Nói quá

Giải VBT Ngữ văn 8 bài Nói quá

Câu 1 (trang 79 VBT Ngữ văn 8, tập 1)

Tìm biện pháp nói quá và giải thích ý nghĩa của chúng trong các ví dụ sau:

a) Bàn tay ta làm nên tất cả

Có sức người sỏi đá cũng thành cơm.

(Hoàng Trung Thông, Bài ca vỡ đất)

b) Anh cứ yên tâm, vết thương chỉ sượt da thôi. Từ giờ đến sáng em có thể đi lên đến tận trời được.

(Nguyễn Minh Châu, Mảnh trăng cuối rừng)

c) […] Cái cụ bá thét ra lửa ấy lại xử nhũn mời hắn vào nhà xơi nước.

(Nam Cao, Chí Phèo)

Lời giải

a) Có sức người sỏi đá cũng thành cơm.

Nói quá nhấn mạnh vai trò của sức lao động con người có thể cải tạo tự nhiên mang lại nguồn sống.

b) Em có thể đi lên đến tận trời.

Nói quá nhằm khẳng định không ngại khó, không ngại khổ

c) Thét ra lửa. 

Nói quá thể hiện nhân vật có quyền lực.

Câu 2 (trang 79 VBT Ngữ văn 8, tập 1)

Điền các thành ngữ sau đây vào chỗ trống để tạo biện pháp tu từ nói quá: bầm gan tím ruột, chó ăn đá gà ăn sỏi, nở từng khúc ruột, ruột để ngoài da, vắt chân lên cổ.

a) Ở nơi /…/ thế này, cỏ không mọc nổi nữa là trồng rau, trồng cà.

b) Nhìn thấy tội ác của giặc, ai ai cũng /…/

c) Cô Nam tính tình xởi lởi, /…/

d) Lời khen của cô giáo làm cho nó /…/

e) Bọn giặc hoảng hốt /…/ mà chạy.

Lời giải

Điền thành ngữ vào chỗ trống:

a. chó ăn đá gà ăn sỏi

b. bầm gan tím ruột.

c. ruột để ngoài da.

d. nở từng khúc ruột

e. vắt chân lên cổ

Câu 3 (trang 79 VBT Ngữ văn 8, tập 1)

Đặt câu với các thành ngữ  dùng biện pháp nói quá sau đây: nghiêng nước nghiêng thành, dời non lấp biển, lấp biển vá trời, mình đồng da sắt, nghĩ nát óc.

Lời giải

Đặt câu với thành ngữ:

- Kiều có vẻ đẹp nghiêng nước nghiêng thành.

- Việc xây dựng các nhà máy thủy điện, có khác gì chúng ta dời non lấp biển.

- Đoàn kết là sức mạnh lấp biển vá trời để kiến tạo một cuộc sống tự do.

- Bộ đội ta mình đồng da sắt.

- Bài toán này tớ nghĩ nát óc mà chưa giải được.

Câu 4 (trang 80 VBT Ngữ văn 8, tập 1)

Tìm năm thành ngữ so sánh dùng biện pháp nói quá:

Lời giải

   Năm thành ngữ so sánh có sử dụng biện pháp nói quá:

   - Kêu như trời đánh.

   - Dữ như cọp.

   - Khỏe như voi.

   - Ăn như lợn.

   - Nhanh như chớp.

Câu 5 (trang 80 VBT Ngữ văn 8, tập 1)

Viết một đoạn văn, hoặc làm một bài thơ có dùng biện pháp nói quá.

Lời giải

Một số bài văn, bài thơ sử dụng biện pháp nói quá:

          Gươm mài đá, đá núi cũng mòn

          Voi uống nước, nước sông phải cạn

          Đánh một trận sạch không kình ngạc

          Đánh hai trận, tan tác chim muông.

Câu 6 (trang 81 VBT Ngữ văn 8, tập 1)

Phân biệt biện pháp tu từ nói quá với nói khoác.

Lời giải

- Phân biệt biện pháp tu từ nói quá và nói khoác:

+ Nói quá và nói khoác cùng là nói phóng đại mức độ, quy mô, tính chất của sự vật hiện tượng được nói đến.

+ Nói quá mục đích nhấn mạnh, khẳng định, gây ấn tượng, tăng sức biểu cảm. Còn mục đích của nói khoác là làm cho người nghe tin vào những điều không có thực, hoặc để phô trương, khoe khoang.