Bài 2: Lai một cặp tính trạng

Giải VBT Sinh 9 Bài 2: Lai một cặp tính trạng

 

I - Bài tập nhận thức kiến thức mới

Bài tập 1 trang 7 VBT Sinh học 9:

Quan sát bảng 2 và điền tỉ lệ các loại kiểu hình ở F2 vào ô trống.

Lời giải

P	F1	F2	Tỉ lệ kiểu hình F2
Hoa đỏ x Hoa trắng	Hoa đỏ	705 đỏ; 224 trắng	3 hoa đỏ : 1 hoa trắng
Thân cao x thân lùn	Thân cao	487 cao; 277 lùn	2 thân cao : 1 thân lùn
Quả lục x quả vàng	Quả lục	428 quả lục; 152 quả vàng	3 quả lục : 1 quả vàng

Bài tập 2 trang 7 VBT Sinh học 9:

Hãy điền các từ hay cụm từ: đồng tính, 3 trội, 1 lặn vào các ô trống trong câu sau:

Khi lai hai bố mẹ khác nhau về một cặp tính trạng tương phản thuần chủng thì ở F1 ………….về tính trạng của bố mẹ, còn F2 có sự phân li tính trạng theo tỷ lệ trung bình …………..

Lời giải

Khi lai hai bố mẹ khác nhau về một cặp tính trạng tương phản thuần chủng thì ở F1 đồng tính về tính trạng của bố hoặc mẹ, còn F2 có sự phân li tính trạng theo tỷ lệ trung bình 3 trội:1 lặn

Bài tập 3 trang 7-8 VBT Sinh học 9:

Quan sát hình 2.3 SGK và cho biết:

- Tỉ lệ các loại giao tử F1 và tỉ lệ các loại hợp tử ở F2

- Tại sao F2 lại có tỉ lệ 3 hoa đỏ: 1 hoa trắng?

Lời giải

Quan sát hình 2.3 SGK nhận thấy:

- Tỉ lệ các loại giao tử ở F1 là 1A:1a và tỉ lệ các loại hợp tử ở F2 là 1AA:2Aa:1aa

- F2 có tỉ lệ 3 hoa đỏ: 1 hoa trắng vì: tính trạng màu hoa do một cặp nhân tố di truyền quy định, trong quá trình phát sinh giao tử, mỗi nhân tố di truyền phân li về một giao tử và giữ nguyên bản chất như ở cơ thể thuần chủng P. Trong quá trình thụ tinh, các giao tử tổ hợp tự do và tạo tỉ lệ kiểu gen ở F2 là 1AA:2Aa:1aa. Ở cơ thể có kiểu gen chứa nhân tố di truyền A biểu hiện kiểu hình trội (1AA+2Aa ⇒ 3 hoa đỏ), cơ thể có kiểu gen chứa hai nhân tố di truyền a biểu hiện kiểu hình lặn (1aa ⇒ 1 hoa trắng)

II - Bài tập tóm tắt và ghi nhớ kiến thức cơ bản

Bài tập 1 trang 8 VBT Sinh học 9:

Điền từ hoặc cụm từ thích hợp vào ô trống trong các câu sau:

Nhờ phương pháp phân tích các thế hệ lai Menđen thấy rằng: Khi lai hai bố mẹ thuần chủng khác nhau về một ……………………….. thì F2 phân li tính trạng theo tỉ lệ trung bình ……………

Lời giải

Nhờ phương pháp phân tích các thế hệ lai Menđen thấy rằng: Khi lai hai bố mẹ thuần chủng khác nhau về một cặp tính trạng tương phản thì F2 phân li tính trạng theo tỉ lệ trung bình 3 trội:1 lặn

Bài tập 2 trang 8 VBT Sinh học 9: 

Điền từ hoặc cụm từ thích hợp vào ô trống trong các câu sau:

Menđen đã giải thích các kết quả thí nghiệm của mình bằng sự phân li và tổ hợp của …………. (gen) quy định cặp tính trạng tương phản thông qua các quá trình phát sinh giao tử và thụ tinh. Đó là ……….. các tính trạng. Từ đó ông phát hiện ra quy luật phân li với nội dung: trong quá trình phát sinh giao tử, mỗi nhân tố di truyền trong cặp nhân tố di truyền phân li về ………… và giữ nguyên bản chất như ở cơ thể thuần chủng của P

Lời giải

Menđen đã giải thích các kết quả thí nghiệm của mình bằng sự phân li và tổ hợp của cặp nhân tố di truyền (gen) quy định cặp tính trạng tương phản thông qua các quá trình phát sinh giao tử và thụ tinh. Đó là cơ chế di truyền các tính trạng. Từ đó ông phát hiện ra quy luật phân li với nội dung: trong quá trình phát sinh giao tử , mỗi nhân tố di truyền trong cặp nhân tố di truyền phân li về một giao tử và giữ nguyên bản chất như ở cơ thể thuần chủng của P

III - Bài tập củng cố, hoàn thiện kiến thức

Bài tập 1 trang 8 VBT Sinh học 9:

Nêu khái niệm kiểu hình và cho ví dụ minh họa.

Lời giải

Kiểu hình là tổ hợp toàn bộ các tính trạng của cơ thể

Ví dụ:

+ một chú chó (xác định): lông màu vàng, mõm dài, tai cụp, đuôi xù,…

+ một chú mèo (xác định): lông màu tro, đuôi cụt, mắt xanh nước biển,…

+ một người (xác định): tóc xoăn, tóc màu vàng, mắt xanh, da trắng,…

Bài tập 2 trang 8 VBT Sinh học 9:

Phát biểu nội dung của quy luật phân li.

Lời giải

Nội dung quy luật phân li: “Trong quá trình phát sinh giao tử mỗi nhân tố di truyền trong cặp nhân tố di truyền phân li về một giao tử và giữ nguyên bản chất như ở cơ thể thuần chủng của P”.

Bài tập 3 trang 8-9 VBT Sinh học 9:

Menđen đã giải thích kết quả thí nghiệm trên đậu Hà Lan như thế nào?

Lời giải

Menđen giả định rằng mỗi tính trạng trên cơ thể do một cặp nhân tố di truyền quy định, các chữ cái in hoa dùng để kí hiệu cho nhân tố di truyền trội quy định tính trạng trội (vd: A – hoa đỏ), các chữ cái in thường kí hiệu cho nhân tố di truyền lặn quy định tính trạng lặn (vd: a – hoa trắng). Menđen đã giải thích kết quả thí nghiệm trên đậu Hà Lan bằng sự phân li của cặp nhân tố di truyền trong quá trình phát sinh giao tử và sự tổ hợp của chúng trong quá trình thụ tinh:

+ Ở cơ thể thuần chủng P: hoa đỏ (AA) x hoa trắng (aa); F1: Aa (100% hoa đỏ)

+ Trong quá trình các cây đậu Hà Lan đời F1 (Aa – hoa đỏ) phát sinh giao tử đã tạo ra hai loại giao tử có tỷ lệ ngang nhau là 1A: 1a. Các giao tử này giữ nguyên bản chất như ở cơ thể thuần chủng của P: A – hoa đỏ; a – hoa trắng.

+ Trong quá trình thụ tinh, các giao tử này tổ hợp lại một cách ngẫu nhiên, tạo nên tỉ lệ ở F2 1AA: 2Aa: 1aa. Tính trạng màu hoa ở F2 phân li theo tỷ lệ trung bình 3 trội (3hoa đỏ = 1AA+2Aa) : 1 lặn (1 hoa trắng = 1aa)