Bài 1 trang 130 sgk Sinh 10

Bài 33: Ôn tập phần sinh học vi sinh vật

Bài 1 (trang 130 sgk Sinh 10):

Giải thích các pha đường cong sinh trưởng của quần thể vi khuẩn trong nuôi cấy không liên tục? Ở pha sinh trưởng nào trong nuôi cấy không liên tục có thời gian của một thế hệ (g) là không đổi. Nêu nguyên tắc của nuôi cấy liên tục, ứng dụng.

Lời giải:

• Các pha đường cong sinh trưởng của quần thể vi khuẩn trong nuôi cấy không liên tục: 

- Pha tiềm phát (pha lag): pha này tính từ lúc bắt đầu nuôi cấy đến khi vi khuẩn đạt tốc độ sinh trưởng cực đại. Trong pha lag, vi khuẩn chưa phân chia (chưa có khả năng sinh sản) nhưng thể tích và khối lượng tế bào lại tăng lên rõ rệt do quá trình tổng hợp các chất, trước hết là các đại phân tử hữu cơ (protein, enzyme, axit nucleic,… ) một cách mạnh mẽ.

- Pha lũy thừa (pha log): trong pha này, số lượng tế bào vi khuẩn tăng theo cấp số nhân, tốc độ phân chia tế bào đạt cực đại và ổn định. Thời gian của một thế hệ là cực tiểu và ổn định.

- Pha cân bằng (pha ổn định):  trong pha này, vi khuẩn ở trạng thái cân bằng động học, số tế bào mới sinh ra bằng số tế bào cũ chết đi. Kết quả là số tế bào sống không tăng cũng không giảm.

- Pha suy vong: trong pha này, số lượng tế bào giảm theo lũy thừa (mặc dù số lượng tế bào tổng cộng có thể không giảm). Đôi khi tế bào bị tự phân hủy nhờ các enzyme của bản thân.

• Ở pha lũy thừa trong nuôi cấy không liên tục có thời gian của một thế hệ (g) là một giá trị không đổi.

• Nguyên tắc của nuôi cấy liên tục

- Trong suốt quá trình nuôi cấy, thường xuyên bổ sung chất dinh dưỡng vào dịch nuôi cấy cũng như lấy ra khỏi dịch nuôi các chất độc, và thu lấy sinh khối vi sinh vật, mục đính là để giữ cho môi trường ổn định.

• Nuôi cấy liên tục được ứng dụng trong:

- Sản xuất Insulin

- Sản xuất Interferon

- Sản xuất kháng sinh và một số loại enzyme

- …

Xem toàn bộ Giải Sinh 10: Bài 33. Ôn tập phần sinh học vi sinh vật