì chống giặc mà phải đợi đến ban yến hỏi kế ở các phụ lão hay sao? Là vì Thánh Tông muốn làm thế để xét lòng thành ủng hộ của dân chúng, để dân chúng nghe theo lời dụ hỏi mà cảm kích hăng hái lên thôi. Đó là giữ được cái nghĩa người xưa nuôi người già để xin lời hay vậy”. 

Tóm lại, hào khí Đông A không chỉ là nét chữ, lỗi chiết tự mà biểu trưng cho tinh thần bất khuất, dũng cảm, quyết chiến quyết thắng của quân – thần – dân nhà Trần. Với họ, đầu có thể rơi, máu có thể chảy nhưng quyết không thể làm mất nước. Thậm chí có những người như Trần Quốc Tuấn, vì lợi ích chung của đất nước mà sẵn sàng gạt thù nhà.