Bài 13: Máu và môi trường trong cơ thể

Giải VBT Sinh 8: Bài 13. Máu và môi trường trong cơ thể

I - Bài tập nhận thức kiến thức mới

Bài tập 1 trang 32 VBT Sinh học 8

Chọn từ thích hợp: huyết tương, bạch cầu, hồng cầu, tiểu cầu, điền vào chỗ trống những câu sau:

Lời giải

- Máu gồm huyết tương và các tế bào máu

- Các tế bào máu gồm hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu.

Bài tập 2 trang 32-33 VBT Sinh học 8

1. Khi cơ thể bị mất nước nhiều (tiêu chảy, lao động nặng ra mồ hôi nhiều …), máu có thể lưu thông dễ dàng trong mạch nữa không?

2. Thành phần các chất trong huyết tương có gợi ý gì về chức năng của nó?

3. Vì sao máu từ phổi về tim rồi tới các tế bào có màu đỏ tươi, còn máu từ các tế bào về tim rồi tới phổi có màu đỏ thẫm?

Lời giải

1. Khi cơ thể bị mất nước nhiều thì máu không thể lưu thông trong mạch nữa vì sẽ không duy trì được máu, các chất dinh dưỡng, chất cần thiết khác và chất thải ở trạng thái lỏng.

2. Thành phần các chất trong huyết tương gồm: nước (90%) và chất dinh dưỡng, chất cần thiết khác, muối khoáng, chất thải (10%).

- Chức năng của huyết tương là duy trì máu ở trạng thái lỏng để lưu thông dễ dàng trong mạch; vận chuyển các chất dinh dưỡng, các chất cần thiết khác và các chất thải.

3. Máu từ phổi về tim rồi tới các tế bào do hồng cầu có Hb khi kết hợp với O₂ làm máu có màu đỏ tươi. Máu từ các tế bào về tim rồi tới phổi do hồng cầu có Hb kết hợp với CO₂ làm máu có màu đỏ thẫm.

Bài tập 3 trang 33 VBT Sinh học 8

1. Các tế bào cơ, não của cơ thể có thể trực tiếp trao đổi các chất với môi trường ngoài được không?

2. Sự trao đổi chất của tế bào trong cơ thể người với môi trường ngoài phải gián tiếp thông qua các yếu tố nào?

Lời giải

Các tế bào cơ, não nằm ở các phần sâu trong cơ thể người, không được liên hệ trực tiếp với môi trường ngoài nên không thể trực tiếp trao đổi chất với môi trường ngoài.

Sự trao đổi chất của các tế bào trong cơ thể người với môi trường ngoài phải gián tiếp thông qua môi trường trong gồm máu, nước mô và bạch huyết. Môi trường trong giúp tế bào thường xuyên liên hệ với môi trường ngoài trong quá trình trao đổi chất.

II - Bài tập tóm tắt và ghi nhớ kiến thức cơ bản

Bài tập trang 33 VBT Sinh học 8

Em hãy hoàn chỉnh các thông tin sau:

Lời giải

- Thành phần cơ bản của máu là huyết tương và các tế bào máu.

- Vận chuyển các chất dinh dưỡng, chất thải và các chất cần thiết khác trong cơ thể là chức năng của huyết tương.

- Các chất lấy từ môi trường ngoài và đưa tới các tế bào của cơ thể là nhờ các hệ cơ quan bao gồm da, hệ tiêu hóa, hệ hô hấp, hệ bài tiết.

III - Bài tập củng cố, hoàn thiện kiến thức

Bài tập 1 trang 34 VBT Sinh học 8

- Máu gồm những thành phần cấu tạo nào?

- Nêu chức năng của huyết tương và hồng cầu?

Lời giải

- Máu gồm huyết tương (55%) và các tế bào máu (45%). Các tế bào máu gồm hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu.

- Huyết tương duy trì máu ở trạng thái lỏng để lưu thông dễ dàng trong mạch; vận chuyển các chất dinh dưỡng, các chất cần thiết khác và các chất thải.

Hồng cầu vận chuyển O₂ và CO₂.

Bài tập 2 trang 34 VBT Sinh học 8

Có thể thấy môi trường trong ở những cơ quan, bộ phận nào của cơ thể?

Lời giải

Có thể thấy môi trường trong ở tất cả các cơ quan, bộ phận của cơ thể.

Môi trường trong luôn lưu chuyển và bao quanh mọi tế bào, giúp tế bào thường xuyên liên hệ với môi trường ngoài thông qua các hệ cơ quan như da, hệ tiêu hóa, hệ hô hấp, hệ bài tiết.

Bài tập 3 trang 34 VBT Sinh học 8

- Cơ thể em nặng bao nhiêu kg?

- Đọc phần “Em có biết” và thử tính xem cơ thể em có khoảng bao nhiêu lít máu?

Lời giải

- Ví dụ: Nữ 45 kg. Lượng máu gần đúng của cơ thể là: 45 × 70 = 3150 ml máu.

- Ví dụ: Nam 65 kg. Lượng máu gần đúng của cơ thể là: 65 × 80 = 5200 ml máu.

Bài tập 4 trang 34 VBT Sinh học 8

- Môi trường trong của cơ thể gồm những thành phần nào?

- Chúng có quan hệ với nhau như thế nào?

Lời giải

- Môi trường trong của cơ thể gồm máu, nước mô, bạch huyết.

- Môi trường trong cơ thể có vai trò giúp các tế bào trong cơ thể thường xuyên liên hệ với môi trường ngoài trong quá trình trao đổi chất.

+ Một số thành phần của máu thẩm thấu qua thành mạch máu tạo ra nước mô.

+ Nước mô thẩm thấu qua thành mạch bạch huyết tạo ra bạch huyết.

+ Bạch huyết lưu chuyển trong mạch bạch huyết rồi lại đổ về tĩnh mạch máu và hoà vào máu.

Bài tập 5 trang 35 VBT Sinh học 8

Hãy đánh dấu × vào ô ở đầu câu trả lời không đúng.

Lời giải

Thành phần cấu tạo của máu:

x	a) Huyết tương.
x	b) Hồng cầu.
x	c) Bạch cầu.
x	d) Tiểu cầu.
	e) Nước mô và bạch huyết.