Bài 11: Sán lá gan

Giải VBT Sinh 7 Bài 11: Sán lá gan

I. Nơi sống, cấu tạo và di chuyển (trang 28 VBT Sinh học 7)

Câu 1 trang 28 VBT Sinh học 7: Sán lá gan là giun dẹp thích nghi với đời sống kí sinh:

Lời giải:

- Hình dạng: dẹp, đối xứng hai bên

- Cấu tạo: mắt và lông bơi tiêu giảm, giác bám phát triển, có 2 giác bám bám vào nội tạng vật chủ. Cơ thể có lớp cơ dọc, cơ vòng và cơ lưng bụng phát triển. Hầu có cơ khỏe giúp hút chất dinh dưỡng.

- Di chuyển: chun dãn, phồng dẹp cơ thể để chui luồn trong môi trường kí sinh.

II. Dinh dưỡng (trang 28 VBT Sinh học 7)

Câu 1 trang 28 VBT Sinh học 7: Điền cụm từ thích hợp vào chỗ trống:

Lời giải:

Sán lá gan dùng 2 giác bám bám chắc vào nội tạng vật chủ. Hầu có cơ khoẻ giúp miệng hút chất dinh dưỡng từ môi trường kí sinh đưa vào 2 nhánh ruột phân nhiều nhánh nhỏ để vừa tiêu hoá vừa dẫn chất dinh dưỡng nuôi cơ thể. Sán lá gan chưa có hậu môn.

III. Sinh sản (trang 29 VBT Sinh học 7)

Câu 1 trang 29 VBT Sinh học 7: Chọn trong cụm từ: bình thường, tiêu giảm, phát triển… để điền vào bảng 1 sao cho thích hợp

Lời giải:

Bảng 1. Đặc điểm cấu tạo của sán lông, sán lá gan

Câu 2 trang 29 VBT Sinh học 7: Quan sát hình 11.2 (SGK), cho biết vòng đời sán lá gan sẽ bị ảnh hưởng thế nào nếu trong thiên nhiên xảy ra các tình huống sau:

Lời giải:

- Trứng sán lá gan không gặp nước.

- Ấu trùng nở ra không gặp các cơ thể ốc thích hợp.

- Ốc chứa vật kí sinh bị các động vật khác (cá, vịt, chim nước,…) ăn thịt mất.

- Kén sán bám vào rau bèo… chờ mãi mà không gặp trâu bò ăn phải.

Không nở được ấu trùng; ấu trùng chết, không phát triển; không nở thành sán.

- Sán là gan có những biến đổi thích nghi với đời sống kí sinh như thế nào?

Mắt và lông bơi tiêu giảm, giác bám, cơ quan tiêu hóa, cơ quan sinh dục phát triển. Cơ thể có lớp cơ dọc, cơ vòng và cơ lưng bụng phát triển đề chun dãn, phồng dẹp cơ thể để chui luồn trong môi trường kí sinh.

Ghi nhớ (trang 29 VBT Sinh học 7)

Sán lá gan có cơ thể dẹp, đối xứng hai bên và ruột phân nhánh.

Sống trong nội tạng trâu, bò, nên mắt và lông bơi tiêu giảm, giác bám, cơ quan tiêu hóa, cơ quan sinh dục phát triển.

Vòng đời sán lá gan có đặc điểm: thay đổi vật chủ và qua nhiều giai đoạn ấu trùng thích nghi với kí sinh.

Câu hỏi (trang 30 VBT Sinh học 7)

Câu 1 trang 30 VBT Sinh học 7: Vì sao trâu, bò nước ta mắc bệnh sán lá gan nhiều?

Lời giải:

- Chúng sống và làm việc ở môi trường đất ngập nước, trong đó có nhiều ốc nhỏ là vật chủ trung gian thích hợp với ấu trùng sán lá gan.

- Trâu bò ở nước ta thường uống nước và gặm cỏ trực tiếp ngoài thiên nhiên, ở đó có rất nhiều kén sán, sẽ được đưa vào cơ thể bò.

Câu 2 trang 30 VBT Sinh học 7: Hãy trình bày vòng đời của sán lá gan?

Lời giải:

- Sán đẻ nhiều trứng (khoảng 4000 trứng mỗi ngày). Trứng gặp nước nở thành ấu trùng có lông bơi.

- Ấu trùng chui vào sống kí sinh trong loài ốc ruộng, sinh sản cho ra nhiều ấu trùng có đuôi.

- Ấu trùng có đuôi rời khỏi cơ thế ốc, bám vào cây cỏ, bèo và cây thủy sinh, rụng đuôi, kết vò cứng, trở thành kén sán.

- Nếu trâu bò ăn phải cây cỏ có kén sán, sẽ bị nhiễm bệnh sán lá gan.